300keshillapersemundjet1

Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegëza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkencë - 300 KËSHILLA SI TË KUJDESENI PËR TË GJITHA SËMUNDJET (1)

www.tiranaobserver.al

300 KËSHILLA SI TË KUJDESENI PËR TË GJITHA SËMUNDJET (1)

“Të kemi shëndetin” themi shpeshherë kur përballemi me probleme të vogla a të mëdha në jetën e përditshme. Se shëndeti fizik e mendor janë ato çka e bëjnë të plotë trupin e njeriut e vetë jetën. Sigurisht, sëmundjet mund të kurohen në spitale e klinika mjekësore, por, nëse do ishte e mundur, parandalimi është rruga më e sigurt për një jetë të gjatë e të shëndetshme. Por dhe në ato raste kur dikush është prekur nga një sëmundje e caktuar, ekzistojnë procedura të thjeshta që mund të ndiqen në kushtet e shtëpisë, të cilat ndihmojnë në mos përkeqësimin e gjendjes. Çelësi është gjithnjë tek informacioni.

Specialistët e shëndetësisë kanë deklaruar se 35 për qind e sëmundjeve në trupin e njeriut shfaqen nga mungesa e njohurive. Jo pak herë është vërtetuar se janë vetë njerëzit ata që e dëmtojnë kolesterolin, që krijojnë probleme me mushkëritë, që acarojnë funksionimin e mëlçisë apo që nuk kujdesen aq sa duhet për mirëqenien organike. Pikërisht për këtë arsye, gazeta “Tirana Observer” boton në suplementin e sotëm plot 300 këshilla mjekësore për të gjitha sëmundjet në organizmin e njeriut.

Në shumë raste këshillat vlejnë për të evituar shfaqjen e një sëmundjeje të caktuar dhe në raste të tjera për ta kuruar atë. Kështu ju mund të lexoni brenda 6 faqeve rekomandime të mjekëve për sëmundjet kardiake, ato të veshkave, mëlçisë, stomakut, barkut, pankreasit, infeksionet e syve, të veshëve, të lëkurës, obezitetin, variçet, këshilla për kancerin dhe evitimin e tij. Nuk mungojnë as këshillat për nënat që lindin fëmijë prematurë, si t’i ushqejnë të vegjlit ë tyre me qumësht gjiri, për menopauzën, një ndër problemet më të shqetësuese të grave, e shumë të tjera si këto.

Këshillat e përmbledhura në numrin e sotëm lidhen kryesisht me mënyrën tonë të të ushqyerit, si duhet të jetë ajo, si dhe me zakonet e përditshmërisë që një njeri nuk duhet t’i harrojë asnjëherë.

ZEMRA

Si të luftoni sëmundjet kardiake

            1-Pakësoni ushqimet me yndyrë, shtoni perimet dhe frutat e freskëta në dietën tuaj.
            2-Bëni çdo ditë të paktën 30 minuta ecje.
            3-Bëni çdo ditë të paktën 15 minuta ushtrime.
            4-Konsumoni një gotë verë të kuqe në ditë.
            5-Evitoni, alkoolin, duhanin.

Kolesteroli

Këshilla për të ulur kolesterolin

            6-Për të ulur përqindjen e lartë të kolesterolit nuk duhet të pini cigare dhe nëse pini, mundoheni ta ulni numrin e tyre deri sa ta ndaloni krejtësisht.
            7-Merruni me ushtrime fizike në mënyrë të rregullt. Mbani një peshë ideale (pesha ideale është ajo që keni pasur kur keni qenë 25 vjeç).
            8- Favorizoni më tepër konsumin e peshkut se sa të mishit.
            9-Përdorni më shumë vajin e ullirit se sa gjalpin në përgatitjen e vakteve.
            10-Kujdes me ëmbëlsirat e ndryshme, sepse bëhen gjithnjë me shumë vezë, po ashtu duhet të largoni nga ushqimet tuaja gjalpin, djathin, sallamet e ndryshme.

OBEZITETI

Si të mposhtini mbipeshën

            11- Duhet të lëvizni duke caktuar kohë për aktivitete çdo ditë.
            12- Zgjidhni ushqimin cilësor, duke i dhënë organizmit gjithçka për të cilën ai ka nevojë.
            13- Yndyrat dhe sheqernat kanë shije të mirë dhe ju nevojitet një masë e caktuar e tyre çdo ditë.
            14- Balanconi dietën tuaj, të gjitha ushqimet mund t’i vendosim në dietë të shëndetshme.
            15- Planifikoni një meny të shumëllojshme gjatë ditës.
            16- Planifikoni të kaloni 5-10 minuta relaks çdo mëngjes.
            17- Mundohuni të jeni korrektë me ushqimin, hani nga të gjitha llojet, por me kufi.

ANEMIA

Çfarë duhet të konsumojnë anemikët

            18-Anemikët duhet të konsumojnë fruta me vitaminë C.
            19-Anemikët duhet të konsumojnë spinaq dhe barëra jeshile.
            20-Fiku, shalqiu dhe luleshtrydhja, efikase për t’u trajtuar.
            21-Anemikët duhet të pinë 150 gram lëng karotash në ditë.
            22-Çajin, kakaon dhe kafen duhet t’i marrin tri orë përpara se të hanë, pasi ndryshe vështirëson tretjen.
            23-Pacientët duhet të pinë çdo ditë 150 ml lëng të rrepës së kuqe, para buke.
            24-Këshillohet të konsumohet sa më shpesh domatja.
            25-Të sëmurët duhet të marrin gjithashtu, çdo ditë 10-15 fruta të mandarinës për një kohë prej 20-25 ditë.

REUMATIZMA

Si ta kurojmë reumatizmëm

            26-Bëni dy herë në javë ushtime gjimnastikore të lehta.
            27-Merrni here pas herë (një herë në dy ose tre muaj) tableta multivitaminë.
            28-Jetoni në ambiente që nuk janë të ftohta.
            29-Bëni plazh çdo vit dhe e rëndësishme është që të shtriheni në rërën e mëngjesit dhe pasdites.
            30-Pini sa më shumë çarja me bimë jeshile.
            31-Përdorni ujë mineral.
            32-Hani sa më shumë fruta me vitaminë C dhe A.
            33-Sa herë që ndjeheni të lodhur përdorni paracetamol ose medikamente të tjera me përmbajtje paracetamoli.

SPONDILIATROZA

Si të evitojmë dhimbjet

            34-Çdo mëngjes duhet të bëni të paktën 15 minuta ushtrime për muskujt e qafës.
            35-Duhet të bëni në darkë dush me temperaturë mesatare.
            36-Duhet të evitoni stresin dhe dëgjimin e televizorit me zë të lartë.
            37-Pirja e çajrave të ndryshëm, veçanërisht me mente, bën mirë për sëmundjen.
            38- Ecja, shëtitjet pasditeve ndihmojnë për një gjumë më të mirë.
            39-Zgjedhja e dyshekut, e jastëkut duhet të jetë e kujdesshme, në mënyrë që ato të përshtaten me masën e qafës.
            40-Kurimi i sëmundjes ka për bazë kortizonin.
            41-Për të hequr dhimbjen nuk duhet të pini asnjëherë paracetamol dhe aspirina.

SINOZITI

Këshilla për sëmundjen

            42-Evitoni diellin në pikun e vapës.
            43-Mbani gjithmonë syze edhe në dimër, edhe në verë
            44-Përdorni sa më shumë ushqime me fibra.
            45-Në rast se ju fillojnë dhimbje është mirë që të konsumoni menjëherë kafe.
            46-Evitoni zhurmat e larta, të magnetofonit, televizorit.
            47-Për t’u qetësuar, qëndroni në qetësi të plotë dhe në një ambient të mbyllur, dhe në errësirë për të paktën 30 minuta.

MIGRENA

Këshilla për të evituar dhimbjen:

            48-Kontrolloni tensionin çdo ditë, pasi luhatjet e tij janë shkak për shfaqjen e krizave të migrenës.
            49-Kuroni dhimbjet e dhëmbëve, dhimbjet e syve, sinozitet apo bllokimin e hundëve, pasi ato bëhen shkak për migrenë kronike edhe pas këtyre sëmundjeve.
            50-Evitoni zemërimin, emocionet e forta, shokimet, çlironi tensionet, çlirohuni nga streset.
            51-Evitoni mbilodhjen, ndryshimin e rutinës, çrregullimet e gjumit, çrregullimet seksuale.
            52-Mos qëndroni në vende me zhurmë të lartë, në ambiente me drita të zbehta si dhe ambiente me lagështirë.

DIABETI

Ushqimet që duhet të konsumojnë pacientët:

            53-Pacientët me diabet duhet të kontrollojnë peshën.
            54- Duhet të kufizojnë sheqernat e rafinuara.
            55- Duhet të rrisin sasinë e fibrës në dietë.
            56- Yndyrat duhet të jenë vajra me një lidhje dyfishe.
            57- Duhet t’i shtojnë dietës së tyre arra.
            58- Efikase edhe bajamet.

PANKREASI

Këshilla për të mos u dëmtuar pankreasi:

            59-Mospërdorimi i alkoolit është këshilla numër një e specialistëve të shëndetësisë për të evituar pankreasin.
            60-Femrat dëmtohen më shpesh sesa meshkujt nga sëmundja, pasi stomaku i tyre e ka më të vështirë tretjen e ushqimeve, për këtë arsye atyre u këshillohet të përdorin sa më pak kripë, yndyrna.
            61-Për të luftuar sëmundjen e pankreasit këshillohet një jetë sa më e qetë, pa strese dhe çrregullime nervore.

VESHKAT

Si të evitoni sëmundjet e veshkave:

            62-Evitoni kripën e tepërt.
            62-Pini sa më shumë lëngje.
            64-Konsumoni çaj nga trëndafili i egër.
            65-Konsumoni lëng kumbulle.
            66-Pini më shumë se 1 litër e gjysmë ujë mineral në ditë.

MUSHKËRITË

Si të ndihmoni mushkëritë:

            67-Përdorni sa më shumë produkte me mish.
            68-Shëtisni të paktën 1 orë në ditë në një pyll të mbushur me pemë dhe në ajër të pastër.
            69-Mos përdorni duhan.
            70-Mos jetoni apo flini në një dhomë me duhanpirës.
            71-Përdorni sa më shumë lëngje dhe supëra.
            72-Çdo ditë duhet të konsumoni një gotë verë, preferohet e kuqe.
            73-Peshku dhe nënproduktet e tij janë shumë efikase për “mirëqenien” e mëlçive.

GURËT NË TËMTH

Si të luftoni shfaqjen e gurëve në tëmth:

            74- Duhet të konsumoni çaj rigoni.
            75- Për kurimin e sëmundjes, përveç bimës shërbejnë edhe gjethet e thara në hije.
            76- Përdoreni erëza në ushqime. Përveç shijes së mirë, parandalojnë sëmundjet.
            77- Përdorni sa më pak ushqime të skuqura dhe kripë.
            78- Pini sa më shumë lëngje dhe ujë natyral.

KRIZAT E BARKUT

Evitoni dhimbjet e barkut me:

            79-Përdorni ushqime të pasura me hekur.
            80-Mish, peshk, shpretkë.
            81-Vezë, perime, fruta.
            82-Fruta që përmbajnë vitaminë C etj.
            83-Kafe, çaj, kakao apo edhe lëngje të tjera, që përmbajnë kafeinë, duhet t’i marrin dy orë para ose pas ushqimit.
            84-Hurmat janë tepër efikase për të trajtuar dhimbjet e barkut.

MËLÇIA

Ushqimet që kurojnë dhe dëmtojnë mëlçinë:

            85-Përdorimi i 20-40 gramëve alkool në ditë dëmton mëlçinë.
            86-Mosha është një ndër faktorët kryesorë të dëmtimit të mëlçisë, pasi sa më e vogël që të jetë mosha e konsumatorëve të alkoolit aq më të rënda janë dëmtimet.
            87-Predispozicioni gjenetik është një ndër faktorët kryesorë të shfaqjes së sëmundjes.
            88-Këshillohet konsumimi i produkteve të mishit.
            89-Këshillohet përdorimi i rrepave të kuq, lakrës së kuqe dhe broklës.
            90-Këshillohet të mos pihen shumë kafe gjatë ditës, të mos konsumohet birra dhe lëngjet me gaz.

DIETA DHE SHËNDETI

Si të mbash oreksin nën kontroll:

            91- Edhe pse frutat e thata nuk përmbajnë yndyrë dhe kalori, është mirë t’i konsumosh.
            92- Buka bën pjesë tek karbohidratet të cilat janë një burim shumë i rëndësishëm energjie për organizmin.
            93- Gjatë ditës duhet të konsumohen tre vaktet kryesore: Mëngjesi, dreka dhe darka, dhe dy deri në tre vakte të ndërmjetme: Paradite, pasdite.
            94- Dietat e shpejta nuk janë zgjidhja e duhur për t’u dobësuar.
            95- Është e shëndetshme të përzihen karbohidratet me proteinat.

HIPERTENSIONI

Rregulla për të mos nxitur sëmundjen:

            96-Stresi krijon një dominante në sistemin nervor, e cila shton prodhimin e adesteronit në veshka, e për pasojë çon në ngushtimin e enëve të gjakut dhe shfaqjen e hipertensionit.
            97-Personat me hipertension duhet të kenë kujdes gjatë dimrit, për shkak të së ftohtit, por dhe luhatjeve të theksuara të temperaturave.
            98-I ftohti ngushton enët e gjakut dhe rrit tensionin.
            99-Prandaj këtyre pacientëve u rekomandohet të jenë korrekt në marrjen e ilaçeve dhe të kenë kujdes me menynë dhe stilin e jetës.
            100-Të sëmurët duhet të eliminojnë daljet në ditët shumë të ftohta, të dalin vetëm gjatë orëve të ngrohta dhe të vishen mirë.

BRONKITI KRONIK

Si të mbani larg vetes sëmundjen:

            101-Evitoni jetesën në ambiente të lagështa.
            102-Evitoni jetesën në ambiente me duhanpirës.
            103-Evitoni jetesën në qytete të ndotura.
            104-Mos qëndroni për shumë kohë në dush, as në dimër e as në verë.
            105-Bëni masazhe me vaj ulliri dhe raki në të gjithë trupin.
            106-Frekuentoni sa më shumë plazhin dhe ambientet me diell.

TIROIDJA

Ushqimet që i bëjnë keq tiroides:

107-Personat me tiroide nuk duhet të konsumojnë lakrën e bardhë.

            108-Nuk duhet të konsumojnë fasulet.
            109-Nuk duhet të konsumojnë gështenjat.
            110-Në rast se personat kanë mungesë jodi, në këtë rast kripa duhet të ruhet nga lagështira dhe kontakti me dritën.
            111-Në rast se personat e kanë me tepri jodin, atëherë duhen zbatuar konsultat e mjekëve në mënyrë që sëmundja të mos kthehet kronike.

ALERGJIA

Si të evitojmë alergjitë

            112-Alergjikët duhet të mos konsumojnë kikirikët, qumështin, vezët, grurin, sojën.
            113-Nuk duhet të konsumojnë ato ushqime me përbërje vajore si arrat dhe bajamet.
            114- Edhe në rastet kur bëhet fjalë për puthje, këshillohet që partnerët të lajnë dhëmbët dhe fytyrën nëse ata kanë ngrënë një ushqim që shkakton alergji tek partnerët.
            115-Mos përdorni në rroba detergjentë aromatikë.
            116-Qëndroni larg vendeve të lulëzuara gjatë stinës së pranverës dhe vjeshtës.
            117- Mos përdorni facoletë, letra higjienike apo letra duarsh me përmbajte aromatike.

TURBEKULOZI

Këshilla për parandalimin e tuberkulozit

            118-Është e këshillueshme një ajrosje e vazhdueshme si dhe filtrim i ajrit.
            119- Është mirë që të dilet vazhdimisht për të marrë ajër të pastër në zonat që nuk kanë ndotje të ajrit.
            120-Po ashtu edhe në shtëpinë tuaj nuk duhet të hyjë ajër i papastër, ndaj duhet të merrni masa për ta filtruar atë.
            121-Nëse një person mendohet se ka qenë në kontakt me një person tjetër që është me tuberkuloz, duhet t’i jepet menjëherë antibiotiku parandalues.
            122-Po ashtu personat e infektuar duhet të qëndrojnë në vende të izoluara dhe të marrin kurë të menjëhershme.
            123-Secili duhet t’i kushtojë rëndësi mbrojtjes personale. Nëse e dini që do të jeni në kontakt me një person që është i infektuar me tuberkuloz, duhet të vishni një respirator personal, si dhe duhet të jeni sa më shumë higjienikë.

MAJASELLI

Këshilla për personat që kanë probleme në zorrë

            124-Në të gjitha rastet me majasëll këshillohet që të përdoren krundet e grurit në supë apo në gjellë, tri herë në ditë.
            125-Krundet nuk duhet të përvëlohen, por të hidhen atëherë kur serviret ushqimi në tryezën e ngrënies.
            126-Krundet e grurit duhet të zëvendësojnë mëlmesat e tjera që janë shumë të dëmshme për hemorroidet. Mëlmesa me përbërje të barishteve natyrore që përgatitet e bluar, ka hekur dhe e përmirëson shëndetin e të sëmurëve.
            127-Përdorimi i kësaj mëlmese krijon lirimin e kapsllëkut.
            128-Mëlmesa e tillë nuk duhet të përvëlohet, por të qitet në supë apo në gjellë ashtu e “gjallë” të përzihet dhe të hahet.
            129-Ngrënia e një molle të ëmbël para ushqimit liron zbrazjen e zorrëve.
            130-Ata që kanë probleme në zorrë duhet të pinë rregullisht tri herë në ditë nga një gotë lëng molle para ushqimit.
            131-Kundër mbylljes kronike të zorrës së trashë (për rregullimin e jashtëqitjes), ndihmojnë gjethet e pelinit.
            132-Ndihmues janë edhe lëvoret e dardhës si dhe kamomili, i cili mund të pihet në vend të ujit.

KANCERI I GJIRIT

Këshilla për të shmangur kancerin në gji

            134- Bëni vizita mjekësore sa herë ndjeni shqetësime, por edhe kur e ndjeni veten mirë.
            135- Bëni një jetë të shëndetshme, bini në peshë, nëse jeni
mbipeshë.
            136-Përpiquni të minimizoni stresin.
            137-Mundohuni të keni një aktivitet seksual të rregullt.
            138-Ushqehuni duke ndjekur një dietë të caktuar.
            139- Hani ushqime që janë të pasura me vitaminë A, E dhe C, p.sh., karota, spinaq, kajsi dhe agrume.
            140-Mos harroni se lindja e fëmijës dhe ushqimi me gji
janë shumë të rëndësishme për shëndetin e gjirit tuaj.

Vazhdon...

(2)