Efraimi e donte dhe e nderonte Mojsiun mė shumė
se veten, mė shumė se ēdo gjė nė botė. Ai ishte profeti, qė me ndihmėn e
Hyjit JAHV izraelitėt i kishte nxjerrė nga robėria e faraonėve. Ishte
profeti qė kishte bėrė sa e sa mrekullia, por faraonėt nuk i kishin besuar.
Mė nė fund, ai me lejen e kėshillat e Hyjit kishte arritur t'i lironte tė
gjithė izraelitėt.
Sa vite kishin kaluar nga ajo kohė. Mbante mend
kur Mojsiu kishte folur me Hyjin.
Erdhi e treta ditė dhe zbardhi drita, u ndien
bubullima, shpėrthyen vetėtima, njė re e dendur tesve e mbuloi malin. Boria
jehoi thekshėm dhe populli qė ishte nė tebanishte u drodh nga frika. Atėherė
Mojsiu i tha popullit tė dalė nga tebanishta, nė takim me Hyjin. Populli i
izraelit qėndroi nė kėmbė rrėzė malit.
Krejt mali i Sinajit nuk ishte tjetėr pos tym,
sepse Hyji kishte zbritur me zjarr mbi te, e tymi ngrihej posi tym furre. I
tėrė mali tundej tmerrėsisht. Zėri i borisė sa vinte e rritej.
Mojsiu fliste me Hyjin dhe Ai i pėrgjigjej me
bubullimė.
Zbriti Hyji mbi malin Sinaj, nė maje tė malit
dhe e thirri Mojsiun, nė vendin ku kishte zbritur.
Hyji i tha Mojsiut:
Porosite popullin tėnd, tė mos e kapėrcejė
cakun, me qėllim qė ta shohė Hyjin, pėrndryshe, njė shumicė e tyre do tė
vdesin. Edhe rabinėt qė do t i ofrohen Hyjit le tė jenė tė pastėr, sepse
Hyji do ti shqimė.
Pasi Mojsiu i tregoi Hyjit se populli nuk do tė
afrohet dhe nuk do t i kalojė caqet, Hyji e tha Mojsiut, shko merre Aronin
dhe ngjitu me te, por caqet mos t i kalojnė as rabinėt.
Atėherė Hyji i tha kėto fjalė:
Unė jam Hyji yt qė tė nxora nga dheu i Egjiptit,
prej shtėpisė sė skllavėrisė.
Nuk ka zot tjetėr pėrveē meje!
-Mos bėj kurrfarė idhulli, as kurrfarė
pėrfytyrimi tė gjėrave qė janė lart nė qiell, as tė gjėrave qė janė poshtė
mbi tokė, as tė gjėrave qė janė nėn tokė.
-Mos i adhuro ato dhe mos u jep fare nderim,
sepse unė Hyji, jam Hyji yt, jam ziliqar dhe e ndėshkoj paudhėsinė e etėrve
nė fėmijė deri nė tė tretin dhe nė tė katėrtin brez, tė gjithė atyre qė mė
urrejnė, por jam i mėshirshėm me mijėra brezni pėr ata qė mė duan dhe i
zbatojnė urdhrat e mia.
-Mos e merr nėpėr gojė kot emrin e Hyjit, sepse
Hyji nuk e lė pa i ndėshkuar ata qė e pėrmendim kot emrin e tij.
-Shenjtėroje ditėn e shtunė. Gjashtė ditė puno,
kryeji punėt dhe ditėn e shtatė pusho, sepse e shtata ditė, ėshtė e shtuna,
Dita e Hyjit. Tė shtunėn mos puno, as ti, as bija jote, as shėrbėtori, as
shėrbėtorja, as kafsha jote, as i huaji qė banon te ti. Sepse gjatė gjashtė
ditėve Zoti e bėri qiellin, tokėn e detin dhe gjithēka qė gjendet nė to,
ndėrsa ditėn e shtatė, tė shtunėn pushoi.
-Nderoji prindėrit qė ta kesh jetėn e gjatė nė
tokė.
-Mos vra!
-Mos the kurorė!
-Mos vidh!
-Mos bėj dėshmi tė rreme!
-Mos i lakmo shtėpisė sė tė afėrmit tėnd!
Mos i lakmo gruas sė tij, shėrbėtorit,
shėrbėtores, kaut gomarit dhe asnjė gjėje qė i pėrket atij!
Gjatė tėrė kohės sa foli Hyji me Mojsiun,
populli dėgjonte borinė dhe shihte malin duke tymuar, i trembur dhe i
frikėsuar kishte qėndruar nė vendin e caktuar pa lėvizur.1)
Efraimi mbante mend dhe nuk e kishte harruar
kurrė tėrė ndodhinė e asaj dite. Nė mendimin e tij Mojsiu nuk ishte vetėm
njė profet, por ishte Zoti i tokės, ndoshta edhe biri i Hyjit. Ishte i
shenjtė dhe bėnte mrekulli.
Ai fliste me Hyjin dhe pastaj fjalėt e tij ia
shpjegonte popullit tė Izrealit.
Njė ditė derisa ishte kthyer nga Sinaji, Efraimi
i kishte dalė para dhe Mojsiut iu kishte kujtuar pėrnjėherė.
-Ēka tha Hyji pėr mua varfanjakun, e pyeti
Mojsiun.
- Mė tha se ashtu ėshtė shkruar dhe ashtu do tė
jetė.
Efraimi shpresėhumbur ishte kthyer nė shtėpi ku
po e priste e shoqja, Dalila.
-Ēka tė tha Mojsiu, e pyeti ende pa u ulur nė
cungun buzė oxhakut, sikur bėnte zakonisht.
-Mė tha se ashtu ėshtė shkruar, dhe ashtu do tė
bėhet.
Dalila ndjeu nė shpirt zhgėnjimin, ndėrkohė qė
iu drejtua burrit.
-Do tė takosh sėrish Profetin tonė nėse mė do.
-Po ēfarė ti them, ai mė tregoi se ēfarė i ka
thėnė Hyji.
-Ti thuash se Je ti Hyji i madhėrishėm dhe i
gjithėfuqishėm, qė pa qenė e ke shkruar dhe je ti, Ai i madhi, qė mund ta
ndryshosh atė qė ke shkruar, sepse fuqia dhe dija jote janė tė paskajshme e
tė pakufishme.
-Mė vjen rėndė ta bezdis sėrish profetin, oj
grua. Mė kupton. Mė lehtė rri dy javė pa bukė dhe i provoj tė gjitha
mundimet, sesa ti drejtohem edhe njė herė.
Dalila kishte insistuar dhe mė nė fund, duke
parė se burri po ngushtohej, i kishte thėnė se do ta pyeste vetė, por qe se
ai e lejonte.
Efraimi, i cili e donte shumė bashkėshorten,
ishte pajtuar dhe ditėn e nesėrme, ia kishte transmetuar Mojsiut pyetjen e
sė shoqes, duke i bėrė me dije se mė, nuk do ta bezdiste.
Mojsiu nuk ia kishte parė pėr tė madhe Efraimit,
meqė e donte dhe e kishte njėrin ndėr besimtarėt mė tė pėrkushtuar.
Pasi ishte kthyer nga Sinaji, Efraimi i kishte
dalė pėrpara nė mesin e turmės, sė besimtarėve qė e pėrcillnin Mojsiun gjatė
nisjes pėr nė Sinaj dhe gjatė kthimit.
-Eja Efraim, ia kishte bėrė me dorė, Mojsiu,
duke e vėrejtur nga fundi i turmės. Kam njė lajm tė mirė pėr ty. Hyji do
tia plotėsojė tri dėshira familjes tėnde tė varfėr. Tė parėn, gruas tėnde,
tė dytėn ty dhe tė tretėn djalit tėnd.
Efraimi, e kishte pranuar me lehtėsi premtimin e
Hyjit, e kishte falėnderuar atė, por edhe Mojsiun, mirėpo po habitej me
vetveten, pse nuk ndiente aspak gėzim. Filloi tė dyshoj, mos ishte gjė i
papastėr, apo mos kishte bėrė ndonjė mėkat qė Hyji ia kishte ngurtėsuar
gėzimin.
Kishte hapur derėn e shtėpisė dhe ishte ulur nė
drurin e votrės pėr tė pushuar nga rruga e gjatė. Ishte i uritur dhe zorrėt
po e grinin, meqė nuk kishte ngrėnė asnjė kothere buke. Djali kishte dėrguar
shkarpa me gomarin e tij te Farka e madhe e Abraham Eshkenazit, por nuk
ishte kthyer. Kur ti shiste shkarpat do tė blinte miell dhe do tė kthente
nė shtėpi.
Dalila, nė orėt e pas ditės, pasi kishte kryer
punėn nė orizore, ishte kthyer nė shtėpi. Burrin e kishte gjetur nė gjumė.
Nuk i kishte bėrė zė, me qėllim pėr ta pyetur, meqė e dinte se ishte i
uritur nga rruga e gjatė, ndėrkohė qė priste miellin, qė do ta sillte djali.
Ajo kishte ngrėnė drekė nė Orizoren e Moshe Makabit, por ishte nė hall me se
do ta ushqente burrin e lodhur nga rruga.
Pas pak, djali, Zemrani, ishte kthyer nga farka
dhe kishte sjellė disa okė miell, ndėrkohė qė kishte dėrguar gomarin nė
kullosė.
Dalila, sakaq kishte gatuar bukėn dhe e kishte
pjekur nė ēerep. E kishte zgjuar burrin nga gjumi dhe sė bashku kishin
filluar ta hanin bukėn e nxehtė, e cila avullonte. Nuk e kishte pritur
djalin, meqė ai kishte ngrėnė bukė te farkėtari.
-Ēka tė tha profeti o burrė, a ka ndonjė shpresė
pėr ne qė po jetojmė nė varfėr, i drejtohet Efraimit ende pa mbaruar
ushqimin.
Efraimi, kishte pėrtypur bukėn e mbetur nė gojė
dhe ishte pėrgjigjur.
-Kam lajm tė mirė, oj grua, por zemrėn e kam tė
ftohtė dhe nuk ndiej asnjė gėzim.
-Thuaje pra, do tė bėhet mirė?
-Profeti jonė Mojsi, mė tha se Hyji ka pranuar
tri lutje tona. Njė pėr ty, meqė e para ke kėrkuar, nga Hyji qė ta fshijė
atė qė ishte shkruar pėr ne, njė tjetėr pėr mua dhe njė pėr djalin.
Dalila kishte kėrcyer nga gėzimi, ndėrsa Efraimi
e kishte qortuar gruan se nuk po kujtohej ti drejtonte njė lutje
falėnderimi Hyjit pėr plotėsimin e tri dėshirave.
Ajo kishte dalė nė oborr, kishte ngritur duart
nga qielli dhe kishte thėnė.
-O Hyj i botėrave, o mė i fuqishme ndėr mė tė
fuqishmit, o mė i bukuri ndėr mė tė bukurit, mė bėn si kam qenė dikur, mė
bėj vajzė tė re!
Dalila kishte ndier sesi trupi po i merrte
tjetėr formė, preku flokėt qė i shtriheshin mbi supe, preku fytyrėn pa asnjė
rrudhė. U gėzua aq fortė sa fluturonte nga gėzimi.
Sakaq hapi derėn dhe qėndroi para burrit.
Efraimi u habit nga vajza e re, e cila ishte
futur nė dhomė, pa trokitur.
-Kush je ti dhe ēfarė kėrkon e kishte pyetur.
Dalila kishte qeshur me tė madhe dhe iu kishte
pėrgjigjur.
-Jam Dalila, gruaja jote, o Efraim varfanjaku.
Ti vetė the se Hyji na ka dhėnė nga njė dėshirė pėr tė na plotėsuar. Unė
kėrkova tė bėhen 20 vjeēe dhe ja si jam tani, nuk po tė pėlqej apo, i kishte
thėnė dhe e kishte pėrthekuar pėr shtati.
-Qėrohu nga kėtu moj e mjerė, nuk je gruaja
ime ti! Ajo sapo shkoi te djali. Shporru nga kėtu!
-Jam Dalila, o Efraim, Dalila, Hyji ma plotėsoi
dėshirėn...
Efraimi ishte habitur nga fjalėt e gruas sė tij,
por edhe ishte zemėruar tejmase. Ai ishte plak dhe ēka i duhej njė grua e
re. U inatos shumė dhe tejet i zemėruar iu drejtua. Nėse ti je Dalila dhe ke
kėrkuar nga Hyji tė bėhesh kjo qė je, Hyji i madhėrishėm tė bėftė gur!
Nė njė ēast nė vend tė gruas iu dėftua njė
shtatore guri krejtėsisht me pamjen e Dalilės. Ai e preku. Ajo ishte ftohtė,
akull. Ishte ngurtėsuar. Atėherė, e kishte kuptuar se Hyji ia kishte
plotėsuar dėshirėn, dhe gruan e tij tė re e kishte kthyer nė shtatore guri.
Ishte ulur te druri i votrės, kishte shtrėnguar fortė kokėn me duar dhe po
qante me ngashėrim. Prapė ishte ngritur nga vendi, ishte drejtuar drejt
malit Sinaj dhe kishte filluar ta kėndonte njė lutje.
Ndėrkohė, djali kishte hapur derėn dhe ishte
habitur kur kishte parė shtatoren e gurit nė mes tė dhomės.
-Pėrse ke futur kėtė idhull nė shtėpi, baba,
mos u marrose?
-Nuk ėshtė idhull mor bir, ėshtė nėna jote.
-Nėna ime nuk ėshtė prej guri, ti paske lojtar
mendsh, o baba.
-Jo mor bir, jo. Iu lutėm Hyjit dhe ai na
plotėsoi tri dėshira, njė nėnės tėnde njė mua dhe njė ty.
Nėna jote kėrkoi nga Hyji tė bėhet njėzet vjeē
dhe Ai ia plotėsoi dėshirėn. Unė u zemėrova aq shumė, kur e pashė te re,
ndėrsa vet jam plakur dhe nga zemėrimi i thashė, Hyji tė bėftė guri. Dhe
hyji ma plotėsoi dėshirėn. Tash ke radhėn ti, mor bir. Dil nė oborr,
drejtohu Sinajit dhe lutu Hyjit tė bėhemi sikur kemi qenė.
Djali, pa vonuar doli dhe iu lut hyjit. Kur hyri
nė shtėpi pa nėnėn tė ulur buzė oxhakut duke qarė me dėnesje. Efraimi po i
lutej Hyjit dhe po e falėnderonte me gjithė shpirt qė sėrish ishin bėrė
sikur kishin qenė...
1. Pjesa e shfaqjes sė Hyjit para Mojsiut ėshtė
interpretuar nga Besėlidhja e Vjetėr.
Fund
(1)
|