Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Tema tė tjera 2 - Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapė do tė helmohej (3)

Bhagwan Shree Rajneesh - OSHO

 Shqipėroi: Valdet FETAHU 

SOKRATI EDHE PAS 25 SHEKUJSH PRAPĖ DO TĖ HELMOHEJ (3)      

 

Kapitulli i shtatėmbėdhjetė i ligjėrimeve tė filozofit tė madh Indian, OSHO (marr nga libri “Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapė do tė helmohej”, qė ėshtė nė pėrkthim e sipėr nga V. Fetahu), qė u mbajt nė Greqi prej datės 19/02/86 deri mė 15/04/86

 

 

 

 

            Kam dėgjuar…

            Njė ēift nė muajin e mjaltit kishin shkuar nė bregdet pėr tė qėndruar nė njė hotel pėr pak ditė, por duket se kishin has ne dia vėshtirėsi. Posa e kishin mbyllur derėn e dhomės sė tyre, burri i kishte thėnė gruas: “Para se tė shkosh nė banjė, fike dritėn.”

            Gruaja i kishte thėnė: “Pse?”

            Burri i kishte thėnė: “Nuk mė pėlqen drita. Ti vetėn fike dritėn, mandej shko nė banjė, ndėrro rrobat tua dhe kthehu.”

            Por, i kishte thėnė ajo: “Nuk mund tė vij nėpėr terr. Ėshtė njė dhomė e panjohur; mund tė marrė nė thua nė ndonjė mobile apo diēka tjetėr. Kėshtu qė nuk mundem.”

            Burri I tha: “Kjo duket se do tė jetė e vėshtirė. Ti ke pėr ta bėrė kėtė.”

            Gruaja i tha: “Nuk po e kuptoj kėtė kokėfortėsi. Vetėm pėr pesė minuta nuk po mund tė qėndrosh nė dritė? Mund t’i mbyllėsh sytė.”

            Burri i tha: “Ėshtė mė mirė tė ta them tė vėrtetėn, sepse herėt a vonė do tė mė duhet tė ta them. Njėra kėmbė e imja ėshtė artificiale dhe nuk dua ti ta shohėsh. Desha ta lė atė nėn shtrat sa ėshtė terr.”

            Gruaja i tha: “Kjo ėshtė e mirė qė mė ke thėnė. Nėse ti je kaq i sinqertė, edhe unė duhet tė jem shumė e sinqertė. Tash nuk kam nevojė pėr tė shkuar nė banjė. Unė kam qenė duke shkuar pėr t’i hequr tė dy gjinjtė e mi, ato janė  artificiale”.

            Tash ēfarė mendoni ju? A ka mbetur diēka, apo tė gjitha kanė pėrfunduar? Kur jetoni sė bashku ju keni pėr tė qenė real ndaj personit tjetėr; ju nuk mund tė fshiheni, ju nuk mund tė keni sekrete. Dhe neve qė nga fėmijėria na ėshtė dhėnė ideja se nė mes gruas dhe burrit gjithmonė mbizotėron harmonia, gjithēka, gjithmonė ėshtė e pėrshtatur, ata gjithmonė janė bashkė, gjithmonė duhen, nuk grindėn. E tėrė kjo ideologji ėshtė problematike.

            Unė do tė doja t’jua them tė vėrtetėn. E vėrteta ėshtė se tė dy personat, kushdo qė ata janė, janė individė tė ndryshėm. Nė qoftė se doni dikė, ju duhet ta kuptoni atė, qė ju do ta doni dikė qė nuk ėshtė hija juaj, i cili nuk ėshtė reflektim i imazhi tuaj nė pasqyrė, i cili e ka individualitetin e tij personal.

            Nėse nuk keni njė zemėr mjaft tė madhe pėr ta akomoduar dikė i cili ėshtė i ndryshėm nga ju, i cili ka ide tė ndryshme pėr gjėra tė ndryshme, ju nuk duhet tė hyni nė telashe tė panevojshme. Ėshtė mė mirė tė bėheni murg apo murgeshė. Pėrse bezdia? Pse tė krijoni ferr edhe pėr vete edhe pėr tė tjerėt? Por ferri krijohet pėr shkak se ju e prisni parajsėn. 

            Unė po ju them ta pranoni kėtė - kjo ėshtė situatė: ku personi do tė jetė i ndryshėm. Ju nuk jeni mėsues, askush tjetėr nuk ėshtė mėsues, sė bashku thjesht jeni partner tė cilėt keni pėr tė vendosur, pėrkundėr tė gjitha dallimeve, tė jeni bashkė. Dhe nė fakt, dallimet i shtojnė erėza dashurisė suaj. Nėse ju mund tė gjeni njė grua qė ėshtė ashtu si ju, ju nuk do tė gjeni joshje tė madhe nė tė. Gruaja duhet tė jetė e ndryshme, e largėt, njė mister e cila ju joshė pėr ta eksploruar, e vėrteta e njėjtė ėshtė edhe pėr burrin.

            Por me takimin e dy mistereve sė bashku, pasi ata ta hedhin idenė se ata do tė pajtohen pėr ēdo gjė, aty nuk bėhet fjalė pėr kurrfarė grindje (lufte). Lufta lind pėr shkak se ju kėrkoni pajtueshmėri.

            Nėse jeni duke jetuar vetėm si dy miq - ajo i ka idetė e saja, ti i ke idetė tuaja, ajo i respekton idetė tuaja, ti i respekton idetė e saj, ajo ka rrugėn e saj, ti e ke rrugėn tėnde, dhe asnjėri nuk ėshtė duke u pėrpjekur t’i imponohet dhe ta indoktrinojė tjetrin - atėherė nuk ka asnjė fjalė pėr luftėn. Dhe atėherė aty nuk ka asnjė pyetje qė gjėrat nuk janė tė pėrshtatura (harmonizuara) – pėrse ato duhet tė jenė tė pėrshtatura? – se aty diēka mungon.

            Asgjė nuk mungon, por ėshtė se ideja juaj pėr harmonin nuk ėshtė mė aty. Harmonia nuk ėshtė diēka shumė e madhe, ajo ėshtė e mėrzitshme. Ndonjėherė kur, edhe nėse grindeni, ndonjėherė kur, edhe nėse nxeheni, kjo s’do tė thotė se dashuria ėshtė zhdukur, kjo thjesht do tė thotė se dashuria ėshtė nė gjendje t’i absorboj edhe mosmarrėveshjet, grindjet, duke i kaluar tė gjitha kėto pengesa. Vetėm lloje tė vjetra tė ideologjive tė burrit dhe gruas.

            M’u kujtua njė tregim i vjetėr biblik qė nuk ėshtė rrėfyer shumė pėr shkaka se ėshtė shumė i rrezikshėm. E para, Zoti e bėri njė burrė dhe njė grua. Por siē e dini duke shikuar nė botė. Zoti duket se nuk qe shumė inteligjent. Kėtu, asgjė nuk ėshtė e harmonizuar. Ai krijoi burrin dhe gruan, dy persona, dhe iu dha atyre njė shtrat tė vogėl – jo njė shtrat dysh.

            Nė vetė natėn e parė – nė fillim tė krijimit tė botės – ka qenė nata e njė grindjeje tė jashtėzakonshme, sepse gruaja donte tė flinte nė shtrat. Burri donte qė ai tė fle nė shtrat ndėrsa ajo duhet tė fle nė dysheme. Tėrė natėn ata e kanė kaluar nė grindje, duke e goditur njėri tjetrin me sende tė ndryshme… dhe nė mėngjes burri i thotė Zotit: “Tė kėrkova tė mė japėsh njė mik por nuk e di se tė kėrkova tė mė japėsh njė armik. Nėse ti mendon se ky ėshtė njė mik… atėherė mė mirė ėshtė tė rri vetėm. Nuk e dua kėtė grua, nuk do tė ketė paqe kurrė nė mes meje dhe saj.”

            Tash ishte njė gjė e thjesht tė kėrkojnė njė shtrat dysh. Unė nuk e kuptoj se ēfarė lloj Zoti ai ishte, dhe ēfarė kėta idiotė kanė kėrkuar. Ishte pyetje e thjesht pėr njė shtrat dysh, apo pėr dy shtretėr tė ndarė; nėse gjėrat shkonin aq keq vetėm pėr dy shtretėr. Mė mirė se qė kishte thėnė: “Nuk e dua kėtė grua; ajo po provon tė jetė e barabartė me mua.” Ideja shoviniste mashkullore lindi qė nga nata e parė.

            Dhe Zoti, natyrisht, e largoi gruan, sepse Zoti gjithashtu ėshtė njė shovinist mashkullor. Ai e largoi gruan vetėm nė mėnyrė qė ju tė ēmontoni ndonjė mekanizėm. Ai e shkatėrroi gruan dhe tha: “Tash do ta bėj njė tjetėr grua e cila do tė jetė mė e ulėt se ti dhe e cila kurrė nuk do tė kėrkojė tė jetė e barabartė me ty.” Pastaj ai e bėri gruan e dytė, qė ishte Eva, duke marrė njė brinjė nga Adami. Dhe prej njė briri Ai bėri grua - kėshtu qė ajo nuk mund tė kėrkon pėr barazi, ajo nuk ėshtė asgjė tjetėr, veēse njė brinjė.

 

 

            Por ju nuk mund t’i drejtoni gjėrat nė kėtė mėnyrė. Vetėm njė inteligjencė pak mė e madhe do tė kishte qenė e mjaftueshme; nė kėtė mėnyrė gjėrat nuk kanė pėr tė ndryshuar. Thuhet se ēdo natė kur Adami ishte kthyer nė shtėpi dhe kur kishte ra nė gjumė, Eva i kishte numėruar brinjėt e tij – sepse ajo gjithmonė kishte qenė nė frikė se nėse ai e humbė ndonjė brinjė, atėherė do tė thotė se njė grua tjetėr ėshtė aty diku nė rrethinė.

            Nuk ka nevojė pėr mė shumė se miqėsi. Dashuria duhet tė jetė njė ēėshtje miqėsore nė tė cilėn askush nuk ėshtė mė i lartė, nė tė cilėn askush nuk do tė vendosė pėr gjėrat, nė tė cilat tė dytė janė plotėsisht tė vetėdijshėm se ata janė tė ndryshėm, se qasja e tyre ndaj jetės ėshtė e ndryshme, se ata  mendojnė ndryshe, dhe ende - me tė gjitha kėto dallime - ata e duan njėri-tjetrin.

            Atėherė ju nuk do tė gjeni ndonjė problem.

            Problemet janė krijuar nga ne.

            Mos u mundoni pėr tė krijuar diēka mbinjerėzore. Tė jeni njerėz: tė pranohet njerėzia e personit tjetėr me tė gjitha dobėsitė tė cilave njeriu iu ėshtė i prirur. Ajo do tė bėj gabime ashtu sikur ju qė bėni gabime - dhe ju duhet tė mėsoni. Pėr tė qenė sė bashku ėshtė njė mėsim i madh – pėr tė falur, pėr tė harruar, pėr tė kuptuar se edhe tjetri ėshtė po aq njeri sa jeni edhe ju. Vetėm pak zemėrbutėsi...

            Ėshtė njė fjalė e urtė e vjetėr: “Tė gabosh ėshtė njerėzore dhe tė falėsh ėshtė hyjnore.” Unė nuk pajtohem. Tė gabosh ėshtė njerėzore dhe tė falėsh gjithashtu ėshtė njerėzore. Tė falėsh ėshtė hyjnore? – atėherė ju e keni ngritur atė shumė lartė, pėrtej mundėsive tė njeriut. Silleni atė brenda mundėsive tė njeriut dhe mėsojeni tė falė. Mėsojeni tė kėnaqet duke falur, mėsojeni pėr tė kėrkuar falje; asgjė s’do tė humbni kur t’i thoni gruas suaj: “Mė vjen keq, unė isha gabim.”

            Por asnjė burrė nuk dėshiron tė thotė: “Unė isha gabim.” Ai gjithmonė ka tė drejtė. Asnjė grua nuk dėshiron tė thotė se ajo ėshtė gabim: ajo gjithmonė ka tė drejtė. Burri pėrpiqet tė dėshmojė me argumente se ai ka tė drejtė, grua pėrpiqet pėrmes emocioneve tė dėshmojė se ajo ka tė drejtė - ulėrimė, qarje, vajtim, lot. Dhe ajo FITON… Burri bėhet i frikshėm nga fqinjėt, dhe vetėm pėr ta qetėsuar atė - sepse fėmijėt mund tė zgjohen – ai thotė: qetėsohu, ndoshta ti ke tė drejtė.” Por thellė poshtė ai ende beson se ai ka tė drejtė .

            Tė jesh i kuptueshėm do tė thotė se ju mund tė jeni gabim, gruaja mund tė ketė tė drejtė. Nuk ėshtė njė garanci se ju si qenie mashkullore qė keni forcė dhe autoritet keni edhe tė drejtė, e as gruaja nuk ka. Nėse ne jemi pak mė shumė human dhe pak mė shumė miqėsor, ne do tė mund t’i themi njėri tjetrit: “Na vjen keq…” Dhe ēfarė janė gjėrat pėr tė cilat grindeni? – aq tė vogla, aq triviale saqė nėse dikush ju pyet pėr to, ju do tė ndjeheni tė zėnė ngushtė.

            Vetėm hidheni idenė se ēdo gjė ka pėr t’u pėrshtatur, hidheni idenė se do tė bėhet harmonia totale – sepse kėto nuk janė ide tė mira. Nėse ēdo gjė pėrshtatet ju do tė bėheni monoton njėri tjetrit; nėse ēdo gjė harmonizohet atėherė do ta humbni tėrė lėngun e marrėdhėnieve. Ėshtė mirė qė gjėrat nuk pėrshtaten. Ėshtė mirė se aty gjithmonė ka njė mospėrputhje e cila mund tė shqyrtohet, diēka qė mund tė tejkalohet, disa ura mund tė bėhen. E tėrė jeta mund tė bėhet njė eksplorim i mrekullueshėm pėr njėri tjetrin, nėse ne i pranojmė dallimet, veēantin bazike tė ēdo individi, dhe ne mund tė ēojmė dashuri, jo si njė lloj skllavėrie, por njė miqėsie.

            Provojeni miqėsinė, provojeni mirėdashėsinė; dhe mbajeni mend gjithmonė, aty nuk ka asgjė qė do t’ju shqetėsoj. Kur e shihni njė femėr tė bukur, ju ndjeheni joshės; ju duhet ta kuptoni se kur gruaja juaj e sheh njė mashkull tė bukur, edhe ajo duhet tė ndjehet joshėse. Nėse ju jeni tė kuptueshėm, ju sė bashku do tė diskutoni me dashuri, se ēfarė femre e bukur ajo ishte, dhe ēfarė mashkulli i bukur ai ishte.

            Por pikėrisht tash situata ėshtė se ju me kilometra larg mund ta shihni se njė ēift qė janė duke ecur a janė tė martuar apo tė pamartuar. Tek ēifti i martuar, burri ecėn shumė kujdesshėm dhe me maturi tė madhe; ai nuk shikon poshtė e lartė – sikur ka ndonjė problem me qafėn. E gruaja shikon se nga ai po i bartė sytė, ēka ai ėshtė duke shikuar. Kjo ėshtė e shėmtuar.

            Isha duke udhėtuar – isha duke shkuar nė Kashmir – dhe nė kupenė time ishte njė grua e bukur. Burri i saj nė ēdo stacion i blinte akullore me banane dhe mollė. Nė Kashmir frutat me tė vėrtetė janė shumė me lėng.

            E pyeta gruan: “Pėr sa kohė jeni tė martuar?”

            Ajo tha” “Shtatė vjet.”

            Unė i thashė: “Mos mė gėnje.”

            Ajo mė tha: “Si po mendoni? Pėr ēfarė duhet t’ju gėnjej.”

            I thashė: “Pas shtatė vitesh burri nuk shkon nė ēdo stacion pėr t’i blerė tė gjitha ato gjėra. Ai nuk ėshtė burri yt.”

            Ajo mė tha: “Si ja arritėt ta mėsoni?”

            Unė i thashė: “Si ia arrita ta mėsoj? Mund ta shoh kėtė. Po tė kishte qenė ai burri yt, njėherė, kur tė kish vendos nė kėtė kupe, atėherė vetėm nė stacionin e fundit – nėse kishe me qenė fatlume – do tė ishte kthyer pėrsėri; pėrndryshe do tė ishte zhdukur. Pse duhet qė ai tė vijė tek ti nė ēdo stacion me tė gjitha kėto gjėra?”

            Ajo tha: “E ēuditshme, por ju keni tė drejtė. Ai nuk ėshtė burri im, ai ėshtė mik i burrit tim, por ai mė do mua. Dhe atė qė ju jeni duke e thėnė pėr burrat ėshtė e vėrtetė. Kjo ka ndodhur midis meje dhe burrit tim. Ne jetojmė sė bashku, por ne jemi me kilometra larg, kurse unė jam duke menduar pėr divorc prej tij.”

            I thashė: “Mos e bėj kėtė. Vazhdo tė jetosh me burrin tėnd dhe vazhdo ta duash kėtė njeri, dhe mos lejo qė ky burrė tė divorcohet nga gruaja e tij. Ajo do ta dashurojė dikė tjetėr, mos u mėrzit. Ekzistenca kujdeset pėr gjėrat. Por nėse ti divorcohesh prej burrit tėnd dhe martohesh me kėtė njeri, nuk do tė fitosh mė akullore dhe tė gjitha kėto fruta dhe kėtė kujdes dhe kėtė dashuri – tė gjitha do tė zhduken.”

            Nėse ju jeni vetėm miq, dhe nuk e bėni miqėsinė tuaj lidhje dashurie legale tė burrit dhe gruas, gjėrat do tė jenė larg mė tė mira – sepse ju nuk do tė jeni barrė e askujt, e as skllav i askujt. Nuk bėhet fjalė pėr pėrshtatjen me njėri tjetrin. Ju mund ta keni individualitetin tuaj tė plotė dhe tė lirė prej njėri tjetrit, dhe tė jeni akoma nė dashuri.

            Dhe nė tė vėrtetė, te jesh totalisht i ndryshėm nė individualitet, krijohet mundėsia mė e mirė pėr dashuri.

 

            Fund i kapitullit tė shtatėmbėdhjetė

 

(1)    (2)             (4)    (5)    (6)