Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

hkruan: Dr Andrew STANWAY

Shqipëroi: Hasan HAMËZBALA

AKUPUNKTURA (3)

       Për shumë prej nesh në Perëndim akupunktura është sinonim për zbutjen e dhembjeve apo alternativë për anestezion gjatë operacioneve. S’ka dyshim se ajo me sukses zbut dhembjet e gjata kryeneçe, gjë që është e njohur mirë nga artikujt e shumtë botuar në revistat mjekësore, sakaq ekziston edhe një numër i madh raportesh të ekspertëve perëndimorë mbi përdorimin e akupunkturës në sallat operacionale në Kinë.

            KUR ËSHTË MË I MADH SUKSEI?

            Teorikisht, secila sëmundje revirzibile (e përsëritshme) mund të jetë e shëruar me akupunkturë, dhe në duart e ekspertit kjo nuk është larg së vërtetës. Mjeku francez, J. Mori (Mauries), ka shëruar 108 sëmundje të ndryshme ekskluzivisht me akupunkturë, nën sytë kokërr të dy mjekëve të tjerë. Anembanë botës, e sidomos në Kinë, mund të haset numër i madh rastesh të këtilla.

            Duhet bërë vetëm një kufizim, e ky është se shkaktari i sëmundjes duhet të jetë ndonjë ndryshim fiziologjik. Nuk ka kuptim të aplikohet akupunktura për t’u liruar nga gurët në veshkë apo tek artriti i vjetër i avancuar. Më së miri reagojnë çrregullimet afatshkurtra të funksionimit të proceseve fiziologjike, siç janë: kokëdhembjet, sëmundjet akute të mushkërive, gjendjet akute reumatike, vështirësitë gjatë menstruacioneve, pengesat në tretje dhe problemet “nervore”. Së këndejmi, do të ishte e ndershme të thuhej se akupunktura ka sukses të vërtetë vetëm tek sëmundjet të cilat janë potencialisht reverzibile dhe shumica e akupunkturologëve nuk do të humbasë kohën duke shëruar sëmundje me akupunkturë në qoftë se mjekësia ortodoksiste është në gjendje ta kryejë mirë këtë punë. Për shembull, në qoftë se keni kallje të mushkërive, nuk ka kuptim që t’u shpojnë me gjilpëra. Në këtë rast ka nevojë vetëm për një terapi antibiotikësh.

            Në Kinë punët janë krejt ndryshe. Në hulumtimin e bërë në Kolegjin për Mjekësi të Çang Shan-it në Kanton janë kontrolluar 36 raste me ndezje akute të zorrës së verbër, 10 apscese të zorrës së verbër dhe 3 zorrë të verbra të shpuara nga ndezja e peritonit barkor. Të gjithë janë shëruar me akupunkturë (dhjetë raste janë shëruar edhe me barishte kineze). Në të gjitha rastet janë arritur rezultate të mira dhe nuk ka pasur nevojë t’u shtrohen ndërhyrjeve kirurgjike, antibiotikëve apo çfarëdo veprimi tjetër të cilin ne këtu në Perëndim e shohim si të domosdoshëm. Tridhjetë nga tridhjetë e gjashtë pacientë të shëruar nga ndezja akute e zorrës së verbër e kanë lëshuar spitalin në afatin prej 8 ditësh.

            Në hulumtimin tjetër, kryer në Britani, një akupunkturolog ka shëruar radhazi 40 pacientë të cilët më herët i kanë hutuar së paku dy mjekë (më herët i ka kontrolluar mjeku i praktikës së përgjithshme dhe një specialist). Tetëdhjetë për qind janë shëruar apo kanë treguar “përmirësim të dukshëm” dhe vetëm tek tre vetë nuk ka pasur kurrfarë përmirësimi. Po u vlerësua kjo gjë me çfarëdo standardi, kjo pa dyshim se paraqet sukses të rëndësishëm që s’mund t’i gjendet krahasimi në mjekësinë moderne perëndimore.

            Për shumë prej nesh në Perëndim akupunktura është sinonim për zbutjen e dhembjeve apo alternativë për anestezion gjatë operacioneve. S’ka dyshim se ajo me sukses zbut dhembjet e gjata kryeneçe, gjë që është e njohur mirë nga artikujt e shumtë botuar në revistat mjekësore, sakaq ekziston edhe një numër i madh raportesh të ekspertëve perëndimorë mbi përdorimin e akupunkturës në sallat operacionale në Kinë. Pas kthimit nga udhëtimi nëpër Kinë, profesori Grej Dajmond, specialist amerikan për zemër, i shquar në botë, tha se ka shikuar 10 operacione ku anestezioni bëhej me anë të akupunkturës. Tregonte se ka asistuar në një operacion ku një kirurgu kinez, që kishte tuberkulozin e mushkërive, i është hequr njëri krah i mushkërive, kurse anestezioni ishte kryer vetëm me akupunkturë – gjilpëra ishte e ngulur ne dorën e majtë të tij. “Kafazi i kraharorit i bërë shpellë, i tëri i hapur. Kam mundur të shoh sesi i rrihte zemra, kurse personi gjatë gjithë kohës i hareshëm dhe në mënyrë  koherente llafoste. Kur puna ishte përgjysmë e kryer, pacienti pohoi se ishte i uritur; kirurgët bënë pauzë dhe i dhanë një gotë kompot.”

            Kirurgu austriak, doktor Johanes Bishko (Bischko), akupunkturolog me përvojë njëzetvjeçare, po ashtu ka qenë dëshmitar okular i operacioneve të tilla në Kinë gjatë vitit 1972 dhe ka treguar për televizionin gjerman filmat që kishte incizuar me këto pamje. Në filma tregoheshin pamje operacionesh me prerje cezareske, heqje tumoresh beninje, nxjerrje të dhëmbit dhe heqja e një pjese të mushkërive nga një pacient. Të gjithë pacientët kanë qenë të vetëdijshëm; asnjëri nuk ka qenë i shëruar edhe në ndonjë mënyrë tjetër; vibrimi i gjilpërës është kryer me dorë apo përmes rrugës elektrike, kurse disa pacientë kanë ngrënë gjatë operacionit. Kjo është gjë krejtësisht e zakonshme në Kinë, por këso përvojash vështirë mund të hasen këtu në Perëndim, dhe kjo kryesisht shkaku se në Kinë pacientët zgjedhin shumë me kujdes, kurse para operacioneve u nënshtrohen provave se a u përgjigjet kjo metodë apo jo. Përndryshe, edhe në Kinë, te shumica e konsiderueshme e kinezëve, anestezioni kryhet me mjete kimike.

            Nga viti 1958 në Kinë janë kryer së paku 600.000 operacione në të cilat pacientët kanë qenë të mpirë me ndihmën e akupunkturës, por hulumtimet tregojnë se kjo ka sukses vetëm tek një përqindje e caktuar njerëzish sugjestibilë. Në një artikull botuar në British Journal of Anaesthesia thuhet se bindja dhe entuziazmi luajnë rol të madh lidhur me atë se a do ta mënjanojë akupunktura dhembjen apo jo. Në Britani të Madhe vetëm 10% e të hulumtuarve, pas akupunkturës, kanë qenë mjaft të pandjeshëm në dhembje për të mundur t’i shtrohen operacionit. Tek 60% të tjerë është vërtetuar humbje e lehtë e ndjeshmërisë në dhembje, por pamjaftueshëm që të mund t’u shtrohen operacionit. Dhe, autori i artikullit, akupunkturologu udhëheqës, mendon se këta 10% e pacientëve të suksesshëm janë “reaktivistë të fortë” të cilët reagojnë fuqishëm edhe në barna, edhe në akupunkturë.

            Sot ky i njëjti autor mendon se ka qenë shumë “gojëlirë” kur ka pohuar se 10% e pacientëve kanë mundur të mpihen nëpërmjet akupunkturës. Ai me keqardhje pohon se po të ishte thënë “5% kjo do të ishte shumë më afër së vërtetës”. “Frikësohem se këta njerëz duhet shumë fuqishëm të reagojnë. Në Kinë shumë kujdesshëm i zgjedhin pacientët që do t’i mpijnë dhe më parë i testojnë që të shohin se a do të përballojnë atë ditë apo jo.”

            Thjesht thënë, shifra prej më pak se një milion operacione, në një numër aq të madh banorësh, dhe në një periudhë afër njëzetvjeçare, dëshmon se akupunktura nuk shfrytëzohet te të gjithë pacientët.

            “Në Gjermaninë Perëndimore një numër i caktuar mjekësh e kombinojnë anestezionin kimik me akupunkturën dhe mendojnë se kjo ndikon tek të gjithë pacientët” vazhdon ky akupunkturolog. “Kolegëve të mi anesteziologë ua kam treguar sasinë e barnave të përdorura në secilin prej këtyre rasteve dhe ata mendojnë se akupunktura ndihmon të zbutet dhembja sa edhe dy aspirina.”

            Është krejt e natyrshme që ky mjek akupunkturolog të dëshironte që këto të dhëna të mos jenë të sakta. Madje, edhe shtypi i popullarizuar do të dëshironte të besonim se mundemi që, sipas dëshirës, të jemi të sigurt dhe thjesht të anestezuar me anë të akupunkturës, por duket se kjo sot është larg së vërtetës.

            Përkundër pamundësive në sallën e operacionit, akupunktura mund të ofrojë mjaft në fusha tjera; së këndejmi shtrohet pyetja: Përse ajo në Perëndim është ende në kufijtë e mjekësisë? A ndodh, vallë, kjo vetëm shkaku se ngadalë ndërrojmë dhe ngadalë i pranojmë idetë e reja?

            Sipas anketës së bërë në revistën Which të Shoqatës së Konsumatorëve në Britani, shumica e njerëzve që shkojnë te akupunkturologu janë raste të pashpresë, të cilët mjekësia ortodoksiste nuk ka mundur t’i shërojë – e, megjithatë, te 70% e tyre vjen deri tek përmirësimi. Kjo gjithsesi është tepër mirë.

            “Çuditem kur njerëzit më thonë se krejt kjo është në kokë – se po shkaktoj një lloj placebo-efekti” – thotë një akupunkturolog; “por t’u them sinqerisht nuk kam kurrgjë kundër kësaj. Në fund të fundit, po arrij rezultate të shkëlqyeshme sido që të jetë sqarimi, kurse ata nuk mund të pohojnë seriozisht se unë si akupunkturolog arrij placeboefekte më të mira sesa disa mjekë në institucione impresive mjekësore e universitare. Kur fjala është për placeboefektin, ata janë larg para meje.”

            Në Perëndim akupunktura është ende shkathtësi me të cilën merret një numër i vogël njerëzish. Në Britani të Madhe me të merren vetëm rreth 40 mjekë, prej të cilëve vetëm katër me orar të plotë pune. Të tjerët janë mjekë të praktikës së përgjithshme të cilët me akupunkturë merren vetëm 20% të kohës gjatë ditës së punës.

            Sot në Kinë me akupunkturë merren afër 500.000 mjekë, kurse në Japoni 30.000. Në Francë dhe Gjermani ajo gjerësisht zbatohet nëpër spitale, e mund të të ofrohet edhe në kuadër të sistemit të mbrojtjes shëndetësore. Në Rusi ajo ndodhet në program të studimeve medicinale në 5 – 6 universitete dhe sot atje ka mbi 1000 praktikantë. Në mbarë Evropën sipas të gjitha gjasave ka mbi 5000 akupunkturologë.

            Shumica e mjekëve-akupunkturologë mendon se është e domosdoshme ta studiosh mjekësinë që akupunktura të mund të zbatohet e sigurt. Kjo na duket shumë e arsyeshme, sepse përcaktimi i diagnozës së saktë është pikënisje themelore dhe shumica e akupunkturologëve laikë thjesht nuk di se çfarë po shëron. Gjithmonë ka për të ekzistuar rreziku që, edhe pse akupunkturologu laik mund të jetë në gjendje t’i shërojë fare mirë disa sëmundje, të mos ketë mjaft njohuri nga mjekësia që ta kuptojë se kur terapia e tij nuk vepron, meqë sëmundja themelore nuk mund të shërohet në këtë mënyrë.

            Akupunktura në të vërtetë ka sukses në botën e paqartë të simptomave, pa sëmundje të qartë. Fakt zhdehës është se mjekësia perëndimore mund të shërojë numër fare të vogël sëmundjesh, kryesisht shkaku se ato përparojnë aq shumë deri në çastin kur i njohim ne, saqë e vetmja gjë që atëherë mund të bëjmë për të ndaluar përparimin e tyre të mëtejmë, është ikja në operim ose në ilaçet.

            Akupunktura mund të përdoret që sëmundja të zbulohet para këtij stadiumi, kur ka gjasa më të mira për shërimin e saj. Në Kinë ekziston tradita që mjekut t’i paguhet vetëm nëse pacienti bën mirë. Supozoj se do të vinte deri tek ndryshimet radikale në mënyrën e mbrojtjes shëndetësore po qe se edhe ne këtu, në Perëndim, do ta përvetësonim këtë traditë.  

            Nga libri "Medicina alternativa - udhërrëfyes në terapitë natyrore"

(1)     (2)