medicinaalt 2

Pra, njerëzit paguajnë çmim të lartë për mjekësinë moderne, çmim të cilin ndoshta edhe nuk do të duhej ta paguanin. Në sistemin perëndimor te mbrojtjes shëndetësore njerëzit ndoshta më së tepërmi i shqetëson përdorimi gjithsesi i tepruar i barnave. Largimi nga ajo çfarë mjekësia perëndimore mund të ofrojë ka filluar me dëshpërimin nga barnat, madje edhe duke u lemeritur sinqerisht nga ajo që ata u bëjnë njerëzve, meqë sot vizita te mjeku është barazuar me marrjen e barnave.

Britania e Madhe 5,7 %

Gjermania 8,0 %

Franca 8,0 %

Suedia 9,0 %

SHBA-të 9,5 %

Përqindja e të ardhurave të gjithëmbarshme kombëtare të harxhuara në vitin 1988 në mbrojtjen shëndetësore. Burim: OECD 1980

Por çmimi që ne si shoqëri paguajmë për mjekësinë moderne nuk matet vetëm me efektet e padëshirueshme anësore të barnave, por edhe me të holla. Një hulumtim anketor i paradokohshëm bërë nga mjekë të praktikës së përgjithshme do të na shërbejë si shembull i mirë. Mjekët kanë vendosur që ta ndërpresin t’u përshkruajnë pacientëve barna, përpos kur ato ishin vërtetë të domosdoshme dhe kanë filluar t’u flasin pacientëve se në cilat raste duhet t’i drejtohen mjekut, e kur munden vetë të shërohen. Për vetëm një vit kanë kursyer 20.000 funta, që, po u llogarit për tërë vendin, do të kishim një kursim prej 10 milionë funtash – vetëm nga kjo masë tejet e thjeshtë! Por e tërë kjo punë rreth sëmundjeve është shumë e madhe dhe për çdo ditë bëhet më e madhe, me vetë rritjen e shpenzimeve të shërimit modern si pasojë e lajmërimit të pajisjeve dhe përgatitjeve të reja të cilat mundësojnë veprime shumë më të ndërlikuara (dhe më të shtrenjta). Në praktikë, mjekësia moderne po bëhet jashtëzakonisht e shtrenjtë dhe së frikti duhet të aplikohen kufizime të caktuara, thjesht shkaku se në të do të harxhohen sasi shumë të mëdha të ardhurash të çdo vendi, peshë që nuk do të mund të bartet, ndaj shumë njerëz të sëmurë nuk do të mund të shërohen.

Metodat alternative mjekësore, në qoftë se do të aplikoheshin gjerësisht, do të mund ta zgjidhnin këtë problem. Por, mjekësia është punë e madhe, dhe meqë punët e mëdha janë shumë mirë të përfaqësuara në nivele të larta, organet zyrtare çdo ndryshimi të propozuar ose menjëherë i vënë kapak ose e përqeshin si të papërballueshëm apo të padobishëm. Makineria zyrtare gjigante në mjekësi anembanë botës ngulfat ndryshimin e vërtetë dhe thjesht stimulon zhvillimin e vet. Si mjek, jam përsosshmërisht i vetëdijshëm për problemin lidhur me ndryshimin e shpeshtë të ideve dhe terapive, si dhe për atë se është detyrë e mjekut ta ruajë pacientin e vet nga barnat ultramoderne, nga veprimet e shërimit dhe nga eksperimentimi, gjithnjë derisa nuk dëshmohet vlera e tyre e vërtetë, por terapitë e paraqitura në këtë libër nuk i takojnë fare kësaj kategorie. Shumë sosh janë përdorë me shekuj dhe vetëm do të duhej vlerësuar në mënyrën që sot do të ishte e kuptueshme.

Kjo shprehje ka zënë të përfshijë të gjitha trajtat e mjekësisë që janë jashtë rrjedhës kryesore të mjekësisë perëndimore të cilën sot e ushtrojnë shumica e mjekëve. Mjekësia alternative është e njohur si “pseudomjekësi”, shkaku se me të shpesh merren njerëz pa shkollim formal mjekësor. Në të vërtetë, shikuar historikisht, mjekësia perëndimore, çfarë sot e njohim, është vërtet “alternative”, shkaku se shumë nga disiplinat mjekësore që sot i quajmë “alternative” kanë qenë të njohura me qindra, madje edhe me mija vite para mjekësisë moderne, e cila është e vjetër vetëm rreth 200 vjet. Realisht, mjekësia moderne, ku theksi kryesor vihet mbi barnat, e vjetër është vetëm 45 vjet. S’ka dyshim se grekët e vjetër, si Aristoteli e Hipokrati, kurse në kohën e re njerëzit si Leonardo da Vinçi, i kanë kontribuar zhvillimit të mjekësisë së hershme, por ndikimi i tyre në shëndetin e masave ka qenë i padukshëm. Gjithnjë deri para pak kohësh, përafërsisht deri te gjysma e shekullit të kaluar, ekstraktet bimore dhe bashkëdyzimet e thjeshta organike kanë paraqitur bazamentin e veprimeve shëruese, e do të mund të thuhej se teknikat kirurgjike të sigurta janë përhapur vetëm nga mesi i shekullit të kaluar dhe nga koha Listeriane e kirurgjisë antiseptike. Ne gjatë shekullit nëntëmbëdhjetë padyshim se kemi bërë rrugë të madhe, por, siç pamë, nuk kemi bërë gjithaq që të shtohet numri i atyre që mbijetojnë. Thjesht, po vdesim nga shkaqe të ndryshme afërsisht në të njëjtën periudhë vjetërsie. Ajo çka mjekësia moderne mundet është shërimi i disa sëmundje e infeksione akute si dhe mënjanimi i një numër të madh simptomash. Ndërkaq, për hir të së vërtetës duhet pranuar se me barna kemi shkaktuar po ashtu shumë efekte anësore të pakëndshme, kurse operacionet si ato të bajameve, heqja e idhzës dhe e zorrës së verbër (përmendim vetëm disa) shpesh bëhen pa nevojë, duke shkaktuar vuajtje të panevojshme.

Së këndejmi, do të ishte mirë që mjeku bashkëkohor, para se të fillojë të tallet me terapitë alternative, të kujtohet se një numër i madh njerëzish që kërkojnë ndihmë dhe problemet e të cilëve bëjnë pjesë në tri kategoritë e para, janë shëruar madje në mënyrë krejt dinjitoze edhe para shfaqjes së mjekësisë bashkëkohore. Kijeni, po ashtu, parasysh faktin se ata përbëjnë 80% të krejt atyre që shkojnë te mjeku. S’ka dyshim se njëzetpërqindëshi tjetër ka dobi nga mjekësia shkencore moderne dhe do të ishte absurd po të dëshiroja që njeriu të kthejë orën prapa dhe të lejojë që bashkëshortja apo fëmija t’i vdes nga pezmatimi i zorrës së verbër apo nga ndonjë sëmundje tjetër akute, e cila do të mund të shërohej përmes operimit. Megjithatë, nuk bëjnë pjesë të gjitha llojet e operimeve kirurgjikale në kategorinë e shpëtimtarit. Më së shpeshti bëhen operacione të hernive, të venave të zgjeruara, të hemorroideve dhe të gurëve në idhëz – sëmundje të cilat, që të gjitha në një masë të caktuar do të mund të parandaloheshin. Është tepër i vogël numri i operacioneve që janë bërë shkaku se jeta e pacientit ka qenë në rrezik. Shumica e kirurgëve shërbehen me teknologjinë e epokës kozmike për të arnuar trupat tanë të vetëkeqpërdorur dhe për të përmirësuar mjerimin e shkaktuar me stilin tonë modern të ushqimit dhe jetesës.

Pra, mjekësia moderne është relativisht e re, kurse pjesa e saj më e madhe, thënë ndershmërisht, është jo e sprovuar mjaftueshëm dhe shumë përpjekje harxhohen kot (me çmim të lartë edhe material) thjesht vetëm se çekani i farkëtarit është shumë i madh, kurse arra relativisht e vogël.

S’ ka dyshim se krejt kjo nuk do t’i befasojë gjithaq lexuesit të cilët mjaft nga kjo që thamë vetë e kanë provuar. Por, çfarë ata mund të bëjnë duke jetuar kështu si jetojnë, në situatën e monopolit bashkëkohor të mbrojtjes shëndetësore. Tejet pak, do të mendoni, por gaboheni!

Jetojmë në kohë konsumi dhe, marrë në përgjithësi, këtu nuk ka asgjë të keqe. Mundësia në duart e njerëzve të thjeshtë është e madhe, vetëm nëse vendosin që atë ta shfrytëzojnë. Mendoj se njerëzit anembanë botës perëndimore duhet ta bëjnë pikërisht këtë, kur është në pyetje mjekësia alternative. Në fund të fundit, procesi tërësor i shërimit është empirik – madje edhe mjekësia perëndimore “teknologjike” (e sidomos kjo, do të thoshin cinikët). Nëse veprimi i shërimit ndikon, atëherë ndikon, dhe vërtet s’ka rëndësi si quhet. S’ ka asgjë të shenjtë në atë që mjekësia moderne mund të ofrojë – atë që ajo sot e arrin, në të kaluarën shpeshherë është arritur, kurse sot diku në botë arrihet me mënyra tjetërfare, shpeshherë me çmime më të lira dhe me numër më të vogël të efekteve anësore. Jemi të prirur të mendojmë se ne këtu në Perëndim, duke qenë industrialisht më të zhilluarit, jemi në një mënyrë “më superiorë” nga miliona njerëz të vendeve në zhvillim anembanë botës. E asgjë nuk do të mund të ishte më larg së vërtetës se kjo. Një murg i thjeshtë budist mund të jetë person më i mirë, më i suksesshëm, më i lumtur dhe më i kënaqur se shumë prej nesh këtu në Perëndim – përkundër medicinës sonë, makinave për larje rrobash, udhëtimeve në hënë.

Kështu vijmë deri te pika shumë me rëndësi në këtë hyrje – tek shqyrtimi i shkurtër i rëndësisë që mjekësia perëndimore ia kushton anës mekanike të trupit. Gjatë gjithë studimeve të mjekësisë, studentët mësojnë për arteriet, venat dhe nervat e trupit – ku janë, si punojnë, çfarë ndodh kur nuk punojnë. I mësojnë të zbulojnë se çfarë nuk është në rregull me pjesën e caktuar, kurse më pastaj çrregullimit të caktuar t’ia ngjesin etiketën. Dhe vetëm kur emërtojnë diçka (kjo quhet “diagnostikim”), ata munden - gjegjësisht do të duhej të mundnin – t’ia fillojnë shërimit. Kjo ballafaqon mendimin e përgjithshëm dhe mjekët e ndershëm me dilemën e madhe, pasi që thjesht nuk mund të emërtohen adekfatshëm një numër i madh gjendjesh që hasen në praktikë dhe kësisoj mjekët ndjehen të paaftë. Megjithatë, rëndësia e vënies së etiketave diagnostike aq shumë potencohet, sa mjekët pa përjashtim kësaj i ikin, e kur këtë e bëjnë atëherë gjendjen e diagnostikojnë me ndihmën e “mekanikës” – se atë më së miri e kuptojnë!

Por njeriu nuk është automobil – ai është më shumë se një përmbledhje pjesësh. Në të vërtetë, sa më shumë njerëzit të dinë për pjesët, aq më shumë pyetje shtrojnë. Ideja të cilën e kultivon shtypi i popullarizuar, se mjekësia moderne po i ofrohet të kuptuarit se ç’janë njerëzit, është plotësisht e gabuar. Terapeutët perëndimorë e të tjerët dallojnë esencialisht në konceptet e tyre mbi atë se çfarë e përbën natyrën themelore të trupit. Për shumë terapeutë alternativë më të rëndësishme janë rrjedhat organike të energjisë (pattern), e megjithatë mjekët e praktikës së përgjithshme madje edhe nuk i pranojnë se ato ekzistojnë. Shumë terapeutë ndryshe i komentojnë funksionet e organeve siç është mëlçia e të tjera. Ne dimë mjaft për “mekanikën”, por assesi krejt çka mund të dihet. Vetëm para disa viteve është zbuluar sistemi i ri nervor – sistemi menaxhues nervor – i cili punon asisoj që në zorrë liron pepsinë vazoaktive. Fatkeqësia është në atë se shumicës së mjekëve perëndimorë, me një numër të vogël përjashtimesh për respekt, nuk u intereson shumë ajo që terapeutët natyrorë e quajnë “mekanikë” të tyre, ashtu që mjekësia moderne memzi ka gërvishtur nëpër sipërfaqen e asaj që për terapeutët natyrorë është më e rëndësishmja. Fotografia e Kirilianit ka filluar të japë përgjigje në këto pyetje, por rezultatet janë sporadike dhe të nevojshme janë sasi të mëdha të hollash për të përparuar në përcaktimin e diagnozave në bazë të “energjisë subtile” të trupit, siç sot përcaktohen në bazë të elektrokardiogramit, të tomografisë së kompjuterizuar dhe të rezonancës magnetike. Teknologjia perëndimore është sot në gjendje të zbulojë rrjedhat e energjisë njerëzore dhe shpresoj se këtë, së frikti, edhe do ta bëjë. Megjithatë, mjekësia moderne sot, një lëmë të rëndësishme – mendjen, shpirtin dhe frymën e shenjtë – keq i interpreton, keq i kupton dhe pothuajse plotësisht i injoron.

Kështu, shumica e mjekëve shumë pak dinë për këto fusha, dhe as nuk mund ta njohin funksionimin e çrregulluar të mendjes, të shpirtit e të frymës së shenjtë, madje edhe kur çrregullimet janë të dukshme – e nëse i njohin, shumica e tyre nuk janë të përgatitur në mënyrë adekuate dhe nuk dinë se ç’duhet bërë. Dhe krejt kjo përkundër rezultatit të hulumtimit se tek 40% e të gjithë pacientëve, mjekët në Perëndim nuk kanë zbuluar fare çrregullimet fizike. Ky theks mbi “mekanikën” me, pothuajse, nënçmimin e çdo gjëje tjetër, ka sjellë deri te mungesa e besimit dhe pakënaqësia, dhe aktualisht kjo i ka shtrënguar njerëzit t’u kthehen terapive mjekësore alternative.

Pjesa dërmuese e mjekëve hidhërohen kur dëgjojnë këtë argument, por hidhërimi i tyre ka karakter mbrojtës, meqë thjesht nuk janë të mësuar të mendojnë në cilindo nivel tjetër, përpos në atë mekanik apo biokimik. Përfundimisht, në fund të tunelit fillon të duket rrezja e dritës dhe numër gjithnjë e më i madh i mjekëve bëhen të vetëdijshëm për fenomenet siç janë dhembjet psikogjenike (dhembje e shkaktuar nga sëmundja psikologjike, e jo fizike), sëmundjet psikosomatike (sëmundje trupore si shprehje e çrregullimit psikologjik) dhe vuajtjet shpirtërore.