Pyetje nga shoqata Orange,
Gjermani
Pyetja e gjashtė
A ėshtė e mundur
rritje pa pasur njė mjeshtėr?
Ėshtė e mundur rritja
pa pasur mjeshtėr, por rrugėtimi do tė jetė shumė i gjatė, shumė i pasigurt.
Kjo mund ta marrė jetė derisa tė arrihet nė disa siguri pėr rrugėn.
Askush nuk lundron me
barkė rreth botės duke pyetur pyetjen: A ėshtė e mundur tė shkohet nė
udhėtim pa pasur hartė? Natyrisht ju mund tė shkoni
Harta nuk do tė
imponohet: Unė duhet tė jem me ju. Asnjė pilot nuk do tė fluturoj rreth
botės duke mos pasur hartė, pa njė udhėzues - edhe pse udhėzuesi dhe harta
nuk janė tė nevojshme, ai mund tė shkojė pa to.
Nė tė kaluarėn e
njerėzimit panevojshėm dikush e ka bėrė mjeshtrin shumė superior. Kjo ka
krijuar njė ide nė mendjen tuaj: Pse tė pranohet dikush si superior pėr ju?
Kjo e lėndon unin tuaj tė pranohet dikush si mjeshtėr. Por sa mė pėrket mua,
mjeshtri ėshtė vetėm njė udhėzues.
Edhe nėse shkoni pėr
ti parė rrėnojat e ditėve tė arta tė civilizimit grek. Ju do ta merrni njė
ciceron me vete. Ciceroni nuk ėshtė superior ndaj jush; ai thjesht di mė
shumė pėr terrenin, ai mund tė jetė i dobishėm.
Mjeshtri ėshtė vetėm
njė udhėzues, njė hartė. Ai mund ta shkurtojė udhėtimin tuaj, ai mund ta bėj
udhėtimin tuaj mė pak tė mundimshėm, ai mund tju ndihmojė tė arrini edhe nė
kėtė jetė nuk ka nevojė tė pritet pėr jetėn tjetėr. Edhe njė gjė e
ēuditshme ėshtė se ai nuk kėrkon asgjė pėr kėshillat e tij, ju nuk po e
paguani atė asgjė pėr kėshillat e tij.
Ai kėnaqet duke ua
treguar rrugėn njerėzve, ashtu siē gėzohet kopshti kur lulet lulėzojnė;
diēka nė zemrėn e tij gjithashtu lulėzon.
Ta them kėtė mė
saktėsisht, me ēdo dishepull qė bėhet i ndritur mjeshtri pėrsėri ndritėt;
pėrsėri e tėrė eksperienca rifreskohet. Dhe shumė mė shumė dishepuj bėhen tė
ndritur
pa marrė asgjė nga ju, mjeshtri merr mjaft nga vetė ekzistenca.
Mjeshtri vetėm do tju jep, ai nuk do tė merr asgjė nga ju. Pse duhet tė
keni frikė nga dikush qė mund tju ndihmojė pa e paguar ju fare?
Por gazetaria e verdhė
vazhdon me pėrhapjen e gėnjeshtrave. Pikėrisht dje dėgjova se unė paskam
marrė nga 250 dollar pėr ēdo person kush ėshtė bėrė sannjasin ky ėshtė
ēmimi i hyrjes. Unė mendova: Kjo ėshtė njė ide e mirė! Unė kam humbur me
miliona dollar. Unė nuk kam marrė as edhe njė cent nga dikush. Ka njerėz tė
cilėt e shesin edhe shpirtėroren, keni kujdes prej tyre. Shpirtėrorja nuk
ėshtė pėr shitje, ajo mund tė ndahet, por nuk mund tė jetė e shitur.
Por ky ende ėshtė
vendimi juaj. Nėse doni tė shkoni vetėm, kjo ėshtė jashtėzakonisht e mirė
por a do tė arrini apo jo, unė nuk mund tju them asgjė pėr kėtė, sepse unė
e njoh mendjen tuaj
Dikush shkon nė vendin e tij, nė shtetin e tij, duke mė
thėnė se ai po shkon pėr ti pėrfunduar gjėrat e pakompletuara dhe se do tė
kthehet pėr dy muaj. Unė e presė atė. Dy muaj kalojnė, kalojnė tre muaj, dy
vjet kalojnė ...
Unė pyes: Ēfarė
ndodhi me atė djalin? A i ka pėrfunduar ende gjėrat? Dhe unė marrė
informatė se kur ishte kthyer ai ishte dashuruar nė njė vajzė; ai i kishte
harruar tė gjitha rreth meditimit, ai i kishte harruar tė gjitha rreth
kėrkimit tė sė vėrtetės. Sjellja e pavetėdijshme e njeriut ėshtė e
rastėsishme, shumė e rastėsishme.
Unė kam dėgjuar pėr
njė shitės - njė shitės tė pasurive tė patundshme, tė cilit shefi iu kishte
zemėruar shumė. Ai kishte qenė shitėsi mė i mirė i tij, por kėtė herė ai
kishte bėrė diēka me tė vėrtetė jo tė drejtė. Ai kishte shitur njė pjesė tė
madhe tė tokės njė njeriu pėr njė ēmim shumė tė mirė, dhe shefi kishte
mbetur shumė i lumtur, dhe shefi ia kishte ngritur pagėn atij. Ajo tokė
kishte qenė e shtrirė aty pėr vite por askush nuk e kishte blerė, dhe ky
kishte arrit ta shes pėr njė ēmim shumė tė lartė. Por mandej erdhėn shirat,
dhe njeriu qė kishte blerė tokėn kishte ardhur me vrap duke iu thėnė: Ju tė
gjithė jeni mashtrues! Ajo tokė ėshtė gjashtė metra nėn ujė.
Shefi e kishte thirrur
shitėsin dhe i kishte thėnė: Kjo nuk ėshtė mirė.
Shitėsi tha: Mos u
shqetėsoni. Ju vetėm pritni dy ditė. Unė do ta menaxhoj
Dhe pas dy ditėsh ai
erdhi dhe i tha: E kam menaxhuar, ēdo gjė u krye. Ia kam shitur atij burri
dy barka.
Shefi tha: Oh Zot! Ai
ishte aq i zemėruar, aq agresiv, dhe ti ia dole tia shesėsh dy barka Ku i
more ato dy barka?
Ai tha: Ne i kishin
ato nė bodrumin tonė pėr vite me radhė dhe unė prisja mundėsinė pėr ti
shitur ato. Unė i fola atij burri pėr bukuritė e ujit. Unė i thashė atij se
tash pėr tash ai mund ti shfrytėzoj barkat, dhe kur uji tėrhiqet ai mund tė
bėjė shtėpinė e tij vetėm gjashtė metra mė lartė dhe kjo do tė jetė nė njė
liqen, ajo do tė quhet Lake Palace. Dhe njeriu tha: Vėrtet! Kjo ėshtė njė
ide e shkėlqyer.
Dhe shitėsi i tha
atij: Kėtu janė dy barka. Kėshtu qė, derisa uji ėshtė atje, i pėrdorė
barkat, kėnaqesh, dhe kur ta ndėrtosh shtėpinė
atėherė gjithashtu do tė
nevojiten barkat nė stinėn e shirave. Apo nė qoftė se ja arrin ta mbash ujin
gjatė gjithė vitit pėrreth kjo do tė jetė shtėpia mė e bukur nė qytet, e
rrethuar nga uji. Dhe mbetet ende tokė mund ta punosh njė kopsht tė bukur,
njė shtėpi tė bukur. Vetėm mendo pėr kėtė!
Shitėsi i kishte thėnė
se nuk ėshtė nė pyetje sa ēfarė shitni, nė pyetje ėshtė se cilėn ėndėrr ia
bashkėngjitni mallit qė shitni. Vetėm ėndrrat janė shitur.
Ka njerėz si Maharishi
Mahesh Jogi tė cilėt pėr disa dollarė do tju iniciojnė nė meditim. Kjo
ėshtė e shėmtuar, kjo nuk ka ndodhur nė Lindje. Ai ka akumuluar njė pasuri.
Nė qoftė se dikush ju jep diēka kjo ėshtė njė tjetėr gjė - por ai ka njė
normė: dyqind e pesėdhjetė dollarė pėr ēdo fillim.
Dhe mendja e njeriut
ėshtė aq budalla: kur ju paguani 250 dollar pėr diēka ju nuk mund tė shkoni
kundėr kėsaj, pėrndryshe ju do tė dukeni si njė idiot. Sepse ju keni paguar
dyqind e pesėdhjetė dollarė, ju filloni duke iu thėnė njerėzve kjo ėshtė njė
gjė e madhe - dyqind e pesėdhjetė dollarė janė asgjė pėr kėtė, kjo ėshtė
lirė. Nė qoftė se ju thonė se nuk ėshtė asgjė, qė do tė thotė ju keni qenė
tė mashtruar, qė keni qenė budallenj pėr tė paguar dyqind e pesėdhjetė
dollarė.
Mjeshtri i vėrtetė
asnjėherė nuk merr ndonjė gjė nga ju. Ēfarė ju keni? - Ju jeni shpirtėrisht
tė varfėr, kjo ėshtė arsyeja pse ju duhet njė mjeshtėr. Mjeshtri vetėm ju
jep, dhe ju jep nga dashuria. Dhe fundamenti i dashurisė ėshtė sa mė shumė
qė jepni aq mė shumė keni, ajo ėshtė njė burim i pashtershėm i pėrjetshėm i
jetės.
Por unė nuk do tė them
se njeriu nuk mund ta gjej atė pa njė mjeshtėr. Dikush mund ta gjej atė, por
nevojitet durim i madh, njė duhet tė jeni shumė tė zgjuar dhe tė mos kapeni
pėr diēka tjetėr nė rrugė. Njeriu nuk duhet tė bie nė kanalet qė janė kudo
pėrgjatė rrugės. Ai duhet tė jetė njė kėrkues absolut: ai mund tė dėshtojnė
shumė herė, por kėrkimi i tij vazhdon. Shpirti i tij nuk do tė fillojė tė
ndjehet i frustruar, ai e mban shpirtin e tij lartė. Ai do tė jetė vetėm,
dhe rruga ėshtė e vetmuar.
Vėshtirė ėshtė, por
mund tė shkohet pa mjeshtėr. Por nėse ai shkon pa mjeshtėr vetėm pėr shkak
tė ego-s sė tij, atėherė ai kurrė nuk do tė arrijė sepse ego ėshtė
barriera e parė qė parandalon kėrkimin e tė vėrtetės.
Dhe nė qoftė se
mjeshtri nuk pėrpiqet tė jetė mė i shenjtė se ju
dhe nė realitet nuk ka
mjeshtėr qė mund ta bėj kėtė. Ai ėshtė vetėm njė qenie njerėzore nė mesin
tuaj, vetėm ėshtė se ai e di rrugėn dhe ai mund tjua tregoj rrugėn. Kjo
ėshtė kėnaqėsia e tij pėr tjua treguar rrugėn. Nuk ka asnjė marrėveshje; ai
ėshtė vetėm njė mik.
Kjo ėshtė arsyeja pse
unė kam ndryshuar fjalėn mjeshtėr sepse ajo i jep njė kuptim tė caktuar tė
skllavėrisė, robėrisė shpirtėrore. Ai ėshtė mjeshtri dhe ju jeni rob. Ai
ėshtė mjeshtėr, ai ju posedon, ai ėshtė pardoni dhe ju duhet tė ndjekin
urdhrat e tij. Unė kam ndryshuar atė fjalė. Unė them mjeshtri i vėrtetė
ėshtė vetėm njė mik dhe kėnaqėsia e tij ėshtė qė tju ndihmojė. Ju nuk keni
obligim ndaj tij, ai ju obligohet juve; ju i keni pranuar kėshillat e tij
dhe ju mund ti refuzoni ato.
Pyetja e shtatė
A jeni tė gatshėm tash
tė na tregoni tė tėrė tė vėrtetėn, apo janė ende disa befasi qė duhet pritur
pėr sannjasinin tuaj?
E tėrė e vėrteta nuk
mund tė thuhet, kėshtu qė gjithmonė do tė ketė befasi nė pritjen e juaj.
E vėrteta e tėrė ėshtė
njė mister shumė i madh, shumė mė e madhe se sa ėshtė e mundur pėr tu
shprehur. Ajo ka aq shumė dimensione, aq shumė aspekte, kushdo qė mendon se
ai e ka thėnė tėrė tė vėrtetėn nuk e njeh tė vėrtetėn.
Unė do tju tregoj dy
histori - njėra ėshtė shumė e njohur - nga PANCHTANTRA, njė nga koleksioni i
alegorive tė lashta nė Lindje. Fabulat e Ezopit nė Perėndim tė gjitha janė
vjedhur nga PANCHTANTRA, asgjė e re nuk ėshtė nė to. PANCHTANTRA mė sė paku
ėshtė dy mijė vjet mė e vjetėr se fabulat e Ezopit. Nė fakt, asnjėherė nuk
ka pasur njė njeri i tillė si Ezopi. Nė njėfarė mėnyre, sepse Gautam Buda
vazhdimisht citonte alegori nga PANCHTANTRA
Ka pasur shumė emra qė
iu janė dhėnė Gautam Bud-ės pėr hir tė dashurisė ndaj tij, pėr hir tė
cilėsive tė tij, njė ėshtė Bodhisattva. Lėvizin nga njė gjuhė nė njė tjetėr
deri sa tė arrini nė Perėndim, Bodhisattva u bė Bodhisat dhe mė nė fund u bė
e Ezopi, njė nuk e di se si. Tė gjitha kėto tregime kishte qenė pėrpiluar
mijėra vjet pėrpara Bud-ės dhe u folėn nga Bodhisattva Gautam Buda.
Njė nga alegoritė mė
tė famshme ėshtė mbi pesė tė verbrit dhe elefantit. Ata kurrė nuk kishin
dėgjuar pėr elefantėt, kur pėr herė tė parė njė elefant arriti nė qytet. Tė
pesė tė verbrit kishin qenė miq tė mirė dhe filozofė tė mėdhenj.
Kur nuk keni sy ju
natyrisht bėheni filozof, ju nuk mund tė shihni, ju vetėm mund tė mendoni.
Ju nuk mund tė shihni dritė, ju nuk mund tė shihni ngjyra, ju nuk mund ta
shikoni ylberin, ju nuk mund tė shikoni lule - por ju mund tė vazhdoni tė
mendoni dhe tė krijoni filozofi pėr tė gjitha kėto gjėra.
Tė pestit shkuan pėr
ta parė elefantin dhe tė gjithė ata prekėn pjesė tė ndryshme tė elefantit,
dhe pėrsėri njė argument i madh filozofik u ngrit. Njėri kishte thėnė: Ky
elefant ėshtė si shtyllat e mermerit tė mėdha ashtu siē i kemi nė tempull
sepse ai kishte prekur kėmbėt e elefantit.
Tjetri tha: Gjepura.
Ai kishte prekur veshėt e elefantit, dhe elefantėt e Indisė i kanė veshėt mė
tė vogėl se elefantėt e Afrikės. Kjo duket si njė freskore (ventilator) e
madhe qė e pėrdorin njerėzit e pasur. Nė tė kaluarėn, kur nuk kishte
energji elektrike ēdo person i pasur kishte njė pėrcjellės qė lėvizte njė
freskore tė madhe mbi kokėn e tij. E ai i tha: Ti je pak i marrė. Njė
freskore nuk mund tė jetė shtyllė
E kėshtu me radhė e kėshtu me radhė.
Njė njeri me sy kishte
qenė duke i shikuar tė gjithė kėta pesė personat e verbėr, dhe iu kishte
thėnė atyre: Ju nuk keni sy. Dhe kur flitni pėr diēka ju gjithmonė duhet
ta dini se a po flitni pėr tė njėjtėn gjė. Njėri po flet pėr veshėt e tjetri
pėr kėmbėt a elefanti ėshtė aq i madh, e ju jeni tė verbėr.
E vėrteta ėshtė shumė
e madhe, shumė e gjerė. Ajo ka shumė dimensione.
Kėshtu qė unė do tė
vazhdoj tju flas rreth aspekteve tė ndryshme, pėr tė cilat njerėzit e
verbėr do tė mendojnė se tė gjitha janė kontradiktore, nė kundėrshtim -
sepse nganjėherė unė do tė flas pėr kėmbėt e elefantit, dhe nganjėherė pėr
veshėt e elefantit, e nganjėherė pėr pjesėt tė tjera tė elefant, dhe
natyrisht ato do tė jenė deklarata krejtėsisht tė ndryshme. Vetėm kur i
hapni sytė do tė jeni nė gjendje ta shihni elefantin e tėrė.
Tregimi i dytė qė
desha tjua tregoj ėshtė rreth Gautam Buda. Ai ishte duke kaluar nėpėr
xhungėl, ishte vjeshtė, dhe e tėrė rruga ishte pėrplot gjethe tė rėna dhe
era bėnte muzikė tė mrekullueshme me gjethe tė rėna. Dhe Ananda, kur e gjen
atė vetėm e pyet: Unė kam qenė me ty pėr tridhjetė vjet, por ti gjithmonė
ke vazhduar duke treguar diēka tė re. Do tė na tregosh neve tėrė tė
vėrtetėn? A do tė vazhdosh tė na tregosh tėrė tė vėrtetėn apo jo?
Dhe Buda u gėrmuq
poshtė, mori njė grusht me gjethe tė rėna dhe ia tregoi ato Anand-ės duke i
thėnė: A i sheh kėto gjethe ne dorėn time?
Ananda i thotė: Po,
po e shoh, por mos provo ta ndryshosh temėn. Unė pyeta pėr diēka tjetėr, dhe
ti po provon ta ndryshosh temėn.
Buda i thotė: Jo, unė
nuk jam duke e ndryshuar temėn. Tash shih tė gjitha gjethe tė rėna nėpėr
tėrė xhunglėn
ēfarėdo qė tė kam thėnė janė vetėm disa gjethe tė rėna nė
grushtin tim.
Pėr ta thėnė tėrė tė
vėrtetėn ėshtė e pamundur, ajo ėshtė shumė e madhe. Miliona gjethe
fluturojnė dhe vallėzojnė nė erė ... ajo ėshtė shumė e madhe. Ēdo gjė qė unė
jam duke e thėnė thjesht jam duke thėnė nė mėnyrė qė ju tė interesoheni pėr
kureshtje. Unė nuk mund tju jap tė vėrtetėn, por unė mund tju jap njė etje
tė caktuar pėr tė vėrtetėn - dhe qė ėshtė e mjaftueshme. Nėse jeni tė etur,
ju do tė gjeni burimin e ujit.
Deri nė frymėn time tė
fundit unė do tė vazhdoj tju jap surpriza - dhe kush e di, ndoshta edhe pas
frymės sime tė fundit! Unė do tė pėrpiqem!
Vazhdon...
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(7)
|