Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Bhagwan Shree Rajneesh - OSHO

 Shqipëroi: Valdet FETAHU 

SOKRATI EDHE PAS 25 SHEKUJSH PRAPË DO TË HELMOHEJ (1)

Kapitulli i njëzetepestë i ligjërimeve të filozofit të madh Indian, OSHO (marr nga libri “Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapë do të helmohej”, që është në përkthim e sipër nga V. Fetahu), që u mbajt në Greqi prej datës 19/02/86 deri më 15/04/86

Kapitulli 25

Vetëdija është infektuese

            3 mars 1986 pasdite

            Pyetja e parë

            A mund të na tregoni rreth lidhjes suaj me J. Krishnamurti?

            Kjo është një mister i vërtetë. Unë e kam dashur atë prej kur e kam njohur atë, dhe ai ka qenë shumë i dashur për mua. Por ne kurrë nuk jemi takuar, pra marrëdhënia, lidhja është diçka përtej fjalëve. Ne nuk e kemi parë njëri-tjetrin ndonjëherë, por prapë... ndoshta ne kemi qenë dy persona më të afërt me njëri-tjetrin në gjithë botën. Ne patëm një lidhje shpirtërore të llahtarshme e cila nuk kërkon gjuhë, në të cilën nuk kërkohet me qenë prania fizike.

            Njëherë ka ndodhë – vetëm rastësisht – ai ishte në Bombei. Ai e ka pas shprehi që për çdo vit të vijë në Bombei dhe të qëndroj për disa javë. Ai ndoshta ka pasur pasues më shumë në Bombei se kudo tjetër në botë. Kam ardhur në Bombei. Isha duke shkuar në Nju Delhi dhe më duhej të prisja disa orë. Disa miq që kishin qenë të lidhur thellësisht me J. Krishnamurti dhe që ishin të lidhur edhe me mua, erdhën tek unë dhe më than: “Kjo është një shans e artë. Ju të dy jeni në të njëjtin vend. Një takim do të jetë me rëndësi të madhe, dhe Krishnamurti e dëshiron takimin.” Njeriu i cili ma tha këtë ishte një revolucionar shumë i respektuar i Indisë, Axhit Patvardan. Ai ishte një nga kolegët më të afërt të J. Krishnamurti.

            Shikova në sytë e tij dhe i thashë: “Të lutem mos gënje. Ti duhet t’i keshë thënë J.Krihnamurtit: ‘Raxhnish dëshiron t’ju takoj.’ ”

            Ai u befasua, thuajse i tronditur. Ai tha: “ Por si ja dole ta zbulosh këtë? Pikërisht ky ka qenë komploti ynë. Ne shumë mirë e dinim se kjo do të jetë e vetmja mënyrë; nëse ne të themi: ‘J.Krishnamurti dëshiron një takim me ty’, ti s’mund ta refuzosh. Nëse unë i them Krishnamurtit: ‘Raxhnish dëshiron një takim me ty’, ai s’mund ta refuzoj. Dhe njerëzit të cilët kanë qenë të lidhur me Krishnamurtin të gjithë janë bashkuar me ty. Ne të gjithë jemi të etur për ta parë se çfarë ndodh kur ju të dy takoheni.”

            Unë thjesht ia tregova Axhit Patvardan-it një tregim të vjetër për dy mistikë të mëdhenj, Kabirin dhe Faridin. Kabiri e kishte komunën e tij pranë Vanarasit, në anën e kundërt të Gangut, Farid po udhëtonte me dishepujt e tij; ai ishte mysliman, Sufi mistik, dhe ai ishte duke kaluar nëpër fshatin ku Kabir jetonte.

            Dishepujt e të dy mistikëve i bindën ata. “Nuk do të ishte e ndershme që Farid të kaloj këtu e ju mos ta ftoni atë”, thanë dishepujt e Kabirit. “Kjo është thjesht çështje dashurie të ftohen këta njerëz të jetojnë në komunën tonë për disa ditë, të pushojnë.” Dishepujt e Faridit thanë: “Nuk do të duket e hijshme të anashkalohet komuna e Kabirit. Të paktën ne duhet të shkojmë vetëm t’i japim nderimet tona.”

            Farid dhe Kabir të dy ranë dakord. Por ajo që ishte e vërtetë në mesin e të dy dishepujëve ishte se ata dëshironin të shihnin se çfarë do të ndodhë kur ata të takohen, rreth çkahi do të bisedojnë ata, cilat do të ishin gjërat të cilat do të ishin të rëndësishme  për këta dy persona.

            Por ata kurrë nuk e thanë një fjalë.

            Dishepujt ishin shumë të zhgënjyer, kjo nuk ishte ajo që ata ishin duke pritur. Në momentin që të dy mistikët ishin larguar ata duhej të përballen me dishepujt e tyre, dhe dishepujt ishin me të vërtetë të zemëruar.

            Dishepujt e Kabirit thanë: “Ju keni bërë budallenj prej nesh. Për dy ditë ne kemi qenë në pritje për të dëgjuar diçka - ju gjithmonë folni diçka - dhe çfarë ndodhi me ju? Ju papritmas heshtët. Ne nuk po e kuptojmë. Çfarë është arsyeja e këtyre qeshjeve si të çmendur, vajtimeve, lotëve, buzëqeshjeve, përqafimeve -  por duke mos thënë një fjalë të vetme?”

            E njëjta situatë ishte edhe me Fardin. Dishepujt e tij kishin diskutuar të njëjtin problem, dhe përgjigjja që iu ishte dhënë kishte qenë e njëjtë. Kabir dhe Farid praktikisht thanë të njëjtën gjë për dishepujt e tyre: “Ne të dytë e dimë se s’ka se çfarë të thuhet. Ai ka sy, unë kam sy. Të dytë ne kemi përvojë, të dytë ne kemi shijuar të vërtetën. Çfarë ka për t’u thënë? Kushdo që do të kishte thënë një fjalë të vetme do ta kishte dëshmuar injorancën, se ai nuk e di. Ne e njohim njëri-tjetrin. Kjo është e pamundur të mos njihet. Madje edhe dy njerëz të verbër e njohin njëri-tjetrin, a mendoni se dy njerëz me sy nuk do të njohin njëri-tjetrin?

            “Natyrisht se ne i gëzohemi njëri-tjetrit. Kjo është arsyeja pse ne kënaqemi, qeshim, lotët ishin e vetmja mundësi e gjuhës; kur u bënë të shumta, ne përqafuam njëri-tjetrin. Rrinim të ulur duke e mbajtur njëri-tjetrin për duarsh me orë të tëra dhe dashuria jone rridhte, dhe aty ishte bashkësia – dy trupa dhe një shpirt.

            “Por, na falni neve, ne plotësisht harruam për ju. Ju nuk mund të kuptoni asgjë përveç fjalëve, dhe e vërteta nuk mund të shprehet me fjalë. Ju keni të drejtë të jenë të pakënaqur, të jeni të zemëruar, por ju duhet ta merrni parasysh pozitën tonë gjithashtu. Ne jemi të pafuqishëm. Kur dy heshtje takohen, do të jenë një. Kur dy zemra të dashuruara rrahin, ato rrahin në harmoni; një muzikë lind e cila nuk është nga kjo botë, e cila nuk mund të dëgjohet me veshë – e cila mund të dëgjohet vetëm nga ata që mund ta përjetojnë atë në zemrat e tyre.”

            Kështu që i thashë Axhit Patvardan: “Është absolutisht e panevojshme t’i humbet koha Krishnamurtit. Ju nuk do të dëgjoni ndonjë gjë.”

            Dhe kur ata u kthyen te Krishnamurti ai i kishte pyetur: “Çfarë ka ndodhur? Ai nuk erdhi?”

            Ata ia treguan tregimin, duke i thënë: “Ai thjesht na tregoi një tregim.”

            Dhe ai qeshi dhe tha: “Ai e bëri pikërisht atë që duhet. Në fakt unë duhet të kem thënë këtë tregim, por unë nuk e di tregimin. Kam kërkuar gjithashtu për t’ju shpjeguar se kjo është e kotë për ju, por ju nuk do ta kishit kuptuar.”

            Ju po më pyesni për lidhjen time me të. Ajo ishte lidhja më e thellë e mundshme – e cila nuk kërkon kontakt fizik, e cila nuk kërkon komunikim gjuhësor. Jo vetëm kjo, njëherë e kam shfrytëzuar kohën për ta kritikuar, ai më ka kritikuar mua, dhe ne jemi kënaqur me njëri tjetrin në kritika – duke e ditur përkryeshëm mirë se të tjerët këtë nuk do ta kuptojnë. Tash që ai është i vdekur, unë do t’i mungoj atij sepse unë nuk do të jem në gjendje ta kritikoj atë; kjo nuk do të jetë e drejtë. Ishte një kënaqësi e tillë të kritikohet ai. Ai ka qenë njeriu në inteligjent në shekullin njëzet, por ai nuk ka qenë i kuptuar nga njerëzit.

            Ai ka vdekur, dhe duket se bota po e vazhdon rrugën e saj duke mos shikuar mbrapa madje as për një moment se njeriu më inteligjent më nuk është këtu. Do të jetë e vështirë të gjendet mendjemprehtësi dhe inteligjencë të tillë për shekuj. Por njerëzit janë aq shëtitës të përgjumur, ata nuk kanë marrë shumë shënime. Në gazeta, vetëm në qoshet e vogla, ku askush nuk i lexon, vdekja e tij është përmendur.

            Unë nuk ndjej keqardhje për vdekjen e tij. Vdekja e tij është e bukur, ai i ka arrit të gjitha që jeta është në gjendje të jap. Por unë padyshim se ndjej keqardhje për botën. Ajo vazhdon ta humbas fluturimin e saj më të madh kah vetëdija, maja e saj më e lartë, yjet më të ndritur të saj.

            Unë ndjej një afri aq të thellë me Krishnamurtin sa edhe kur flas për lidhjen nuk është e drejtë; lidhja është e mundur në mes dy gjërave që janë të ndara. Unë ndjej një unitet me të.     Përkundër të gjitha kritikave të tij, përkundër të gjitha kritikave të mia – të cilat janë vetëm shaka me plakun, duke  e provokuar plakun… dhe ai shumë lehtë provokohej.

            Posa i kisha dërguar sannjasinët e mi në mbledhjen tij për t’u ulur në rendin e parë, të gjithë në ngjyrat e kuqe, dhe ai çmendej! Ai nuk ka mundur ta toleroj ngjyrën e kuqe. Ne jetën e  tij të shkuar duhet të ketë qenë dem; vetëm një flamur i kuq dhe demi çmendet. Demat e kanë personalitetin e tyre.

            Por edhe pse ka ditur të zemërohet – ai e harronte lëndën për cilën duhej të fliste, ai fillonte të më kritikonte mua dhe njerëzit e mi – më vonë ai do të thonte për mua një mikëpritëse tek e cila ai ka qëndruar: “ Ky djalë është diçka. Ai po e çrregullon mbledhjen time, duke i dërguar njerëzit mantelkuq. Dhe në momentin kur unë i shoh ata, unë harroj temën për të cilën kam vendosur të ligjëroj. Kjo ndodhë çdoherë, dhe unë e di se ai është thjesht duke luajtur një shaka. Ai nuk është serioz, ai nuk është kundër meje, unë nuk jam kundër tij.”

            Nga shumë njerëz të tij të besueshëm kam qenë i informuar: “Ai nuk është kundër jush. Ai dëshiron që ju të dini se sado i zemëruar bëhet ai, ai nuk është kundër jush.”

            Unë i thashë atyre: “Unë e di këtë. Unë e dua njeriun. Por për dashuri të njeriut nganjëherë duhet të bëhet shaka me të, a mendoni se kjo është kontradiktore? Në fakt, unë kam provuar t’i ndihmojë atij të jetë pak më pak serioz. Pak më shumë sens për humor nuk do t’i kishte shkaktuar atij kurrfarë të keqe. Vetëm në këtë çështje unë nuk pajtohem me të – ai është shumë serioz.”

            Religjioni ka nevojë për një kualitet të caktuar të humorit për ta bërë atë më humane. Nëse nuk ka sens humori në çdo mësim fetar, ajo bëhet gjithnjë e më intelektuale, matematikore, logjike, por kjo humb kontaktin me njeriun. Kjo bëhet gjithnjë e më shumë një subjekt shkencor. Por njeriu nuk mund të jetë vetëm një objekt i studimit shkencor. Ka diçka në të, e cila e tejkalon studimin shkencor.

            Vetëm shikoni rreth vetes. Pema nuk qesh, bualli nuk qesh. Asnjë shtazë nuk qesh. Vetëm njeriu është ai që ka ndjenjë për humor. Duhet të jetë diçka në të, sepse ajo ndodh në pikën më të lartë të evolucionit të njeriut.

            Mësimdhënia e Krishnamurtit është e bukur, por shumë serioze. Dhe eksperienca ime dhe ndjenja është se ai vitet e shtatëdhjeta po i humbë sepse është shumë serioz. Kështu që vetëm njerëzit të cilët gjatë janë ballafaquar, dhe të mjerë dhe serioz janë rreth tij; ai ishte një koleksionist i kufomave, dhe sa më plak që ai bëhej, ato kufoma bëheshin gjithashtu më të vjetra.

            Unë i njoh shumë njerëz të cilët e kishin dëgjuar atë thuajse gjithë jetën e tyre, ata ishin me pleq se ai vetë që ishte. Ata akoma janë gjallë. E di një grua që është nëntëdhjetë e pesë vjeçe, dhe i njoh shumë njerëz tjerë. Një gjë që e kamë parë tek të gjithë ata, e që ishte e përbashkët për të gjithë ata, ishte se ata ishin shumë serioz.

            Jeta ka nevojë për pak gjallëri, pak humor, pak qeshje.

            Vetëm në këtë pikë unë jam në mospajtim absolute me të, përndryshe, ai ishte një gjeni. Ai ka depërtuar aq thellë sa është e mundur në çdo dimension të shpirtërores së njeriut, por kjo e tëra duket si një shkretëtirë e mundimshme. Unë do të doja t’ju kthejnë në kopshtin e Edenit, të çiltër, jo ​​serioz, por si fëmijët e vegjël duke luajtur. Kjo ekzistencë e tëra është e gjallë. Kjo ekzistenca e tërë është me humor, ju duhet vetëm sensi për humorin dhe ju do të befasoheni.

            Kam dëgjuar për njeriun i cili ka shfrytëzuar për t’i shitur kapelet e Gandit. Veçanërisht në kohën e zgjedhjeve, çdokush dëshiron ta dëshmojë se ai është një gandian, sepse pasuesit e Gandit kanë qenë në pushtet për dyzet vjet. Nëse ju jeni një gandian fitoren e keni të sigurt në zgjedhje. Kapela e Gandit – një kapelë e bardhë - simbolizon se kush jeni, dhe ky njeri e shfrytëzon për të fituar para aq shumë vetëm duke bërë kapele dhe duke i shitur ato.

            Por këtë vit ai ishte sëmurë. Ai ishte plakur, dhe i thotë djalit të tij më të ri: “Ti ke për të shkuar në treg” – që ishte disa kilometra larg fshatit –“dhe unë do ta them vetëm një gjë. Rruga është e bukur, në të dy anët e rrugës ka pemë që bëjnë hije kështu që edhe nëse nxenë dielli shumë ti mund të ulesh nën to the të freskohesh. Dhe aty është një pemë e madhe Buda sa që qindra karroca demi mund të pushojnë nën të. Largoju asaj, mos iu afro. Nëse ke dëshirë për të pushuar, mos pusho nën këtë pemë.”

            Djali i tha: “Por pse? – ai duhet të jetë vendi më i freskët.”

            Babai i tha: “Ky është problemi. Ky është vendi më i freskët, por është përplot me majmunë. Dhe kjo më ka ndodh mua; isha duke pushuar dhe kur u zgjova, e tërë çanta ime me kapele ishte zbrazur. Unë u befasova – çfarë kishte ndodhur? Papritmas dëgjova gëzimin e majmunëve – të gjithë kishin veshur kapelet në të njëjtën mënyrë siç e veshja edhe unë. Kështu që ata dinin se si ta vënin kapelen, ku ta vënin, dhe kjo dukej sikur i tërë Nju Delhi nga kryetari deri tek kryeministri dhe të gjithë parlamentarët ishin ulur aty – nëpër tërë atë pemë! Dhe ata kënaqeshin aq shumë me atë.

            Vazhdon...

 (2)    (3)    (4)   (5)   (6)