Pas disa letrave
djaloshi mė tha: Tash rregulloje njė takim.
Unė i thashė: Kjo
ėshtė e vėshtirė.
Ai tha: Pse?
Unė i thashė: Ti je
njė person shumė nervoz. Unė nuk mund tė tė prezantoj tek vajza sepse do tė
jetė e turpshme edhe pėr mua.
Ai tha: Do ti mbaj
duart nė xhepa.
Unė i thashė: Kjo nuk
do tė tė ndihmojė, sepse unė tė kam parė. Edhe nė xhepa duart tuaja dridhen
gjithashtu edhe pantallonat. Unė nuk mund tė vij me ty. Sė pari ti mėsoje
vetveten.
Ai tha: Kjo do tė
thotė se kurrė nuk do ta takojė
vetėm letra dashurie?
Unė i thashė: Me ta
thėnė tė drejtėn, kjo vajzė nuk tė do. I kam thėnė asaj tė tė shkruaj letra
vetėm sa pėr tu mėsuar.
Ai tha: Oh Zot, nė
kėtė mėnyrė ti na paske mashtruar tė dyve.
Unė i thashė: Unė nuk
e mashtrova askėnd, unė vetėm ju kam dhėnė tė paktėn disa kėnaqėsi, dhe ajo
gjithashtu ėshtė kėnaqė.
Ai kishte frikė pėr ta
takuar vajzėn. Por tė nesėrmen, pa mė pyetur, ai kishte shkuar tek vajza dhe
i kishte thėnė: Mi jep tė gjitha letrat e mia. Dhe ja ku i ke tė gjitha
letrat e tuaja dhe fotografinė.
Vajza i thotė: Por
ēfarė do tė bėsh me kėto letra?
Ai tha: Ēfarė do tė
bėj? Thjesht unė nuk di tė shkruaj letra kaq tė mira, dhe unė kam pėr ti
shkruar disa vajzave tjera
ti vetėm mi jep letrat e mia; unė kam pėr ti
pėrdorur kėto letra prapė. Dhe kėtė herė unė sdo ti tregoj askujt, dhe
sdo ta marrė ndihmėn e askujt, do tė vazhdoj ta bėj vetė.
Vajza mė tha: Ai
djalė ishte shumė i zemėruar, dhe ai nuk ishte nervoz siē mė keni thėnė, ai
dridhej nga frika dhe zemėrimi. Ai do tė mė kishte vrarė. Ai ka marrė tė
gjitha letrat e tija, dhe mi ktheu tė gjitha letrat e mia.
Unė i thashė: Ēfarė
tjetėr? - Pėr shkak se njė takim nuk ishte i mundur. Por kjo ėshtė njė
shenjė e mirė, ai ka mbledhur pak guxim.
Ai nuk mė tregoi
asgjė, dhe ai filloi tė dėrgojė kėto letra disa vajzave tjera. Tash ata janė
tė martuar dhe ata kanė fėmijė. Pėr herė tė fundit kam qenė nė qytetin e
tyre gati para njėzet vjetėve, dhe ai mė tha: Ti je njė ngatėrrestar.
Unė i thashė: Ēfarė
ka ndodhė? Unė kurrė nuk tė kam bėrė ndonjė gjė tė keqe.
Ai tha: Gjė tė keqe,
thua ti! Ato letra qė ti i ke shkruar, i kam dėrguar te kjo vajzė dhe e kam
zėnė; tash po jetoj nė njė mjerim tė tillė.
Unė i thashė: Kjo
ėshtė ajo qė i ndodhė tė gjithėve. Ti mė njeh; unė mund tė shkruaj letra tė
bukura, por unė nuk kam krijuar asnjė problem rreth vetes. Ti ėshtė dashur
tė mėsosh. Vetėm pėr shkak se i ke pas ato letra ti ke ra nė hall, tash
vuan. Sa fėmijė i ke?
Ai tha: Pesė.
Unė i thashė: Paske
qenė produktiv mjaft shpejt.
Ai tha: Ēfarė mund tė
bėj tjetėr? Gruan tė cilėn e kam marrė me tė vėrtetė ėshtė e tmerrshme. Unė
nuk ēoj dashuri me tė, ajo ēon dashuri me mua. Unė jam thjesht njė kukull
rreth shtėpisė qė kujdeset pėr fėmijėt. Nė mėngjes unė sė pari kam pėr ta
bėrė ēajin dhe tė pėrgatitė mėngjesin, mandej ajo zgjohet. Kjo ėshtė e
vetmja periodė e qetėsisė nė shtėpi derisa ajo flenė unė e pėrgatisė
mėngjesin. Pas kėsaj kanė ardhur problem pas problemi, dhe ti je pėrgjegjės
pėr ti gjitha kėto. Kam qenė person i thjeshtė. Kam qenė i mjerė, e di, por
ti nuk ėshtė dashur tė mė sugjerosh njė ilaē tė tillė.
Unė i thashė: Unė nuk
kam pas ide se cilės vajzė ti je duke i shkruar ato letra. Ti ėshtė dashtė
tė mė pyesėsh, unė do ta kisha sugjeruar vajzėn e duhur. Sigurisht jo kėtė
vajzė unė e njoh kėtė vajzė. Ajo ka qenė nė tė njėjtin universitet dhe ka
qenė nė tė njėjtėn vėshtirėsi siē ke qenė edhe ti askush nuk e ka shikuar
atė. Ti pa nevojė ke hy nė telashe. Tė gjithė janė larguar prej saj! Ajo ka
shkuar pas shumė njerėzve, dhe ata thjesht janė larguar duke i thėnė: Vetėm
na le rehat. Dhe ti ke filluar ti shkruash letra asaj.
Ai tha: Ēfarė tjetėr
kam mundur tė bėj? pėr shkak se tė gjitha tė tjerat kanė qenė tė zėna. Ajo
ka qenė e vetmja e cila nuk ka qenė e zėnė nga askush.
Unė i thashė: Kjo ka
qenė shenjė e mjaftueshme pėr tiu shmangur asaj. Por ti ke qenė budalla dhe
budallallėku i ka rezultatet e veta. Tash vuaj; pėrndryshe, nėse mė dėgjon
mund tė bėhesh sannjasin.
Ai tha: Do tė
ndihmojė kjo?
Unė i thashė: Por
nėse bėhesh sannjasin kjo do tė jetė sė paku njė rebelim kundėr kėsaj
gruaje; kjo do tė krijojė njė kredibilitet, pak dinjitet.
Ai tha: Jo, nuk do ta
bėj pa e pyetur atė.
Unė i thashė: Atėherė
shihemi nė jetėn tjetėr.
Gratė sigurisht se
janė mė tė guximshme. Nė tė gjitha shoqėritė nė gjithė botėn, gruaja ėshtė
ajo e cila e lenė familjen e saj dhe shkon nė familjen e burrit. Ajo e len
nėnė e saj, babain e saj, miqtė e saj, qytetin e saj, ēdo gjė qė ajo ka
dashur, ajo ėshtė rritur mė tė; pėr hir tė dashurisė ajo ka sakrifikuar tė
gjitha ato. Burri nuk do tė jetė nė gjendje ta bėj kėtė.
Nė fakt, pėr shkak se
mashkulli ka pretenduar tė jetė superior, ai ėshtė dashur ta bėj kėtė; ai
ėshtė dashur tė shkojė nė shtėpinė e gruas e jo ta ēojė gruan nė shtėpinė e
tij. Por nė asnjė kulturė, nė asnjė shoqėri nė tėrė historinė, burri nuk e
ka ndėrmarrė kėtė hap pėr tu larguar nga familja e tij, nga themelet e
tij, nga ambienti tij, tė sakrifikojė gjithēka dhe tė bėhet pjesė e njė
ambienti plotėsisht tė ri, njė toke tė re, tė rimbjellė nė njė kopsht tė ri,
nė njė tokė tė re, dhe tė lulėzojė atje. Gruaja e ka bėrė kėtė, dhe e bėnė
me shkathtėsi.
Sigurisht se ajo ėshtė
shumė mė guximtare.
Nė dashuri, dhe nė
faza tė ndryshme... Ajo dashuron, si njė nėnė, qė asnjė baba nuk mund tė
bėjė, ajo dashuron, si njė grua, qė nuk ka burrė qė mund ta bėjė. Edhe si
njė fėmijė i vogėl ashtu siē dashuron njė vajzė, nuk ka djalė qė mund ta
bėjė.
E tėrė jeta e gruas
ėshtė dashuri.
Pėr burrin, jeta ėshtė
njė gjė e madhe, dashuria ėshtė vetėm njė pjesė e vogėl nė tė. Ai mund ta
sakrifikojė dashurinė pėr para, pėr pushtet, pėr prestigj - pėr ēdo gjė ai
mund ta sakrifikojė dashurinė. Gruaja nuk mund ta sakrifikojė dashurinė pėr
asgjė, ēdo gjė ėshtė mė poshtė se dashuria. Ēdo gjė mund tė sakrifikohen,
por jo dashuria. Me siguri ajo ka guxim, dhe burri duhet tė mėsojnė shumė
nga gruaja.
Nėse e bėjmė
marrėdhėnien tonė njė fenomen i tė mėsuarit tė pėrvojės sė personave tjerė
jo vetėm njė marrėdhėnie sipėrfaqėsore seksuale, por diēka tė thellė,
intime, tė mėsuarit e mistereve tė njėri-tjetrit atėherė ēdo marrėdhėnie
bėhet njė fenomen shpirtėror. Tė dy do tė pasurohen me tė dhe, si rezultat,
e tėrė shoqėria.
Pyetja e dhjetė
Pse janė tė gjitha
qeveritė aq tė frikėsuara nga ju?
Ato janė tė frikėsuar
sepse ēdo gjė qė unė jam duke thėnė, ēfarėdo qė unė jam duke bėrė, i prenė
thellė rrėnjėt e tyre. Unė jam kundėr tė gjitha traditave.
Unė jam kundėr tė
gjitha religjioneve, sepse unė nuk mendoj se feja mund tė jetė e organizuar,
kjo ėshtė njė ēėshtje individuale. Unė jam kundėr qeverive, sepse unė nuk
dua qė qeveria tė jetė nė duart e politikanėve. Unė dua qė qeveria tė jetė
nė duart e gjenive, njerėzve tė talentuar, elitė e shoqėrisė. Mua do tė mė
pėlqente njeriu nė politikė, por jo njeriu politik. Njerėzia e tyre duhet tė
mbetet e paprekur nga politika e tyre. Politika ėshtė njė lojė e ndyrė,
shumė pak njerėz nė gjithė historinė e politikės kanė qenė nė gjendje tė
qėndrojnė burra nė politikė.
Unė e konsideroj
presidentin e tanishėm tė Greqisė si njė nga njerėzit qė nuk ėshtė njė
politikan, por njė njeri nė politikė. Ndėrsa ēdo qeveri nė Evropė ka qenė e
frikėsuar pėr tė mė dhėnė njė vizė turistike, ai personalisht mė ftoi nė
Greqi, duke parė se politikanėt nė tėrė botėn po bėjnė njė konspiracion
kundėr meje. Amerika ka krijuar tėrė rrjetin e konspiracionit kundėr njė
njeriu tė vetėm i cili nuk ka fuqi me pėrjashtim tė dashurisė sė tij dhe
kuptueshmėrisė sė tij. Por ata janė tė frikėsuar, mė tepėr kanė frikė nga
unė sesa qė kanė frikė nga armėt bėrthamore.
Presidenti i Greqisė
ėshtė me siguri njė njeri i guximit, inteligjent. Unė nuk do tė konsiderojė
atė si njė politikan, vetėm njė njeri nė politikė, njerėzia i tij qėndron
mbi tė. Ai mė ftoi, dhe ai thjesht ishte i habitur pse tė gjitha qeveritė
duhet tė sillen nė njė mėnyrė tė tillė frikacake.
Italia vazhdimisht e
shtynte vizėn pėr dy muaj, sepse presioni o papės ishte i madh qė mua tė mos
mė lejohet tė hy nė Itali. Gjermani i ka urdhėruar tė gjitha ambasadat tė
mos mė lejohet tė hy nė Gjermani. Unė kurrė nuk kam qenė nė Gjermani; unė
kurrė nuk kam qenė nė Itali.
Pse duhet kėta njerėz
tė jenė kaq tė frikėsuar? Pyetja lind natyrshėm pėr tė gjithė, por pėrgjigja
nuk ėshtė e vėshtirė. Ata janė tė frikėsuar, sepse ata nuk mund tė mė
pėrgjigjen. Unė kam ngritur tė gjitha llojet e pyetjeve kundėr shoqėrisė sė
tyre, kundėr burokracisė sė tyre qeverisėse, kundėr kulturės sė tyre, dhe
ata nuk kanė asnjė pėrgjigje. Frika e tyre ėshtė se ata nuk mund tė mė
pėrgjigjen, ata nuk mund tė pėrballen me mua, ata nuk mund tė ndeshen me
mua. Dhe frika e tyre ėshtė se njerėzit qė kanė inteligjencė janė tė gatshėm
tė influencohen nga unė. Por ato janė budallenj. Kjo nuk bėn asnjė ndryshim.
Nė Gjermani unė kam
mijėra sannjasin. Unė mund tė ndryshojė tėrė Gjermaninė nė njė vend tė
sannjasinėve duke mos shkuar ndonjėherė nė Gjermani, sepse unė e di njė gjė
nė lidhje me personalitetin e gjermanėve: ju mund tė besoni, ata kurrė nuk
do tju tradhtojnė. Mijėra sannjasin mė kanė ardhur nga Gjermania, por asnjė
sannjasin i vetėm nuk ėshtė tėrhequr. Dhe ata janė ballafaquar me
vėshtirėsitė mė tė mėdha; ata kanė qenė tė pėrjashtuar nga puna, nga
shkollat kanė qenė tė pėrjashtuar, nga universitetet kanė qenė tė
pėrjashtuar. Ata kanė luftuar nė gjykata, dhe ata kanė qenė fitues nė
gjykata; diskot e tyre, restorantet e tyre janė mbyllur me forcė dhe ata
kanė luftuar nė gjykata.
Duket se nė Gjermani
unė jam i vetmi problem.
Natyrisht se ata janė
tė frikėsuar, nė qoftė se unė jam atje, atėherė shumė njerėz tė tjerė tė
cilėt kanė dėgjuar pėr mua vazhdimisht - pėr dhe kundėr - do tė mė dėgjojnė.
Unė nuk shoh qė dikush qė ka dėgjuar pėr mua mund tė jetė kundėr meje. Vetėm
njerėzit qė nuk kanė dėgjuar pėr mua, njerėzit qė nuk kanė qenė nė ndonjė
kontakt intime me mua, mund tė jenė kundėr. Ata qė vijnė tek unė janė tė
detyruar tė bien nė dashuri, sepse unė bie nė dashuri me ta. Dhe mė besoni,
kjo ėshtė e papėrballueshme!
Pyetja e njėmbėdhjetė
Njė poete nga
Austria, Maria von Eshenbah, njėherė kishte thėnė: Njė femėr inteligjente
ka miliona armiq tė lindur tė gjithė burra budallenj. A mund ta komentoni
ju lutem?
Ajo ka tė drejtė. Kjo
nuk kėrkon koment mė tepėr.
Pyetja e dymbėdhjetė
Pyetja ime e fundit
ėshtė personale. Unė kam qenė duke e bėrė punėn time pėr njėzetepesė vjet,
kur ju kam afruar sannjasinėve. Kolegėt e mi dhe redaktori mė kanė shpallur
tė ēmendur, por unė jam duke shkuar nė zyrė me rrobat e mia tė kuqe dhe me
tespi, dhe unė kėnaqem nė reagimet e tyre. Unė jam krenar tė jem njė
sannjasin. A jam unė mendjemadh?
Jo, ti thjesht je i
ēmendur! Vetėm kėnaqu nė kėtė. E tėrė kjo botė ėshtė e ēmendur.
Nė kėtė botė tė
ēmendur vetėm njerėzit e ēmendur janė normal.
Nė kėtė botė tė
verbėr, nė qoftė se keni sy ju do tė mendoni se jeni tė sėmurė, se diēka nuk
ėshtė nė rregull me sytė tuaj.
Do ta tregoj njė
incident aktual.
Nė Amerikėn Jugore, nė
male, nė fillim tė kėtij shekulli ėshtė zbuluar njė komunitet i vogėl prej
treqind njerėzish, tė gjithė tė verbėr. Kjo ishte shumė e ēuditshme. Ēfarė i
kishte ndodh kėtyre njerėzve treqind njerėz tė gjithė tė verbėr? Njerėzit
ishin tė frikėsuar pėr tė shkuar nė afėrsi tė komunitetit, sepse duhet tė
jetė diēka qė i udhėheqė njerėzit e verbėr, pėrndryshe, si mund tė
orientohen treqind njerėz ...? Asnjė person i vetėm nuk kishte sy.
Njė trim i ri shkoi
atje pėr tė studiuar, dhe ai zbuloi se ēdo fėmijė ėshtė i lindur me sy, por
brenda tre muajve, ose mė sė shumti pėr katėr muaj, ata verbohen. Pastaj ai
filloi tė kėrkojė arsyen. Ēfarė ndodh nė ato tre apo katėr muaj? Ai zbuloi
njė mizė tė zakonshme nė atė zonė qė ishte helmuese, veēanėrisht pėr sytė.
Ajo kishte njė joshje tė caktuar drejt syve, dhe posa e shpėrndante helmin e
saj nė gjakun e fėmijės, sė shpejti fėmija verbohej.
Tani, njė fėmijė tre
apo katėr muajsh nuk mund tė mbajė mend mė vonė se njė herė ai kishte sy.
Njerėzve iu kujtohet e kaluara e tyre deri nė moshėn katėr vjeēe, ose mė sė
shumti tre vjeēe, por jo mė herėt. Njė fėmijė katėr muajsh nėse verbohet ai
do tė mendojė gjatė gjithė jetės sė tij se ai ka lindur i verbėr.
Fakti i dytė i veēantė
rreth mizės ishte se kafshimi i saj ishte i efektshėm vetėm tek fėmijėt tre
apo katėr muajsh. Pas kėsaj, helmi i saj nuk kishte efekt. Foshnja gjashtė
muajshe apo tetė muajshe ka mjaft rezistencė. Kėshtu qė edhe pse ai ishte
aty dhe miza e sulmonte, prapė nė sytė e tij nuk kishte efekt.
Derisa e studionte
tėrė kėtė fenomen, ai u dashurua nė njė vajzė tė re tė verbėr, njė femėr me
tė vėrtetė e bukur, tė cilės vetėn sytė i mungonin. Ai kėrkoi leje nga
komuniteti: A mund tė martohem me kėtė vajzė?
Komuniteti nuk ishte i
pajtimit, shumė rezistuan. Ata thanė: Ne nuk i pėrkasim tė njėjtės botė; ti
e ke idenė e rreme se ke sy. Derisa nuk e hedhė idenė se ke sy, derisa nuk
bėhesh njė prej nesh, ne nuk do tju lejojmė tė martoheni. Dhe kjo nuk ėshtė
vetėm ēėshtje ideje; ne e kemi mjekun tonė personal i cili do tė shikoj nė
sytė dhe do tė gjej. Nėse zbulon se ju keni sy, atėherė sytė do tju
nxjerrėn jashtė, sepse kjo ėshtė njė anomali.
Djaloshi mendoi gjithė
natėn se ēfarė tė bėj, kjo duket tė jetė njė vendim shumė i vėshtirė ai me
tė vėrtetė e donte atė vajzė. Ajo ishte e verbėr dhe nėse ai gjithashtu
verbohet atėherė jeta do tė jetė shumė e vėshtirė, posaēėrisht pėr tė. Sepse
ata ishin rritur me verbėri dhe ata mund tė vazhdojnė, madje edhe tė
verbėritė punojnė, bėjnė gjėra; ata ishin mėsuar me kėtė. Ata kishin ferma,
mjelnin lopėt e tyre ata vazhdonin ti kryenin punėt e tyre si robotėt
ata e gjenin rrugėn pėr nė shtėpitė e tyre
Ai mendonte: Unė do
tė jem nė vėshtirėsi absolute. Ti humbė sytė e mi unė e dua kėtė vajzė
shkaku i bukurisė sė saj, e nė ēastin kur sytė e mi zhduken do tė zhduket
edhe bukuria e saj. Atėherė ēdo femėr ėshtė e njėjtė.
Nė mėngjes duhej tė
shkonte nė kontroll dhe tė nxjerrėn jashtė sytė e tij, por ai nė mesnatė veē
iku.
Ti je nė mesin e
njerėzve tė cilėt kanė njė paragjykim tė caktuar, njė verbėri tė caktuar,
njė kushtėzim tė caktuar, dhe ti nuk i pėrket atyre fare. Ata janė tė
detyruar tė mendojnė pėr ty si je i ēmendur. Kėnaqu nė kėtė, nuk do tė
ndihesh i ofenduar, ėshtė e natyrshme. Nė fakt, le tė fillojnė tė mendojnė
se ti je mė i lumtur se ata qė janė, ti je mė i qetė se ata, ti je mė shumė
i unik se qė janė atė, le tė mendojnė: Kush ėshtė i ēmendur?
Tė gjitha sannjasinėt
e mi janė duke u pėrballur me tė njėjtin problem kudo, por ata po e
pėrballojnė kėtė me guxim. Dhe unė mund tė them me bindje tė plotė se
fitorja do tė jetė e juaja, sepse e vėrteta ėshtė me ju, ju nuk jetoni nė
bazė tė njė ideologjie tė rreme. Ju jeni duke jetuar nė pajtim me natyrėn,
natyrshėm, nė pajtim me dashurinė, ndjeshmėrinė. Ju jetoni nga meditimi, dhe
askush nuk ėshtė ēmendur ndonjėherė nga meditimi.
Meditimi ėshtė i vetmi
mbrojtės; pėrndryshe ēdokush ėshtė nė prag tė ēmendurisė. Kėshtu qė lejoni
atyre le tju quajnė tė ēmendur, kjo ėshtė pėrkryeshėm e bukur.
Unė jam i ēmendur. Tė
gjithė njerėzit e mi janė tė ēmendur.
Fund i kapitullit tė
njėzetenjė
(1)
(2)
(4)
(5)
(6)
|