|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
VASIL
TABAKU
Hyrje
Vasil
Tabaku lindi nė Lushnje mė10.9.1953, nė njė familje me origjinė nga Gramshi.
Pas disa muajsh familja e tij do tė transferohet nė zonėn e Mallakastrės nė
qytetin e Ballshit, ku e kaloi fėmijėrinė dhe rininė. Arsimin tetėvjeēar e
kreu nė Ballsh, sikurse edhe atė tė mesėm nė Shkollėn e Mesme tė Bashkuar
Derivsh Hekali.
Poeti, shkrimtari dhe publicisti Vasil Tabaku, krijimtarinė
letrareartistike e ka filluar qė nė bankat e shkollės tetėvjeēare, kurse
botimet e para poetike i ka publikuar nė vitet e shkollės sė mesme, nė
organet e shtypit letrar tė kohės.
Nė vitin 1977 ka pėrfunduar Studimet e Larta, Fakulteti Gjuhė
Letėrsi nė Universitetin e Tiranės me rezultate tė shkėlqyera, njė vit mė
vonė ka dhėnė provimet plotėsuese dhe ka kryer edhe Fakultetin e Gazetarisė.
Nė vitin 1987 ka ndjekur pėr dy vjet Studimet e Larta pas Universitare nė
specializimin pėr skenarist i filmit artistik dhe ekranit televiziv, ku
ėshtė diplomuar po ashtu me sukses tė shkėlqyeshėm. Nė vitin 1995 ka kryer
trajnim dymujor pėr gazetari televizive pranė TRT - Ankara, Turqi.
Mė pas Vasil Tabakun do ta gjejmė nė kėto detyra dhe funksione
profesionale:
- l978 1986, drejtues nė Pallatin e Kulturės Ballsh.
-1986 1987, gazetar nė gazetėn Drita, organ i Lidhjes sė
Shkrimtarėve dhe Artistėve tė Shqipėrisė.
- 1987 1993, skenarist i filmit artistik nė Kinostudion
Shqipėria e Re, Tiranė.
-1992 1993, kryeredaktor i Revistės Film organ i Kinostudios
dhe Film Distribucion.
- 1993 1998, gazetar nė Radio Televizionin Shtetėror (RTSH),
Tiranė.
- 1998, hiqet nga TVSH pėr shkak tė bindjeve tė tija politike tė
djathta, mishėruar edhe nė emisionet e tij televizive si dhe nė shumė
shkrime dhe analiza tė botuara nė shtypin e ditės si RD, Tribuna
Demokratike, Republika, Drita, Albania etj.
- 1998 1999, gazetar nė gazetėn Liria, organ i shoqatės sė
ish tė dėnuarve politikė tė Shqipėrisė.
- 1999 - 2000, gazetar nė Radio Kontakt, Tiranė.
- 2000 2001, gazetar nė TV- ATN 1, Tiranė.
- 2001 2002, kryeredaktor i gazetės Tirana demokratike organ
i PD Tiranė.
- 2002 2003, kryeredaktor i gazetės Lajmėtari i Lirisė organ
i shoqatės pėr integrim tė ish tė pėrndjekurve politikė.
- 2003 2004, kryeredaktor i TV ATN - 1 dhe Reporter i Radios
Ndėrkombėtare IRIB, komentator politikė nė Radio Nacional, bashkėpunėtor
i gazetės Bota Sotnė Zvicėr etj.
- 2004 2005, Vasil Tabaku mbetet i papunė.
- Qė nga viti 2007, Vasil Tabaku punon gazetar nė Agjencinė
Telegrafike Shqiptare ATSH.
Vasil Tabaku, ka botuar rreth 5450 shkrime publicistike, analiza
politike, sociale, shoqėrore si dhe shkrime te veēanta studimore nė fushėn e
letėrsisė, folklorit dhe kritikės letrare,.- Vasil Tabaku ėshtė autor i
rreth dyzet e pesė dokumentarėve artistik televiziv nė TVSH dhe ATN 1. Ka
realizuar me qindra emisione televizive dhe radiofonike nė TVSH, ATN
1, nė Radio Kontakt, Radio Nacional dhe sė fundi gazetar ne ATSH.
Veprat:
1. Hyrja e Pranverės, poezi, 1976.
2. Nė tė gjitha ditėt, poezi, 1981.
3. Me kėngėn time dhe jetėn, poezi, 1987.
4. Ndėrrimi i epokave, studime, 1988.
5. Bota nė sytė e mi, ese, 1990.
6. Klithmė drite, poezi, 1998.
7. Vit i mbrapsht, ese politike, l998.
8. Zgjim i dhimbjes, ese dhe studime social shoqėrore, 1999.
9. Vėshtrim i ngrirė, poezi dhe ese, 2000.
10. Shqipėria nė udhėkryq, apo politika e kryqėzuar?, studime
dhe artikuj politikė, 2001.
11. Shkolla Iraniane dhe Shqipėria, studime dhe intervista me
akademikė dhe personalitete tė shquara, 2005.
12. Monumentet e munguara tė Demokracisė, libėr eseistiko
publicistikė, 2006.
13. Baleti i drerit tė plagosur, roman, 2007.
14. SHKOLLA IRANIANE DHE SHQIPĖRIA, ėshtė pėrkthyer nė gjuhėn
persishte, Teheran, 2004.
Ėshtė prezantuar:
Hasan Hasani: Leksikoni i shkrimtarėve shqiptarė 1501 2001,
Prishtinė 2003.
Ferdinan Laholli: Antologji e poezisė moderne shqipe
Anthologie der modernen albanischen Lyrik,
Holzminde/Germany, 2003.
Libri poetic Dhimbjes i rrinė tė vogla kėpucėt e heshtjes,
Tirane 2013
TĖ IKĖSH NGA ATDHEU
Tė ikėsh
Ku tė ikėsh
Me njė qiell dhimbje
Mbi shpinėn e kėrrusur,
Me njė brez rrugėsh
Tė thurur
Rreth mesit
Dhe njė trėndafil
Tė vyshkur
Nė cep tė syve
Ku lotėt
Ujitin kopshtin e shpresės
Tė ikėsh
Pėr ku tė ikėsh
Mali im I vendlindjes
Kėrrusur
Nėn peshėn e varfėrisė
Me dhimbjen
Dhėmbshtėrnguar
Dhe urinė e fėmijėve
Tė mbetur peng
Nė duart e ashpra
Plot plasaritje
Nga mungesa e punės
Tė ikėsh
Po ku tė ikėsh
Kėnga ime
E shndėrruar
Nė vajtim tė heshtur
Pas kam lėnė shtėpinė
Me ėndrra tė thara
Si degė pemėsh tė prera
Kam lėnė varret
Dhe dashurinė time tė parė
Puthjen e pafajshme
Dridhjet e supeve
Dhe dėnesėn e trishtė
Ku heshtja
Ndėrton njė ēerdhe
Pėr zogjtė jetim..
Eh
Tė iki
Po ku tė iki
Rruga ime e fėmijėrisė
Ku flenė ecjet e mia
dhe vrapimet
hapat e mi prej gjethesh
dhe plagėt e trėndafilta
nga gurėt e kalldrėmit
Tė iki
Po ku tė iki
Shqipėria ime
Zonjė e madhe
Dhe fisnike
Shqipėria ime e braktisur
Shqipėria imė e plagosur
Shqipėria ime e grabitur
Shqipėria ime e zhgėnjyer
Shqipėria ime e bukur
Me vraga lotėsh
Nėpėr sytė e plasaritur
Nga pritja e gjatė
Shqipėria ime e mrekullueshme
Tradhtuar mizorisht nga politikanėt
Tė iki
O Zot
Po ku tė shkoj
Me kėtė peshė dhimbjeje
dhe brengash pafund
Ku tė ndalem
Nė cilin shteg
Nė cilėn portė
Nė cilėn strehė
Ah Shqipėria ime
Po iki
Me njėrėn dorė
Tek gjoksi yt amėsor
Dhe dorėn tjetėr
Tek dhimbja jote e pafund
Po iki
Shqipėria ime Shqipėri
Ti krenaria ime
Malli im
i
pashuar
Magjia e ėndrrės
Dhe mrekullia e shpresės
Ah, po iki Shqipėria ime
Mė fal
Pėr kėtė ikje
Por nuk ka rrugė tjetėr
Ka vetėm ikje
Me fal Shqipėria ime
Dashuria dhe malli im
Shpresa dhe drita ime
Mė fal Shqipėri
PRISHTINA
Miqve te mi poet te Kosovės
Njė toke
E bere prej shpirtit tim
Prej dhimbjes dhe krenarisė
Prej dritės dhe zjarrit te zemrės sonė
Prishtine.
Emri I identitetit tim shqiptar
Fjala e dashurisė sime te madhe
Dhe puthja prej qielli
Ku pėrqafohen horizontet
Kam rene ne gjunjė para teje
Qytet
i
lirisė.
Nėpėr gurtė e rrugės
Lėmoj hapat e heronjėve
Jeta e tyre
Ėshtė shndėrruar nė buzėqeshjen tende
Na mallin tėnd,
Nė pėrqafimputhjen
Dhe lotėdritezimin tėnd Prishtine
Jam dashuria jote
Jam zėri yt prej pike loti
Dhe grimca lumturie pakufi
Jam zambaku
i
ēelur ne kraharorin tend
Prishtine,
Frymėmarrja jote
Mbush qiejt
I jepe jete gjithė bijve te KOSOVES
Nėpėr krahėt e plagosur te rruzullit
Ata si zogjtė
Presin tu forcohen krahėt
Pėr te rendur ne njė fluturim pakthim
Drejt teje Prishtine
Epokat
Shfletojnė horizontet
Si fletė te historisė
Pėrmes gjėmimeve te viteve
Gishtat e mi te druajtur
Shkruajnė kryeemrin e paqės
Prishtine
KUMANOVĖ 2015
Njė sulėm i pabesė i ushtrisė maqedonase
ndaj popullsisė shqiptare nė Kumanovė
Pse ma vratė dhimbjen?
Ngjyra e gjakut
Ėshtė bėrė
E kuqja e dridhshme
E ditės
Me emrin KUMANOVĖ
Petale
Trėndafilash tė gjaktė
Mbi plagėt e mia
Prej shqiptari
Tė prerė nė besė..
Ku ėshtė
Buza e pėrzhitur e lirisė
Lotėt e shiut
Dhe buzėqeshja e vrarė
E dashurisė sime
Tė mbetur peng
Nė rrėnojat e dhimbjes
Ku qyteti qė flet shqip
Qė ėndėrron shqip
Qė kėndon shqip
Qė dashuron shqip
Qė jeton shqip
Qyteti qė zemrėn e ka shqiptare
Sytė me dritė Shqipėrie
Me krenari shqiptare
Dhe trimėri shqiptare
KUMANOVA
Mė sytė nga drita e LIRISĖ
Atje
Ku zgjohen
Ditėt me frymė Shqipėrie
Tė puth qytetit im
Mė fal qė nuk munda
Tė ti ndalja plagėt e hapura
Nga plumbat e pabesisė
Dhe pabesia e njerėzve
Tė vdekjes sė trishtė
Me emėr tė huaj tė shkisė..
Mė fal KUMANOVĖ
Qė nuk munda
Tė ndal rrjedhjen e gjakut
Dhe tė ēel gjithė lulet
Pėr dashurinė tėnde tė madhe
Qė di tė flas vetėm shqip
EDHE QIEJTĖ GJUNJĖZOHEN
sepse zėri im
Udhėton
Mbi shpinėn e rrufeve
Nėpėr rrugėt e muzgjeve
Ku qajnė dashuritė
Bota
Ėshtė ndėrtuar
Prej gurėve tė zjarrtė tė yjeve
Dhe puthjet tona
Rendin kėmbėzbathur
Mbi drithėrimat e vetėtimave
Me pėrqafime zjarri
Ku pak nga pak
Digjet heshtja e virgjėr
Mes mijėra dashurive
Unė
Njoha buzėt e tua tė trėndafilta
Qė prisnin aty
Ndoshta qė nga pėrtejjeta
Nga pėrtejdashuria
Dhe zgjonin stuhitė e puthjeve
Ne nuk e denim
Dashuria jonė
Ishte djepvarri ynė
Dhimbjeėndėrra jonė
Dhe dėshpėrimi
I ngritur nė njė vargmal vuajtjesh
Pėrtej durimit dhe forcės
Pėrtej shpresės
Nėn ylberet e shndėrritshme
Tė pasioneve tė pėrflakura
Nuk e dinim
Se jeta jonė
Liria e shpirtit rebel
dhe guximi barbar
pėrgjoheshin
nga sytė zezanėve
tė veshur me pushtet
perandorė tė pakurorėzuar
O Zot!
Pėrse e gjithė kjo
Ne vinim
Nga fushat e pafund tė lirisė
Ku kuajt e azdisur tė puthjeve
Pushtonin hapėsirat e pafund
Tė pasioneve tė marra
Dhimbje krenarė
Qė nuk njohin asnjė pushtet
Dhe perandori
Ne jemi dashuria
Jemi liria
Dhe qiejt madhėshtor
Ku zgjohen gjithė mrekullitė
Jemi triumfi i tė kaltrės
Magjia e tė kuqes sė trėndafilit
Dhe perėndia e pėrqafimit
.
SHPIRT GRUAJE
sepse buzėqeshja
E ka burimin
Tek puthja jote e trėndafiltė
Njė krua zėrash
Derdhet mbi supet e mi
Fjalė tė shndėrritshme,
Me kristale drite
belbėzime magjike
nėn ofshamėn e kaltėr
tė zambakut qė ēelė
nė kraharorin tėnd dehės
sepse aty
Pėrkulen edhe Perėnditė
Gjunjėzohem unė
Duke pritur
Bekimin e puthjes
.
Gjithēka
Mbanė psherėtimė gruaje
Pėrkėdheli pafund
Njė lėndinė ledhatimesh
Dhe drita shpėrthyese
E qiejve tė dashuruar
Shpirt
i
madh gruaje
Ku Bota
Ka zbuluar
Folenė e vet magjike
Shpir gruaje
Ku rėnkojnė oqeanet
Dhe shpėrthejnė detet
Ndėrsa gjithė krojet e Botės
Derdhen
Nėpėr trupin tėnd skllavėrues
Jam rob
i
kurmit tėnd mahnitės
Ndėr duart e mia
Zgjohen tė trembur
Pėllumbat e bardhė tė gjinjve
Duart e tua prej ėndrre
Mė prangosin
Me pėrqafime
Ndėrsa ti mė thua,
Mos ik
Rri
i
dashur
Rrime mua
Gjersa tė thinjet me ne dashuria,
Mos ik
Eja tė zgjojmė fėmijėt
Nga puthjet tona
Tė ndėrtojmė Botėn
Dhe tė bėjmė tė lumtur
Vet LUMTURINĖ
Eja mė thua
Mos ik
Mos e braktis
Kėtė shpirt tė bukur gruaje
Jepi vlerė dhe kuptim
Natės sonė tė dashurisė
Dhe falėm qiejt
Pėr tė prerė
Fustanet e mi tė marrėszisė
Eja,
Mos ik
Bėhu Zot
i
kėtij shpirti gruaje
Ngrihe dhimbjen time
Mbi malet e trishtė
Dhe falėm vetėm dashuri
10 gusht 2015
|
