Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
ZHULJETA GERABOCKA ĒINA
Hyrje
Zhuljeta Grabocka (Ēina) ka lindur nė vitin 1953, nė qytetin e Korēės. Ka
mbaruar studimet e larta pranė Universitetit tė Tiranės, fakulteti Histori
Filologji, dega: Gjuhė - letėrsi shqipe. Nė vitin akademik 1982 1983 ka
pėrfunduar kursin pasuniversitar njė vjeēar pėr gjuhėsi me rezultate tė
shkėlqyera.
Ajo ka njė pėrvojė tė pasur nė mėsimdhėnien e lėndės sė
letėrsisė, nė menaxhimin e drejtimit tė shkollės sė mesme nė Maliq dhe
inspektimit pranė DAR Korēė.
Vitet e fundit, ajo punoi nė disa shkolla tė qytetit tė Tiranės
dhe doli nė pension nė gjimnazin Qemal Stafa. Krahas veprimtarive me
shoqėrinė civile, ajo ka punuar si e jashtme nė redaksinė e kulturės pranė
Radio Korēės.
Ajo ka shkruar dy vėllime me poezi: Ditari i gushtit dhe
Bota pa stinė.
KOHA
Si fytyra e njeriut ėshtė koha,
i ka brenda tė katėrt stinėt.
E nxirė e vrenjtur ėshtė sot ,
tė shpėrthejė nė shi, erė e furtunė.
Ti sė brendshmi, mik, e ndjen,
jo e qetė nuk jam unė,
tė tjera ditė mezi po pret,
pa re, vetėtima e zhurmė.
Si fytyra e njeriut ėshtė koha,
kur si dielli buzėqeshjen jep,
davariten hijet e turbullira, nuri i ballit,
tė ėmblin mendim gjithēkaje ia jep.
MENDIMI IM
I pėrgjumur rri mendimi im
nė faqen e akullt tė shpresės.
Hulli e ujėrave tavullta gurgullim,
erė gėrnjare, asfiksim, dritė qė nxin,
rrugėve rebus dedalusiane,
nė tė pėrjetshmin labirint...
VOSKOPOJA
E djegur, e zhuritur gėrmadhė nė pllajė
lėndinė e blertė nėn hijen e pishave tė flladit.
Drejt qiellit siluetat e kambanoreve
afresket e famshme nė muzg nanurisin.
Peneli i Selenicės tė kuqen stis,
Se mendonte ai, se nė fatin e kėtij qyteti...
Simboli i pėrjetėsisė, i pėrndrituri
do tė ishte Farėhedhėsi i tij.
Pas tmerrit tė flakėve e kurthit tė pabesisė,
e pa merituar rri enigma e fundit tė tij...
Mes rrugėve tė gjera, ndėrtesat e reja
s'e kthejnė madhėshtinė e Akademisė.
Mė fatal se zjarri, shkarravitjet nė kishat,
rėndojnė mė shumė se njė mallkim.
Me pengun e kohės tė lėnduara, tė brishta,
u rrezatojnė kalimtarėve hiret e bukurisė
BESOMĖ
E pėlqej tisin errėt tė natės
vetėm aty, besomė, vetėm aty,
Gjuhėn e yjeve di ta lexoj.
Mė tė bukurin zgjedh pėr ty
dhe me sy nis
tė lodroj,
tė lodroj.
Si njė varg me xixėllonja
Yjet margaritarė nis
e i shtroj,
e i shtroj.
Dritėn pėr tek zemra ime
tia tregoj,
tia tregoj.
Skish si tė ishte ndryshe,
Veē njė yll mund tė ishe ti.
Tisi i natės plot vegime
Yjet e zgjedhur si ngatėrron,
mė sjell tek ti,
vetėm tek ti.
KORĒA
Nėpėr rrugė mė treti jeta,
eh, sa vite mbajta nė shpinė pa ty!
Prej mallit tėnd i putha gurėt,
asnjė vend smu bė si pragu yt.
Sa herė lotėt prej teje i fsheha,
nė rrugėt e botės i mbetur jetim,
pėr varrin e nėnės, tė babės u betova,
Malin e Moravės e mbajta nė shpirt.
JETA
Unė kėtė jetė
dua ta kem me tė tepėrt,
kur tė them erdha, pashė, ika
Thesarin ta kem tek retė.
Nuk ka ēmė duhet pasuria,
kur tė vesh rrobėn e vjetėr,
e di qė ti do tė mė thuash,
si ty, jo nuk ka tjetėr.
Nuk ėshtė dhuratė lumturia,
nuk blihet me pronė a para,
me asgjė tjetėr ajo smatet,
veē me shpirtin qė mė fal.
Edhe kur pleqėria tė troksė,
kėrrusur, mpakur si fėmijė,
e di, qė do tė mė duash,
njėlloj sikur tė isha djalė i ri.
E KISHA NJĖ KLASĖ
Ajo nuk ishte si tė tjerat...
Mė vjen edhe sot njė nga njė t'i thėrras:
Edoja, Albana, Ornela, Rafaela
kur derėn e klasės tė hap.
Nuk kishe nevojė tė hapje regjistrin
mbi nxėnėsin qė ngrije tė vije njė pikė
Ju me madhėshti hapnit siparin
tė luanit njė Margaritė...
E prekur nė shpirt ju dėgjoja
s'pėrtoja tė bėja kritikat
pėr vajzat e mija tė menēura
Qė nė detaje analizonin
Njė Norė, Mede a Ofeli..
Djemtė ēuditėrisht tė heshtur
tek - tuk hidhnin ndonjė mendim
Si letrėn e guximshme tė Tatianas
i uroja tė merrnin ndonjė ditė.
E ku ka tė tilla sot
hidhnin fjalėn plot shpoti
po ku tė linte Elona me ese-tė
kur ndriste i arti mendim.
E kisha njė klasė dikur
Njė nga njė i sjell si kujtim.
Ishin kohė tė bukura
Kam frikė magjinė e tyre mos e prish
Nuk isha mes jush tu shkulja veshin
Ēdo gjė e juaja mė dhimbte nė shpirt.
Nė shpirtrat tuaj kish aq pafajėsi
Sa nxitoja ti ruaja, mė bėnin mė tė mirė
Ēapkėnllėqet ishin vuajtjet e mia tė vogla
Mosha juaj e bardhė me dorė lehtas mi ka fshirė.
|