Nėse shikoni rreth vetes, keni pėr ta gjetur botėn e
shumėsit, gjersa, po shikuat pėrbrenda, do ta shihni botėn e njėjėsit. Dhe
tash nėse niseni kah bota e jashtme, keni pėr tė arritur shumėēka, por
keni pėr ta humbur atė njėrėn: kjo njė ėshtė qendra juaj individuale,
pėrfaqėsia mė e thellė e qenies suaj. Nėse kėtė e huqni, i keni huqur tė
gjitha. Mund tė tuboni vėrtet gjėra tė panumėrta, por ato nė fund nuk kanė
pėr tė ju bėrė si diēka tė madh e tė rėndėsishėm, se gjithnjė derisa uni i
vėrtetė nuk realizohet, asgjė nuk ėshtė e realizuar.
Nėse jeni tė huaj nė raport me vetveten, nuk ka pėr tė ju
pėrmbushur as nėse tėrė botėn keni pėr ta pėrvetėsuar. Nėse nuk keni
depėrtuar nė qenien tuaj, atėherė tėra ato begati kanė pėr tė ju bėrė mė tė
varfėr sesa keni qenė mė parė. Dhe kjo gjithmonė ndodh: sa mė shumė pasuri
tė kesh zėnė, pėr aq mė qartė e ndien varfėrinė nė tė cilėn ndodhesh.
Begatia e jashtme atėherė shėrben vetėm si bazė e mirė pėr varfėrinė e
brendshme. Nė kėtė fshihet paradoksi tė cilin e ndiejnė tė gjithė pasanikėt
e kalbur: thesari gjithnjė e mė i madh, gjithnjė e mė i madh mjerimi. Sa mė
shumė tė ketė, aq mė i zbrazėt ėshtė pasi qė zbrazėtia e brendshme nuk
mund tė zvogėlohet me grumbullimin e gjėrave tė jashtme. Ajo qė ėshtė e
jashtme nuk mund tė hyjė nė qenie.
Zbrazėtia e brendshme pėrmbushet vetėm me hyrjen tuaj nė
qenien individuale. Kijeni kėtė dallim plotėsisht tė qartė: bota e jashtme
janė tė gjithė shumėsat, por nė ta mungon vetėm ai njėjėsi e ai njėjėsi
ėshtė qėllimi. Ai ėshtė nė ju, ndaj pėr kėtė shkak keni pėr ta huqur atė
qė vlen nėse nuk kėrkohet nė vendin ku ndodhet. Kurrgjė nuk ka pėr tė ju
ndihmuar. Ēfarėdo qė tė bėni, ēfarėdo nga jashtė qė tė siguroni, megjithatė
do tė jeni pa atė mė tė rėndėsishmen.
Mendja ka pėr tė vazhduar tė pėrsėrisė: Bėje kėtė dhe do tė
jesh i pėrmbushur! por, posa qė ajo gjė realizohet, mendja shton: Tash
diēka tjetėr! Vetėm edhe kėtė zije, dhe ke pėr tė parė, do tė jesh shumė mė
mirė. Mendja gjithmonė ka pėr tė pėrsėritur: Nėse nuk ke pasur sukses, kjo
ėshtė vetėm shenjė se nuk je pėrpjekur mjaft. Duhet tė investosh shumė mė
tepėr energji. Nėse nuk po arrin, ēėshtja qėndron ekskluzivisht nė atė se
nuk po vrapon mjaft shpejt. Nėse e dėgjoni logjikėn e njė mendjeje tė
atillė e vetmja qė duket logjike, por nė esencė ėshtė nebuloze atėherė
keni pėr tė vrapuar e pėr tė vrapuar e pėr tė vrapuar, por nė fund...
kurrgjė pėrpos vdekjes.
Shumėsia ėshtė regjion i vdekjes; regjioni i tė pavdekshmes
i takon atij njėrit. Gjurmuesi duhet tė gjurmojė, por jo jashtė vetes, por
NĖ VETE. Duhet ti rrotulloni sytė, qė shikimin personal ta ktheni kah ai qė
shikon. Pėrmes kėtij rrotullimi duhet tė kaloni, qė sytė tė cilėt kanė
shikuar kah jashtėsia tė mund tė shohin fare nė brendėsi. Por, si ka pėr tė
ndodhur kjo?
Gjithnjė derisa nuk jeni plotėsisht tė penguar me kėtė botė,
ky rrotullim nuk ndodh. Madje edhe nėse lidheni me ndonjė shpresė gjysmė tė
vdekur, do tė vijoni tė shikoni nė botėn e jashtme, nė botėn e shumėsisė e
tė vdekjes. Dėshtimi ėshtė i madh, por kur tė ju ndodhė kjo katastrofė
lidhur me botėn e jashtme, ndodh fillimi i ri. Sa mė parė tė dėshtoni nė
botėn e vdekjes e tė sė vdekshmes, aq mė mirė. Sa mė parė qė tė pengoheni,
aq mė parė keni pėr tė filluar tė hulumtoni rrugė tė reja sepse dėshtimi
nė tė jashmen ėshtė hapi i parė nė rrugė kah brendėsia.
Para se tė dalim tek ajo thėnie e Isait, duhet ti kuptojmė
disa gjėra: si e para cili ėshtė i urti? Ai i cili ėshtė i gatshėm ta
humbasė shumėsin shkaku i njėjėsit. E cili ėshtė budallai? Ai i cili e ka
shitur vetveten pėr tė blerė marrėzira tė pavlera, ai i cili e ka shitur
Mjeshtrin dhe e ka mbushur shtėpinė me gjėra tė pavlera.
Kam dėgjuar tė ketė ndodhur njėherė: miku i Mulla
Nastradinit ka qenė pasanik qė smund tė merret me mend, e kurdo qė dikush
tė pasurohet, ai dėshiron tu kthehet miqve tė vjetėr, nė vendlindjen e tij
tė tregojė sesi gjėrat kanė ndryshuar. Pėr kėtė ai pasaniku kishte ardhur
nė fshat nga kryeqyteti. Nė stacion e kishte takuar Nasradinin: Miku im,
nuk di a e di, por unė kam pasur sukses nė jetė. Jam bėrė aq i pasur ti
kėtė nuk mund as ta parafytyrosh! Momentalisht e kam shtėpinė me pesėqind
dhoma. Mor ēfarė shtėpie, ai ėshtė pallat, pallat mbretėror!
Mor nuk ėshtė kjo gjė, i tha Mulla Nastradini; unė i di
sė paku disa njerėz me kaq pasuri, me tėra kėto dhoma dhe me gjėra tė
ngjashme.
Pasaniku megjithatė nuk i lejoi vetes tė habitej: Por, unė
i kam edhe dy terrene golfi me nga tetėmbėdhjetė vrima, tri pishina
olimpike, pyje tė tėra gjelbėrim me kilometra katrorė!
As kjo sėshtė gjė, u bė Nasradini i pamarrur vesh.
Njihem me njerėz qė kanė aq.
Nė shtėpi?, i ngriti vetullat pasaniku.
Dėgjo ti ndoshta ke fituar shumė tė holla, por as unė nuk
jam aq keq: unė e kam gomarin, shumė kuaj, derra, buaj, lopė, pula...
I pasuri zuri tė qeshej: Po, Nasradin, ti e di mirė se
shumė njerėz e kanė tėrė kėtė bagėti!
Nė shtėpi?
Por, ēfarėdo qė tė keni arritur terrene pėr golf me nga
tetėmbėshjetė vrima, mijėra dhoma, pishina olimpike, apo gomarė, kuaj dhe
lopė ēfarėdo qė tė keni grumbulluar nga bota e jashtme, nuk mund tė ju
bėjė tė lumtur, se ju edhe mė tej do tė mbeteni tė zbrazėt. Tė gjitha gjėrat
e jashtme mbesin jashtė nuk ekziston mėnyra qė ti vendosim pėrbrenda.
Kurse varfėria ėshtė e brendshme. Sikur ajo tė ndodhej diku jashtė, problem
nuk do tė kishte.
Po qe se e keni ndier varfėrinė e jashtme, atėherė ajo mund
tė zbutet me shtėpi, automobila, kuaj, por zbrazėtia gjithmonė ndihet nga
brenda, edhe pakuptimėsia e ekzistencės, po ashtu. Kjo nuk ėshtė e lidhur me
shtėpinė e madhe dhe nuk ėshtė kjo ajo qė krijon pakėnaqėsi ēėshtja ėshtė
nė atė se ju nga brenda keni prekur pakuptimėsinė personale. Pse ekzistoni?
Pėr kė gjithė ky mundim? Pse fare tė jemi gjallė? Ku na dėrgon ne e tėrė
kjo?
Pėr ēdo mėngjes zgjoheni pėr tė shkuar ku? Nuk keni ku tė
shkoni. Pėr ēdo mėngjes visheni, e veēse e dini se gjer nė mbrėmje nuk keni
pėr tė bėrė asgjė qė ėshtė e denjė tė pėrmendet, asgjė qė ėshtė e
qėndrueshme dhe e rėndėsishme. Prapė hyni nė krevat, dhe prapė nė mėngjes
lėvizni nė rrugėtimin idiotik njė biznes plotėsisht i pavlerė! Prandaj, me
gjėrat e jashtme ju mund ti mashtroni tė tjerėt, por veten nuk mund ta
bartni matanė lumit. E, edhe si kishit pėr tė mundur?
Sa mė shumė gjėra tė tuboni, aq mė pakuptimshėm e keni
harxhuar jetėn, meqė pėr ēdo gjė qė keni arritur keni paguar ēmim tė
lartė, ēmimin e jetės suaj. Jeni gjithnjė e mė tė pagjallėrishėm, vdekja nga
ēasti nė ēast ju ofrohet gjithnjė e mė afėr, kurse gjėrat shtohen e shtohen
grumbulli i plehut rritet, kurse pėrbrenda jehona ėshtė gjithnjė e mė e
thellė, shkaku se zbrazėtia ėshtė rritur nė ndėrkohė. Dhe atėherė frika ju
kaplon: Ēfarė kam realizuar kėshtu? Ku po shkoj unė kėshtu? Ēfarė bėra me
jetėn time?
E kthim nuk ka. Koha tė cilėn pakuptimisht e keni harxhuar
nuk mund tė ju kthehet. Tash nuk mund ta kėrkoni tamblin qė e keni derdhur e
tė thoni: O, mua mė vjen shumė keq, por sikur tė kisha mundur... E po nuk
mundeni! Me kohė plakeni gjithnjė e mė tepėr, dhe jeni gjithnjė e mė tė
dėshpėruar. Ai pikėllim nuk lajmėrohet shkaku i viteve, veēse shkaku i
pikėpamjes ēfarė gjatė gjithė kėsaj kohe i keni bėrė vetes: keni ndėrtuar
shtėpinė e madhe, keni pasur suksese, jeni pasuruar, nė sytė e tė tjerėve
statusin e keni nė lartėsi marramendėse por ēfarė ėshtė ai nė sytė tuaj
personalė?
Tash e ndieni vuajtjen shkaku i jetės sė rrėnuar; vdekja sė
frikti ka pėr tė ardhur dhe ka pėr tė ju thyer copė-copė, kurse duart i keni
tė zbrazėta. Kjo zbrazėti ėshtė krejtėsisht e brendshme, dhe nuk mund tė
pėrmbushet me gjėra mund tė pėrmbushet vetėm me atė qė ėshtė. Sė kėndejmi
Isai insiston e thotė: Mė lehtė deveja e ka tė pėrbirohet nėpėr vrimėn e
gjilpėrės sesa i pasuri tė arrijė nė mbretėrinė qiellore. Pse? Pse kjo pėr
tė ėshtė kaq gjė e vėshtirė?
Ajo se ai ka grumbulluar pasuri tė madhe nuk ėshtė edhe
gjithaq keq, por problemi qėndron nė atė se e ka harxhuar jetėn duke
grumbulluar gjėra tė pavlera tė kėsaj jete. Kjo pėrafėrsisht edhe kishte pėr
tė qenė pėrcaktimi i pasanikut - dhe tash e ka tė vėshtirė tė hyjė nė
mbretėrinė e qiellit, meqė hyn vetėm ai i cili e ka arritur atė thesarin e
brendshėm. Borgjezi nuk mund tė mashtrojė nė hyrje tė parajsės. Para vdekjes
ka pėr tė qenė tėrėsisht i dėrmuar, i rrėnuar, i thyer; nuk ėshtė nė gjendje
tė luajė para portės qiellore, tė kėndojė nga gėzimi e lumturia. Kurrfarė
dėshmie se diēka ka realizuar nuk mund tė tregojė si biletė para dyerve
tė parajsės. Ai nga brenda ėshtė i ērrėnjosur: posedon shumė, por nuk e
posedon veten dhe kjo, pėrafėrsisht, do tė ishte definicioni i varfėrisė.
Nėse e posedon veten, vėrtet je i pasur, por nėse nuk e ke atė qė je,
atėherė mund tė jesh edhe perandor i madh por, jo: nė esencė akoma je
skamnor.
Gjėja e dytė qė duhet tė kuptohet ėshtė kjo: pse ne me aq
ngulm mbledhim e grumbullojmė objekte tė pavlera? Pra, e vėrteta ėshtė
vėrtet ashtu pafundėsisht e papėrsėritshmėrisht e qartė, por ne, si i
dehuri, verbėrisht, e kuptojmė kėtė si diē tė kaluar, si diē e shkuar.
Askush nuk e dėgjon Isanė, askush nuk ėshtė nė gjendje ta dėgjojė njė Budė.
Madje edhe po e dėgjuat, madje edhe po e kuptuat se ku qėndron problemi
themelor, nuk ju bjen ndėrmend ta jetoni atė qė e keni kuptuar. Sigurisht qė
pėr diēka tė kėtillė pėr njė marrėzi tė kėtillė ekziston arsyeja e
thellė dhe serioze. Dhe kėshtu Buda e Isai nuk janė pėrfillur, kurse ju
vazhdoni tė sorollateni poshtė e lart shtigjeve qė askund nuk ēojnė.
Ngandonjėherė ju rrėmben dyshimi, por vetėm pėr kohė tė shkurtėr e
shkundni kokėn, rregulloheni dhe marrėzia vazhdon me intensitet tė
pazvogėluar. Duhet tė ekzistojė diēka me rrėnjė pabesueshmėrisht tė thella
meqė as Buda e as Isai nuk po janė nė gjendje tjua shkulin kėtė nga koka. E
ēfarė ėshtė nė esencė kjo rrėnjosje e thellė?
Ne jetojmė nė sytė e huaj: identiteti ynė ėshtė i pėrbėrė
nga mendimet qė tė tjerėt kanė pėr ne. Pikėpamjet e huaja janė pasqyra nė
vetė ne, kėshtu qė ne veten e shohim me ndihmėn e rrethit tonė. Dhe kėtu
ėshtė problemi se tė tjerėt nuk janė nė gjendje tė shohin atė qė vėrtet
jemi: qenien tonė tė brendshme. Shpirti nuk mund tė shihet nė pasqyrė, kurse
trupi mundet. Madje edhe po tė ndalemi para pasqyrės mė tė pastėr, ajo ka
pėr tė shprehur vetėm trupėsinė. Asnjė sipėrfaqe nuk mund ta reflektojė atė
pjesė tė brendshme.
Dhe ēfarė ndodh atėherė? Sytė e huaj pasqyrojnė vetėm
pasurinė tuaj, rrobat dhe tė arriturat pėrbrenda kuadrit tė kėsaj bote. Por,
vėrtet, asgjė nga kjo nuk ju pasqyron ju. Kur shihni se tė tjerėt po
mendojnė se jeni tė varfėr domethėnė, se nuk keni rroba tė bukura,
automobil tė mirė dhe shtėpi tė madhe ju filloni qė automatikisht tė
lėvizni nė kėtė kahje. Vetėm pėr ta njohur veten si tė pasur nė sytė e tė
tjerėve, ju filloni tė mundoheni duke grumbulluar gjėra. Atėherė sytė e huaj
fillojnė tė ju japin vlerė, flasin se keni arritur njė fuqi, prestigj,
status tė caktuar. Pra, identiteti juaj ėshtė i themeluar mbi pasqyrimet,
kurse njerėzit tjerė mund tė reflektojnė vetėm gjėra dhe kurrgjė mė tepėr
ju nuk jeni nė atė qė me ndihmėn e syve tė huaj ėshtė pasqyruar. Shkaku i
tėrė kėsaj, meditimi ėshtė absolutisht i domosdoshėm.
Meditimi ėshtė mbyllja e syve, ndėrprerja e tė shikuarit nė
pasqyrime, dhe fillimi i vrojtimit tė qenies suaj. Ju edhe ashtu tėrė ditėn
jeni tė zėnė me tė tjerėt. Natėn ose jeni tė zėnė duke fjetur, gjė qė nuk
ėshtė shumė e dobishme, ose pėrsėri jeni me tė tjerėt pėrmes ėndrrave. Kjo
jetesė vazhdimisht me tė tjerėt paraqet problem: jeni tė lindur nė shoqėri,
jetoni nė tė, nė tė edhe vdisni e tėrė ekzistenca juaj thjesht ėshtė
sociale. Kurse shoqėria nuk ėshtė kurrgjė mė shumė sesa sytė qė ju
pasqyrojnė.
Dhe tash ēfarėdo qė sytė e shoqėrisė tė reflektojnė, ju
jeni tė magjepsur me atė pasqyrim. Nėse tė gjithė fillojnė tė flasin se ju
jeni njė njeri shumė i mirė, ju ndiheni shkėlqyeshėm, mrekullueshėm, bukur,
por kur tė tjerėt zėnė tė flasin sesi ju jeni njė mjeran, njė person i keq,
gjendja juaj pėrkeqėsohet me shpejtėsi tė pabesueshme, apo jo? Nėse tė
tjerėt mendojnė se jeni tė sėmurė, pėrnjėherė me tė vėrtetė nuk ndiheni
mirė. Identiteti juaj varet nga njerėzit tjerė kjo, thėnė me fjalė tė
thjeshta, ėshtė hipnozė pėrmes ndėrmjetėsuesit. Shkoni nė vetmi madje edhe
mund tė jeni me ndokė, por nuk dėrmoheni me qėndrime, mendime, bindje tė
huaja.
Sė paku njė orė nė ditė kalojeni nė meditim, me sytė mbyllur
ajo orė paraqet mbyllje nė raport me ndikimin e shoqėrisė, dhe atėherė
jeni vetėm, askush nuk ėshtė pėrpos jush ashtu qė nė kėtė kohė mund tė
jeni nė gjendje qė drejtpėrdrejt ta shihni e ta pėrjetoni vetveten. Njėherė
nė vit shkoni pėr disa ditė nė bjeshkė, apo nė shkretėtirė, ku askush nuk ju
pengon, ku plotėsisht jeni vetėm. Pėrndryshe, tė jetuarit pandėrprerė nė
turmė vetėm sa ka pėr ta thelluar hipnozėn ekzistuese, e duke iu falėnderuar
kėsaj edhe ju vijoni ti mahnitni tė tjerėt, tė ndikoni mbi ta. Me vetė
kėtė, duket sikur pikėrėndesa nuk ėshtė nė atė qė ta jetoni njė jetė vėrtet
tė begatė dhe pėrmbajtėsore, veēse qė tek tė tjerėt tė krijohet pėrshtypja
sesi ju jetoni nė begati, sesi edhe vetė jeni tė pasur, por kėto vėrtet janė
dy gjėra plotėsisht tė ndryshme.
Nė tė tjerėt ndikon krejt ajo qė ju posedoni, e jo ajo qė ju
vetė JENI. Nėse e takoni Aleksandrin e Madh nė ndonjė ēajtore nė tė cilėn
rrinė vetėm skamnorėt, ju nuk keni pėr ta njohur. Nėse lypsari, i cili deri
pak mė parė ėshtė zvarritur rrugėve, vendoset nė fron, ju menjėherė keni pėr
ti rėnė tek kėmbėt sepse keni pėr ta njohur, apo jo?
Vazhdon...
2
3
|