Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
VLADIMIR MUĒA
Hyrje
Ka
lindur me 26.2.1948 nė Shijak. Shkollėn e mesme e kreu nė vendlindje. Ka
mbaruar shkollėn e lartė tė oficerėve Tiranė. Ka marrė pjesė nė disa kurse
trajnimi (Seminare tė letrarėve ushtarak).
Ka nisur tė botojė qė nė vitin 69 nė shtypin e kohės poezi,
e proza-portrete,
reportazhe si nė shtypin ushtarak,
revistėn Nėntori. Ka botuar:
1-Gjeneza Familjes Muēa biografi
2-Burimet e Jetės poezi
3-Akuarel poezi
4-Yjet endacakė poezi(tanka)
5-Rrezėllime poezi
6-Trashgimtarėt (Novela-Tregime)
7-Kaleidoskop studime ese.
8-Ne gjurmen e endrrave (Roman)
9-Ekuinoks (poezi tanka)
Ka nė proēes botimi njė roman me temėn e emigracionit nė greqi
I humburi i cili sė shpejti del nga botimi.
Eshtė fitues i disa ēmimeve e vlersimeve nė kontributet e letrave. Nė vitet
1982-1985 vazhdoi part-time nė Universitetin Shtetėror tė Tiranės. Ėshtė
nėnkryetar i K.SH.A Durrės e bashkėpunėtor nė revistat Obelisk. Java,
Mehr licht, Delfini Durrsak, Metafora, Arti Jonian, Luarasi
,Tribuna e Kohės, Arumunet Albania,
"Meridian" si dhe ne gazetat "Nacional",
"Bulevard",
"Republika",
"Suplementi Pena Shqiptare"
dhe "Milosau".
Banon nė Durrės ku kryen detyrėn e Nėnkryetarit tė Klubit tė Shkrimtarėve
dhe Artistėve,
Durrės. Lėvron Poezinė prozėn e shkurtėr (tregimin) Romanin si dhe studime
mbi krijimtarinė pas viteve
90 nė letrat shqipe.
Cikli: Burimet e jetės
NĖ SPAĒ
Shkėmbinjtė e pėrskuqur
kėtu janė mė tė ashpėr,
Era nė mbrėmje
grykave lėpihet mė me vrull.
Mbi shkėmbinj degė tė thyera,
dhe njė fanellė e grisur mbi mur.
Vdekja kaloi sa e sa here
duke mbjellė vrima nga gozhdėt e sajė,
Kėto vrima nė zemėr
po nga ato gozhdė janė.
Dhe sytė mė mbeten atje,
Si dy gurė tė zezė nė shkretėtirė,
Si buka mbi gjurin e tė uriturit,
Si zėra tė thėnė nga gjuha erė,
Si fjalė e shkruar nga njė dorė e prerė.
KĖNGA E MINATORĖVE
Nė zemėr tė Mirditės kish miniera,
Me mijėra punėtor nė Munellė dhe Reps.
Miniera tė thella,tė zeza si nata,
Me njerėz qė ndėrroheshin nė ēdo shteg.
Tė gjithė zbritnin nėn dhe,
Njė page secili merrte atje.
Punuan,punuan,shumė muaj e vite
Nė zjarr tė korrikut e tė ftohtin dimėror,
Zbritu,ngjitu,gjunjėzohu zvarritu
Tė burgosur tė zi tė nė dheun shkėmbor.
Dhe shumė xehe nxorėn nga dheu,
E brenė dheun,por dhe ai i breu.
Nuk kishin tjetėr gjė,veē duart e forta.
Duart I shndėrronin nė misėrniken bukė,
Nė bukėn e pėrditshėm si lutjet e kota,
Trup e duar pėr vetėm pak bukė
Punuan,punuan spanė gėzim nė sy
se kishte plot qė rronin pėr njėmijė.
Nė Ditėn e Pritur u mbyllėn minierat
Marteli skėndoi,zi anembanė.
Sna duhet asgjė nga kjo tokė
E sjellim mė lire nga Matanė!.
Bėni ētė doni o gjendje e nxirė,
Ne I lame duart,ju jeni tė lire.
Dhe dolėn punėtorėt nga toka.
Rrugėt u mbushėn me njerėz tė nxirė,
Gricet me thonj baca, nėnėlokja,
Minatorė tė lirė ecin nė mugėtirė.
Asgjė nuk morėn veē dy duar,
me to veē bukėn patėn fituar.
Nė ballė tė turmės njė vajzė e re,
E bukur ishte,kish krenari nė ecje,
Dhe siē mbushet qielli me re.
Sytė e sajė qenė mbushur me urrejtje.
Mbante nė duar,lartė njė pankartė
Mė gjeni punė pėr tim Atė
NĖ PORTIN E HARRUAR
Nė portin e peshkimit:shkretėtirė,
Zhurmat e motorėve kanė pushuar.
Spėrshėndesin mė velat e anijeve tė vjetra,
Direkėt rijnė heshtur,tė menduar,
Njė pėlhurė reje tundet
mbi ujėrat e shkreta.
Tej horizontit vetėtin pa prerė,
Duket sikur qielli kollet pa pushim,
Kryqėzorėt rėndė rėndė,nė shi e erė
Diku ēojnė sonte tmerrin,robėrin.
Shi bie mbi bankinė,
Unė rri buzė sajė si nė njė hon,
Vėshtroj valėt me dhimbje,me vaj,
Nė qenien time gjithēka gjėmon.
Atje mbi dallgė mė lind vdekja
Por dhe frika atje mbaron.
Nė rrugėn e gjatė dhe tė vėshtirė,
Ti det me ushqen me force dhe stuhi
Si ti tė jem pėrplot I mbushur,
I patrembur tė jem si Ti.
BJER SHI!
Bjer shi!
Me gishtat e tua
derdh mė shumė thinja
mbi flokėt e mi:
Mbi trishtimin tim tė thellė
derdha shi!
Bjer shi!
Tė shoh vreshtat si qėmoti:
Gėrshet stėrmadh I blertė,
Tė shoh tė bulojnė ndanė rrugės
qiparisat me trupat e drejtė.
Tė shoh mbi to fenerėt e makinave
tė shpejtojnė nė lumenj qė herėt
e nė njė ylber tej horizontit
Mbi tė le tė vrapojnė shoferėt.
Bjer shi!
Pėrkėdheli nė agim tė lashtat
Me gishtėrinjtė e tua vlagė,
Tregoju njerėzve hambarėt e mbushur
mbi kalldrėmin e mėrzitshėm dhe tė gjatė.
Bjerė mbi gjurmėt e makinave,
mbi erėn e benzinės bjerė,
Nė trotuar ku njė fėmijė
ka rėnė tė flenė
Dhe unė o shi!
Dua tė bie nga lart si ti,
mbi ēdo truall ku mė shkeli kėmba,
E shpresa tė zgjohet
E unė si ty nga skaji nė skaj
tė jem shtrirė.
DALLGĖZA
Tek perėndon lėmshi I zjarrtė
Dhe deti nė treso shkumbon nė gjėmim,
Nė sytė e tu
Pashė veē dallgėza
Rrėnonin
Nė molin e shpirtit tim.
AMANETI
Sa jam gjallė mė duaj,
Sa tė kem frymė nderomė,
Nė iksha mos vuaj
Se skam pėr tė dėgjuar
Kur tė bėj faj qortomė
jo fshehtas!Pa mllef,si nė sini
Sa jam gjallė nė gaboj dėnomė,
Ēdo qelizė tė mė djersijė.
Siē ėshtė kjo botė lanet
e pa ngopur me kėngė e valle,
Mos kėrko jetė tjetėr pėr vete
por bėj sikur sikėn fare.
|