Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

XHEMË KARADAKU

          Një ndër krijimtaritë më të lëvruara të letërsisë shqiptare, është edhe POEZIA. Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor...  shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë  jetës.

            Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij...

            Dua ta falënderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirënjohur, ADEM ZAPLLUZHA, që me përkushtim të jashtëzakonshëm, vizitorëve të kësaj faqeje, por edhe më gjerë, do t’ua prezantoj disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.

(www.sa-kra.ch)

       Përgatiti: Adem ZAPLLUZHA

ANTOLOGJI E POEZISË MODERNE SHQIPE

XHEMË KARADAKU

            Hyrje

         U lind në fshatin Ranatoc të Karadakut të Preshevës. Shkollën fillore e mbaroi në vendlindje, të mesmen në Preshevë, kurse fakultetin në Prishtinë.

            Në konkurse të ndryshme letrare është fitues i shumë shpërblimeve për poezi, tregime dhe humoreska.

            Libri me poezi për fëmijë “JAM I MADH” në vitin 2014, nga Karvani i Shkrimtarëve për Fëmijë “Agim Deva” u nderua me çmimin “Ymer Elshani”.

            Është drejtues i Shtëpisë Botuese “URA”.

            Jeton dhe vepron në Prishtinë.

Botoi:

- Legjendë e re, 1992, 2014

- Natë mbi mua, 1994

- Gjej e qesh, 1994

- Pse iu kall mjekra gjyshit, 1995, 2014

- Zvarranikët, 1995

- Trimi më i madh në botë, 1999, 2014

- Kalikuse kalikuse a ma gjen një nuse, 2000, 2024

- Ëndërr me ëndrra, 2000

- Feniksi nuk është ndryshe, 2000

- Lavjerrësi i kohës, 2002

- Histori për një dashuri, 2003, 2014

- Lojë në Trojë, 2003

- Nipi i Don Kishotit, 2005, 2014

- Fuqia Hyjnore, 2009

- Flakadani i lirisë - Monografi për dëshmorin Xhavit Kozhani, 2010

- Lojë me fjalë, 2011, 2014

JAM I MADH

Një ditë dola në livadh,

Dhe bërtita: JAM I MADH!

Një buburrec kapa n’kokë,

Dhe e hodha mirë përtokë...

Hipa mbi grumbull dheu:

-Trim si unë s’ka Atdheu!

Ditën tjetër në mal dola:

-JAM I MADH, me zë fola!

Një hardhucë - befasisht,

Desh e lashë fare pa bisht.

I theva do degë të thata:

-Jam Tarzani-fort piskata!

Tjetrën ditë shpatit zbrita

-I MADH JAM, atje bërtita!

Kur ndala pak te përroska,

I shastisa nja tri bretkosa.

Klitha fort në maje guri:

-Nuk bën nëna kësi burri!

JAM I MADH-kjo po shihet

Pse ky titull s’po më njihet?

BOTË NË VETE

Një fëmijë shkroi në ditar

S’dua të jem argjend as ar

Po u bëra kështu rastësisht

S’dihet kush më vë në gisht.

E diku shkruante një tjetër

Nuk dua t’bëhem sikur letër

Se pa mëshirë disa stërvina

Më bëjnë zi me shkarravina.

Njëri shkruante në një fletë

Nuk dua t’jem sikur kometë

Se drita e saj në ndonjë natë

Nuk e ka jetën aspak t’gjatë.

Lexova në një ditar fëmije:

-Nuk dua t’jem n’jetë si hije

Hije e zezë, kopje e trishtë

Dhe t’i bëhem secilit bisht.

I lexova edhe shumë gjëra

Ato do të mbeten sekrete.

Veç një gjë më tha zemra:

-Fëmijët janë botë në vete!

GISHTAT E DORËS

Gishti i vogël n’protestë

Ankohej me drithërimë:

-Jeta juaj përherë-festë,

Unë mbeta sa një grimë!

Qeshi pak gishti i madh

Gishtit të vogël po i flet,

-Shtati im-cung n’luadh,

E ti vëlla trupin si atlet...

Gishti tregues tha dikur:

-Rëndësi ka secili gisht,

Ti tashmë je bërë burrë

Pa ty dora është e ligsht.

Gishti i mesit tha pastaj

Po të lus natën e ditën,

Nëse je me buzë në vaj,

A e ndërrojmë pozitën?

Gishti i unazës nxori zë:

-Ah ta kisha si ti shtatin?

Më keq se unë s’ka më,

Me lak n’fyt e kam fatin.

U befasua gishti i vogël,

O sa fort zemra i qeshi,

Hapi sytë sa një gogël:

E mysafir vrap te veshi!

YLLI N’SHTRAT

Befas gjumi kur të del

Hej dikur pas mesnate

Nis shëtitu nëpër zabel

Në zabelin e kokës sate

Ah ky pyll është magjik

Të bën për vete sa ora

Nuk është vend klasik

Më i mirë se Bora Bora

Shijo detin dhe diellin

Pastaj shtriju në zallë

Po u mërzite-ke qiellin

Ty asgjë nuk të ndalë!

Shaloji retë sikur kuaj

Shko e eja pa vizë fare

Lodro qiellit të paskaj

Një yll fute për dritare

Ah yllin kur ke n’shtrat

Shtrati bëhet valë lumi

Edhe ëndrrat i ke ngat

Se tashmë të zë gjumi.

FITUESI

E njoh mirë njëfarë djali

N’jetën e tij janë dy Bena

Njëri që shihet nga mali

Dhe tjetri që rron brenda.

Ky Beni që sheshit duket

Bën sherre bukur shpesh

Po Beni që brenda struket

Menjëherë i flet në vesh…

Ben sherri mendjemadh

Shtiret si shurdhmemec

E lëshon kosën në livadh

I thotë vetes: përpara ec!

Ben urtaku i del përballë

S’i  lëshon pe asnjë gisht

E godet fort me kokallë:

-Me jetën mos luaj bisht!

Njëfarë djali e njoh mirë

N’jetën e tij janë dy Bena

Por FITUES, e them shlirë

Do të dalë ai nga brenda.

JETË, O JETË

Gjyshi shtrirë në shtrat

Veç mendimet i ka ngat

E ka harruar krejt veten

Kur e kthen prapa jetën...

I del përballë si arushë

Zihet gushë për gushë

Lufta e Tretë Botërore

Bëhet lart në bregore...

Pastaj si ujk ndesh i del

Fshehur thellë në zabel

Me ujkëziun kacafytet

Derisa fort të djersitet...

I del jeta sikur një skile

Leshbutë e përplot hile

-Po ti bishtin e ke t’gjatë!

Ofshan gjyshi i ngratë...

Herë ofshan, herë flet

Kur i del jeta si një det

E hedh fort cep më cep,

Shumë i merr e pak i jep

Ah jetë e poshtër jetë

Ti je shtrigë e vërtetë

Bëhu pak më e butë

Se m’i dogje edhe trutë

I thelluar gjyshi i vjetër

Befas krejt bëhet tjetër

Kur e puth nipi në faqe:

-Oh jetë, ti më kënaqe!

GJELI

Mësuesi porositi me zë:

-Sillni nesër nga një vezë!

N’shkollë kush vjen pa të

Një minus merr për besë.

Nasradini s’kish dëgjuar

Me mend ish tjetërkund

Nga klasa doli i vetmuar

U nis drejt për n’katund.

Të nesërmen sa nisi ora 

Mësuesi u kërkoi prerë:

-Vezët mbi banka-saora!

T’ecim tutje menjëherë.

Nasradini syhapur mbeti

Shikon rrotull plot habi!

Mësuesi shpejt e vërejti

Dhe arsye kërkon nga ai?

E Nasradini si zakonisht

U kallëzua mendjehollë:

-Për këto pula, sigurisht,

Një gjel duhet n’shkollë?

NASRADINI

Takuan Nasradinin

Në shesh dy papaka

Pa pikë faji ia krisën

Nja dy-tri shuplaka.

-Oh, ju faleminderit

Shih sa djem t’mirë!

Dhe nxori Nasradini

Ua dha nga një lirë…

-Çka bëre Nasradin?

U habitën njerëzia.

-Ju keni punët tuaja

Unë-hesapet e mia.

E papakat u gëzuan

Veshmëvesh gojën

Dhe me njerëz tjerë

Nuk e ndalën lojën!

Deri sa më në fund

Takuan një hundlesh

I shtriu mirë përtokë

I bëri krejt përshesh.

I ngucatë Nasradini:

-Vrik morët mësysh!

Tash m’i ktheni lirat,

Po m’i ktheni dyfish!

FRIKACAKËT

Ditën jam urtak

E natën jam trim

S’më frikon terri

Më ndrit ylli im...

Me shtratin-anije

Detit i bie përmes

(Dihet në ëndrra)

Deri në mëngjes...

Njësoj dhe motra

Krejt m’ka ngjarë,

Në dhomën tjetër

Si trime e paparë...

Gjithfarë ëndrra

Kokën ia bluajnë,

Dert s’e ka aspak

Syrin s’ia luajnë...

Gjyshi me gjyshen

Secili ka një shtrat

Nuk rrinë fort larg

Por jo dhe aq ngat...

Kohëve të fundit

Ata u bënë trima

S’po i frikon nata

Shiu as vetëtima...

Veç babi e mami

Ata fort po tuten

Tok në një shtrat

Natën po struken...

PORTRETI

Lapsin, ngjyrat edhe fletën

Në një sprovë e vura veten

S’më tha kush, desha vet

T’i bëja babës një portret

Mbahu, thashë, lum ti djali

M’u duk vetja njësoj si Dali...

Ai në oborr rrinte nën hije

Unë nisa tinëz vijë pas vije

Sytë e kaltër sikur uji i Drinit

Mustaqet krejt si t’Çaplinit

Faqet trash sikur tuli i bukës

Kësulën bardh si maja e Sukës...

Hundën kërryl sikur kërrabë

Kreshpëruar si një shkabë...

E mbusha portretin karakter

Vrap te mami - menjëherë...

E shikoi mami me bisht syri!

-Fol, i thashë, ta hajë i biri...

-Hiqmu qafe, tha, ore dreq

Ku është baba kaq i keq...?