Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Bhagwan Shree Rajneesh - OSHO

 Shqipëroi: Valdet FETAHU

SOKRATI EDHE PAS 25 SHEKUJSH PRAPË DO TË HELMOHEJ (5)

Ndoshta ai nuk do të ketë famë botërore, po kush brengoset? Se sa njerëz e njohin atë nuk krijon kurrfarë ndryshimi. Por në vallëzim apo këndim apo pikturim. Ai do të jetë i plotësuar, i lulëzuar.

            Jeta e tij do të jetë interesante.

            Atmosfera e tij do të jetë gëzim.

            E tërë kjo botë mund të jetë parajsë; vetëm nëse i vendosim të gjitha në vendin e vet.

            Individin fëmija e shqetëson sepse është i gjallë, sepse është inteligjent, sepse ai mund ta ekspozojë injorancën tuaj. Dhe ju jeni injorant thuajse në të gjitha pikat kyçe të jetës. A e njihni ju me të vërtetë Zotin? Ju, me të vërtetë e dini se Jezu Krishti ka qenë i vetmi djalë i lindur i Zotit? Ju, me të vërtetë e dini se ekziston parajsa dhe ferri përtej kësaj jete? Çfarë dini ju? A e njihni vetën tuaj, kush jeni ju? – përveç emrit, emërtim i cili ju është ngjitë pas lindjes suaj, përveç profesionit tuaj, se jeni mjek, se jeni inxhinier, se jeni shkencëtar, se jeni profesor. Por kjo nuk është qenia juaj, ky është profesioni juaj. Çfarë dini ju për vetën tuaj?

            E tërë shoqëria ka jetuar në injorancë totale – dhe ajo përsëritje e vazhdueshme që nuk e lejon fëmijën të bëhet gjurmues individual, sepse përmes këtij gjurmimi individual ai mund të vijë deri tek njohja se kush është ai, dhe se a ekziston Zoti apo është vetëm trillim! Njëri ja arrin ta mësojë nëse jeta e tij është përjetësi apo vetëm kufizohet në shtatëdhjetë vjet. Vetëm përvoja…. por përvojës i nevojite pyetja, gjurmimi. Por e tërë kjo, që në fillim ndalohet nga prindërit, nga arsimtarët, nga klerikët.

            Apo, ata ju thonë: "do ta kesh përgjigjen kur të bëhesh mjaft i vjetër", apo ju japin përgjigje të trilluar, të kundërtën e së cilën fëmija i çiltër nuk mund ta argumentojë. Ata thonë: "Zoti e krijoi botën!" Çdo fëmijë pyet: "Kush e krijoi botën?" Çdo fëmijë që ekziston thotë: "Zoti e krijoi botën. "A e dini me të vërtetë? Keni qenë ju dëshmitar kur Zoti e krijoi botën? Ka qenë ndonjë dëshmitar në kohën e krijimit? Nëse nuk ka dëshmitar, atëherë cilat janë bazat në të cilën bazohet fakti yt? Dhe marrëzia nuk njeh kufi…

            Të krishterët thonë se Zoti e krijoji botën katërmijë e katër vjet para lindjes së Jezu Krishtit. Ata saktë e dinë kohën – katërmijë e katër vjet para lindjes së Krishtit. Natyrisht, kjo duhet të ketë qenë 1 Janar, e Hënë. Kjo lehtë mund të konkludohet. Por e tërë përgjigjja është pa sens, sepse ne kemi bërë gërmime të qyteteve antike në Kinë dhe Indi, të civilizimeve të cilat janë të vjetra shtatëmijë vjet. Gërmadhat e civilizimeve të mëdha – ata duhet ta kenë qëndruar në ekzistencë disa mijëra vjet. Ne kemi gjetur skelete të shtazëve pesëmbëdhjetë mijë vjet të vjetra. Dhe sipas krishterimit, kjo është vetëm gjashtë mijë vjet e vjetër – i tërë krijimi!

            Por fëmija nuk mund të pyet për këtë. Nëse ai është shumë kureshtar, ai do të dënohet për këtë. Nëse është i dëgjueshëm, nëse çfarëdo që i thoni e pranon pa kurrfarë argumenti, ai lavdërohet. Ai është tregimi i juaj për Adamin dhe Evën. Përse ata u përzunë nga kopshti i Edenit? Sepse ata nuk u bindën. Këtu fillon edukimi i gabueshëm i fëmijëve. Ata kanë qenë fëmijët e parë,  mitologjik.

            E çfarë lloj baba ka qenë ky Zot, i cili i thotë atyre të mos hanë fruta nga pema e njohjes dhe të mos hanë fruta nga pema e jetës së amshuar? Dy pemë janë të ndaluara…

            Tregimi është i rëndësishëm. Kjo tregon se çfarë (ndoshta) çdo prind e bën: e ndalon fëmijën të bëhet i mençur, duke e lënë atë në mosdije. Por kjo është kureshtje natyrale e çdo fëmije – nëse e ndaloni, nëse i thoni të mos ha fruta nga kjo pemë…Në kopshtin e Edentit duhet të ketë pasur me miliona drunj. Nëse Zoti nuk do t’ua kishte cekur atyre, unë mendoj se ne s’do të kishim ndenjur këtu; ne akoma do të kishim bredhur nëpër kopshtin e Edenit. Kishte qenë thuajse e pamundur të gjenden ato pemë.

            I tërë civilizimi, i tërë evolucioni i njeriut shtrihet deri tek mosbindja e Adamati dhe Evës. Ata kanë ngrënë nga pema e njohjes.

            Po e shihi antitezën për të cilën fola pak më parë: Zoti thotë "Mos hani nga kjo pemë", dhe vjen djalli në formë të gjarprit dhe iu thotë: "Hane këtë – se nëse i hani këto do të bëheni të mençur, nëse hani nga pema tjetër gjithashtu, ju do të bëheni të përjetshëm si Zoti, dhe të mençur si Zoti. E ai tipi plak me të vërtetë është xheloz; ai nuk do që ju të bëheni të njëjtë me të."

            Tash ky është konspiracion! Në njërën anë preventiva, në anën tjetër provokimi. Dhe çfarë mund të prisni prej Adamit e Evës së pafajshëm? Ata kanë ngrënë nga pema e njohjes. Ata e duan këtë – për të parën herë janë bërë të vetëdijshëm, të vetëdijshëm lakuriqësisë së tyre, të vetëdijshëm shtazërisë së tyre.

            Por para se të mund të shkojnë tek pema tjetër, ata veç janë përzënë. Ata janë zënë në vepër dhe janë përzënë nga kopshti i Edenit, dhe prej atëherë njeriu është në kërkim e kërkim të pemës tjetër.

            Tërë përpjekjet e shkencës nuk janë asgjë tjetër përpos kërkime për jetën e amshuar, e gjithashtu edhe tërë përpjekjet e religjioneve nuk janë asgjë tjetër përveç kërkim për jetën e amshuar. Pemën tjetër e kemi humbur. Edhe pema e parë ka qenë aq e dobishme të na bëj neve qenie njerëzore – tash ne e dimë se mund të bëhemi të njëjtë me zotat. Të gjitha pyetjet në esencë janë për të gjetur ndonjë burim, kështu që jeta mund të bëhet e amshuar…apo ndoshta ajo është e amshuar e ne duhet ta zbulojmë.

            Çfarë Zoti ka bërë për fëmijët e tij, çdo prind bënë për fëmijët e tij. Është e përkryer të thuhet: "Zoti at (baba)"– ata kanë ngjashmëri. Çdo babë do të duhej të quhej "Ati, Zot."

            Dëgjueshmëria është bërë themel i edukimit të fëmijëve. Dhe ky është themel i gabuar. Inteligjenca, rebelimi duhet të jetë themel. Fëmija duhet të thotë "po", vetëm atëherë kur inteligjenca e tij thotë "po", përndryshe ai duhet të thotë "jo". Dhe, po e tij, apo jo e tij, duhet të respektohet. Ai është i huaj nga bota e panjohur, vizitor, mysafir në familjen tuaj. Silluni me të si me shokun, si me mysafirin. Ai i ka të gjitha të drejtat të thotë "po" ose "jo", dhe ju duhet të bëheni plotësisht të qartë se çfarëdo që ai thotë do të respektohet, në të kundërtën, do të krijojmë "po" - si urdhëroni. Kjo është skllavëri shpirtërore.

            Në zyrë ata i thonë shefit "po", në shtëpi ata i thonë gruas "po". Ata plotësisht kanë harruar se ekzisto fjala "jo". Dhe kjo është e çuditshme! "Jo" ju definon, ju jep personalitet të qartë, "po" ju tretë.

            Një gjë që duhet mësuar së pari është të thuhet "jo".

            "Po" e juaja është kuptimplote vetëm atëherë kur jeni në gjendje të thoni "jo". nëse jeni të aftë të thoni "jo", "po"e juaja është robot "po". Kjo është e pakuptimtë.

            Fëmijët duhet të trajtohen me respekt shumë të madh. Të gjitha shoqëritë pikërisht e kanë bërë të kundërtën: ata i kanë mësuar fëmijët se duhet të respektohen prindërit, të respektohen të moshuarit, gjyshërit.

            Ky ka qenë problem i vazhdueshëm për mua sepse në Indi familjet janë të bashkuara. Në familjen time kanë qenë gjashtëdhjetë njerëz; çdonjëri ka qenë më i vjetër, dhe atje ka qenë detyrë e vazhdueshme t’i prekësh këmbët e tyre. Më në fund i kam thënë babait tim: "Çka është mjaft, mjaft është. Unë nuk po shoh kurrfarë kuptimi në këtë. Unë nuk kam kurrfarë respekti për këta njerëz. Unë nuk po shoh asgjë të vlefshme në ta për t’i respektuar. Përse unë duhet t’i prekë këmbët e tyre?" Kam refuzuar. Babai im më ka thënë: "Kjo do të shkaktojë problem".

            I thash: "Ky është problem i yti, nuk është problem i imi. E kam zgjedhur problemin tim. Sigurisht se do t’ia prekë këmbët dikujt për të cilin ndjej respekt, për të cilin ndjej dashuri të thellë. Por për çfarë duhet ta bëj këtë detyrë për çdo person për të cilin nuk ndjej asgjë?"

            Por kjo është mënyrë me të cilën fëmijët janë edukuar: të respektohen njerëzit e vjetër. Përse? Vetëm pse janë të vjetër? A ka pleqëria diçka të respektueshme?

            Dhe kjo është logjik e njëjtë: respektimi i njerëzve të vdekur, sepse ata janë edhe më të vjetër. Respektoni njerëzit të cilët kanë vdekur para njëmijë vjetëve, sepse askush nuk mund t’i godas ata. Ju krijoni respekt të gjallë për të vdekurit. Ju keni bërë mugullim të ri, të freskët, të gjethit të respektit gjetheve të vdekura të cilat kanë ra në tokë, apo edhe atyre të cilat veç janë duke ra.

            Në edukimin e drejtë të fëmijëve, fëmijët duhet të respektohen, sepse njerëzit e vjetër së shpejti do të zhduken, e fëmijët kanë për të jetuar gjatë.

            E respekti ka një efekt alkimik. Nëse respektohen fëmijët, respekti i madh do t’i ndal ata të bëjnë shumë gjëra – kjo shkon kundër autoritetit të tyre. Kjo do t’i bëj ata që t’i bëjnë gjërat për të cilat kurrë s’janë brengosur për t’i bërë, por tash ata janë aq shumë të respektuar, ndihen sikur janë të denjë respektit. Por pikërisht tash e tërë puna është mbrapsht.

            Fëmijët kanë nevojë për kujdes, atyre iu duhet ndihma juaj, por ata nuk duhet të bëhen të varur nga ju. Ndihma e juaj e vërtetë do të jetë t’i bëj ata të pavarur; ndihma e juaj e vërtetë duhet të jetë e tillë që më ndihma e juaj nuk është nevojshme.

            Ata janë të huaj në botë. Ju mund t’i mbani sytë në ta për të mos ra në hendek, por nuk është e nevojshme t’i robëroni vetëm për t’i ruajtur nga hendeku. Nëse aty janë vetëm dy alternativa, unë preferoj hendekun. Të paktën nëse rrëzohen në hendek mësojnë diçka. Ata do të mësojnë se çka është hendeku; do të mësojnë të mos bien më në ndonjë hendek tjetër. Por robëria gjatë tërë jetës së tyre, mbrojtja gjatë tërë jetës së tyre, i bënë të paaftë për të mësuar.

            Kur i çoni në shkollë, shkollimi fillor duhet t’i jepet të gjithë fëmijëve. Me edukim fillor nënkuptoj: një gjuhë internacionale për t’u krijuar një botë, gjuhën amtare, tri metodologjitë: leximit, matematikës, shkrimit. Ju mund ta shihni këtë: dorëshkrimi i njerëzve është aq i shëmtuar për arsye të thjeshtë sepse askush nuk i kushton vëmendje shkrimit të vet. Edhe shkrimi i autografit të tyre e tregon tërë personalitetin e tyre: a ekziston ritmi, arti. Shkrimi i tyre duhet të jetë pikturim, art.

            Ky duhet të jetë arsimimi fillor. E pas arsimimit fillor, arsimtarët, psikoanalistët, psikologët duhet në mënyrë kontinuele të mësojnë mbi fëmijët dhe se cilat janë potencialet e tyre. Testet mund të rriten, ato të cilat japin më shumë shënime se personi mund të bëhet muzikant i madh apo piktor apo poet apo shkencëtar. Pikërisht tash e tërë bota është në kaos: piktori bënë këpucë, njeriu i cili është i duhur të bëj këpucë, pikturon! Natyrisht, nëse i shikoni pikturat ato duken të çmendura – kjo nuk është për t’u çuditur! Çdokush është diku ku nuk ishte dashur të jetë. Kjo është rrëmujë e vërtetë!

            Më është kujtuar kirurgu i madh. Ai ka qenë kirurgu më i madh në këtë vend, shumë i respektuar, fitues i çmimit Nobel – ai është tërhequr. Ai ka qenë gati shtatëdhjetë e pesë vjeçar, por ende asnjë i ri nuk ka qenë i aftë të bëj punë më artistike në kirurgji se që ka bërë ai. Madje edhe në moshën shtatëdhjetë e pesë vjeçe, gishtrinjët e tij nuk janë dridhur. Ai ka qenë tru kirurgu. Në kafkën tuaj të vogël ka shtat milion nerva – a mund të imagjinoni sesa të vegjël ata mund të jenë – e kur dikush operon në tru për t’i larguar disa nerva, rreziku është se ai mund t’i dëmtoj nervat tjera që janë së bashku shumë afër, kështu që dora s’ju ka dridh kurrë.

            Në moshën shtatëdhjetë e pesë vjeçe ai ende ka qenë kirurg i përkryer dhe të gjithë mjekët dhe kirurgët i kanë dhënë atij pritje, sepse ai ka qenë i tërhequr. Ata kanë vallëzuar, kanë kënduar, por ai ka ndenjur në kënd, i pikëlluar, dhe me lot në sy. Një prej shokëve të tij të vjetër iu ka afruar dhe  e ka pyetur: "Çka është arsyeja? Të gjithë janë të lumtur veç ti dukesh aq i pikëlluar – madje edhe lot po shoh në sytë e tu?!" Ai u përgjigj: "Po, ka arsye. E para është se unë kam dashtë të bëhem valltar, unë kurrë s’kam dashtë të bëhem kirurg. Prindërit më kanë detyruar. Edhe pse jam bërë kirurgu më i famshëm, kjo nuk ka qenë dëshira e zemrës sime. Do të kisha qenë shumë më i lumtur vetëm me kitarë në rrugë si lypës – si këngëtar, si valltar. E tërë kjo famë s’ka kurrfarë kuptimi për mua. Çdo shpërblim vetëm më ka përkujtuar në një gjë, se e kam humbur jetën time dhe se nuk jam aty ku kam supozuar se do të jem. Dhe tash e tërë jeta ime ka përfunduar. Dhe këta lot…unë po qajë sepse…përse nuk kam mundur të rebelohem kundër prindërve të mi, dhe pse nuk e kam bërë atë që gjithmonë kam dashur ta bëj?"

            Bota është aq e mjerë. Nëntëdhjetë përqind e mjerimit dhe vuajtjes vjen nga fakti se çdokush e bën punën e dikujt tjetër. Natyrisht ai nuk është i lumtur; ai nuk mund ta fus tërë shpirtin e tij në të.

            Kështu që prindërit nuk duhet të vendosin se ku shkon fëmija i tyre, në cilin drejtim. Kjo duhet të vendoset nga psikoanalistët, psikologët, arsimtarët, të cilët i kanë vrojtuar ata fëmijë për katër vjet gjatë shkollimit të tyre fillor. Fëmijëve duhet t’ju jepen testet ku gjithçka është e qartë, ku ata do ta ndihen të plotësuar.

            Tash prindërit vendosin për punë më të mirë; arsyet e tyre për vendimmarrje janë të ndryshme. Ata nuk kanë vendosur për fëmijët dhe për potencialin e tyre, ata kanë vendosur për arsyet financiare, për autoritetin. Nëse ai bëhet inxhinier i madh apo kirurg ai do të ketë jetë të mirë, jetë komfore; ai do të ketë jetë autoritative. Qëllimi i tyre nuk është i keq, por rruga për në ferr është e shtruar me qëllime të mira. Pyetja nuk është për qëllimin e tyre të mirë, pyetja është çka fshihet në fëmijën që nevojitet ai të lulëzojë.

            E tash kjo është e mundur. Ne mund të zbulojmë se çka fshihet në fëmijën dhe t’i lejojmë atij të shkojë në atë drejtim. Ndoshta ai nuk do të ketë jetë shumë komfore, por ai do të ketë jetë shumë të kënaqshme – e çka është komfori në krahasim me kënaqësinë?

            Ndoshta ai nuk do të ketë famë botërore, po kush brengoset? Se sa njerëz e njohin atë nuk krijon kurrfarë ndryshimi. Por në vallëzim apo këndim apo pikturim. Ai do të jetë i plotësuar, i lulëzuar.

            Jeta e tij do të jetë interesante.

            Atmosfera e tij do të jetë gëzim.

            E tërë kjo botë mund të jetë parajsë; vetëm nëse i vendosim të gjitha në vendin e vet.

            Momentalisht të gjitha janë në vend të gabuar: askush nuk është i lumtur, askush nuk është i bekuar, askush nuk është i kënaqur. Dhe e tërë përgjegjësia është në atë se si të fillojmë t’i edukojmë fëmijët.

            Vazhdon...

 1      2      3      4               6